Dünya Ortalama Yaşam Süresi - Sorular ve Cevaplar
Harita, 2020 yılı Dünya Bankası verilerine dayanarak ülkelerin ortalama yaşam sürelerini göstermektedir.
1. Ortalama yaşam süreleri en yüksek ve en düşük ülkeler hangileridir? Üçer tane örnek veriniz.
En yüksek yaşam süresine sahip ülkeler:
- Japonya (84-85 yıl)
- İsviçre (83-84 yıl)
- Singapur (83-84 yıl)
En düşük yaşam süresine sahip ülkeler:
- Çad (50-55 yıl)
- Nijerya (50-55 yıl)
- Orta Afrika Cumhuriyeti (50-55 yıl)
✅ Sonuç: Gelişmiş ülkelerde yaşam süresi daha uzunken, yoksulluk ve sağlık hizmetlerinin yetersiz olduğu ülkelerde daha düşüktür.
2. Ortalama yaşam sürelerinin düşük olduğu ülkelerin ortak özellikleri nelerdir?
- Sağlık hizmetlerinin yetersiz olması
- Temiz su ve hijyen koşullarının eksikliği
- Beslenme yetersizliği ve açlık sorunları
- Savaş, iç çatışma ve siyasi istikrarsızlıklar
- Bulaşıcı hastalıkların yaygın olması (Örneğin, HIV/AIDS, sıtma, tüberküloz)
✅ Sonuç: Afrika kıtasındaki birçok ülke bu nedenlerden dolayı düşük yaşam süresine sahiptir.
3. Ortalama yaşam sürelerinin yüksek olduğu ülkelerin ortak özellikleri nelerdir?
- Gelişmiş sağlık sistemine sahip olmaları
- Beslenme kalitesinin yüksek olması
- Hijyen ve temiz su kaynaklarına kolay erişim
- Eğitim seviyesinin yüksek olması
- Yaşam standartlarının iyi olması (Gelir düzeyi, sosyal güvence, huzurlu yaşam ortamı)
✅ Sonuç: Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya-Pasifik bölgesindeki gelişmiş ülkelerde yaşam süresi uzundur.
4. Ortalama yaşam sürelerine göre ortanca yaşın yüksek olduğu ülkeler hangileridir? Üç tane örnek veriniz.
Ortalama yaşam süresi yüksek olan ülkelerde yaşlı nüfus oranı fazladır.
- İtalya
- Almanya
- Japonya
✅ Sonuç: Bu ülkelerde doğum oranları düşük olduğu için nüfus giderek yaşlanmaktadır.
5. Ortalama yaşam süresi yönünden değerlendirildiğinde Türkiye ile ilgili neler söylenebilir?
- Türkiye’nin ortalama yaşam süresi 75-80 yıl aralığındadır.
- Sağlık hizmetleri gelişmiştir, ancak gelişmiş ülkeler kadar yüksek değildir.
- Genç nüfus oranı hâlâ yüksektir, ancak nüfus yaşlanma eğilimindedir.
- Türkiye’nin yaşam süresi Avrupa ülkelerinden daha düşük, Afrika ülkelerinden ise çok daha yüksektir.
✅ Sonuç: Türkiye, gelişmekte olan ülkeler arasında iyi bir ortalama yaşam süresine sahiptir.
6. Ortalama yaşam süreleri açısından kıtalar arasında ne gibi farklar vardır?
- Avrupa ve Kuzey Amerika’da yaşam süresi yüksektir (75-85 yıl).
- Afrika kıtasında yaşam süresi oldukça düşüktür (50-60 yıl).
- Asya kıtasında gelişmiş ülkeler (Japonya, Güney Kore, Singapur) uzun ömürlüdür, ancak Güney Asya ve Orta Asya’da yaşam süresi daha düşüktür.
- Güney Amerika’da yaşam süresi orta seviyededir (65-75 yıl).
- Okyanusya kıtasında gelişmiş ülkelerde (Avustralya, Yeni Zelanda) yaşam süresi yüksektir.
✅ Sonuç: Yaşam süresi gelişmişlik düzeyine bağlı olarak kıtalar arasında büyük farklılık göstermektedir.