Soru: Sınıfta 5 kişilik gruplar oluşturunuz. Aşağıda verilen kavramlarla bir kavram haritası yapınız. Kavram haritalarınızı karşılaştırarak farklılıkları belirleyiniz.
Bu etkinlikte verilen kavramları içeren bir kavram haritası oluşturmanız istenmektedir. İşte örnek bir kavram haritası ve anahtar kavramların kısa açıklamaları:
Kavram Haritası
Genetik Kavramlar:
- Gen: Kalıtsal bilgiyi taşıyan DNA parçaları.
- Alel: Bir genin alternatif formları.
- Genotip: Bir bireyin genetik yapısını ifade eder.
- Fenotip: Genlerin dışa yansıyan fiziksel görünümü.
Kalıtım Türleri:
- Dominant: Baskın gen.
- Resesif: Çekinik gen.
- Heterozigot: Farklı aleller taşıyan birey (A0 gibi).
- Homozigot: Aynı alelleri taşıyan birey (AA veya BB gibi).
- Eş baskınlık: İki alelin de fenotipte etkili olması (örnek: AB kan grubu).
- Eşe bağlı kalıtım: X ve Y kromozomlarına bağlı genlerin aktarımı (örnek: renk körlüğü).
Genetik Hastalıklar:
- Hemofili: Kanın pıhtılaşmasını engelleyen kalıtsal hastalık.
- Renk Körlüğü: Renkleri ayırt edememe durumu, X kromozomuna bağlıdır.
Kromozomlar:
- Otozom: Cinsiyet kromozomları dışındaki kromozomlar.
- Gonozom: Cinsiyet kromozomları (X ve Y).
Genetik Çaprazlamalar:
- Monohibrit: Tek karaktere yönelik çaprazlama.
- Dihibrit: İki karaktere yönelik çaprazlama.
- Punnett Kareleri: Çaprazlamalardaki olasılıkların gösterildiği tablo.
Soy Bilgisi ve Çeşitlilik:
- Soy Ağacı: Aile bireylerinin genetik özelliklerinin gösterildiği şema.
- Biyolojik Çeşitlilik: Genetik varyasyonların zenginliği.
Bu kavram haritası, genetik konularını daha anlaşılır hale getirir ve kavramlar arasındaki ilişkileri gösterir. Öğrenciler kendi kavram haritalarını hazırlarken farklı renkler ve şekillerle görselleştirmeyi tercih edebilirler.