Arazi Çalışması: Kayaç Türleri ve Yüzey Şekilleri
Çalışmanın Amacı:
Bu çalışmanın amacı, yaşadığım bölgedeki farklı kayaç türlerini tanımak ve bu kayaçların doğal süreçlerle nasıl şekillendiğini incelemektir. Ayrıca kayaçların özelliklerine göre nasıl farklı yüzey şekilleri oluşturduklarını gözlemlemeyi hedefliyorum.
Hazırlık ve Planlama Aşaması:
Gezi Güzergâhı: Geziyi yaşadığım bölgenin yakınında yer alan bir dağlık alan ve nehir kıyısında gerçekleştirdim. Bu bölgede farklı kayaç türlerinin bulunduğu biliniyor.
Gerekli Malzemeler: Not defteri, kalem, fotoğraf makinesi, harita, su ve uygun yürüyüş kıyafetleri hazırladım.
Gezi Alanında Yapılan Çalışmalar:
Kayaç Türlerinin Tespiti:
- Granit: Dağın zirveye yakın bölgelerinde granit kayaçları gözlemledim. Granit, oldukça sert bir yapıya sahip ve aşınma süreci yavaş olduğu için burada büyük kayalık yüzeyler oluşturmuş.
- Kireçtaşı: Nehir kıyısında yaygın olarak bulunan kireçtaşı, kimyasal aşınmaya uğrayarak karstik yapılar ve küçük mağaralar oluşturmuş. Özellikle suyun kireçtaşı üzerinde yarattığı aşınma etkisi belirgindi.
- Çakıl Taşı: Nehir kıyısında birçok farklı boyutta çakıl taşları gördüm. Bunlar, suyun kayaçları aşındırarak taşıması sonucu oluşmuş ve nehir yatağında birikmişlerdi.
Yüzey Şekillerinin Gözlemlenmesi:
- Dağlık Alan: Granit kayaçlarının bulunduğu bölgelerde, dik ve kayalık yüzeyler gözlemlendi. Granit kayaçları aşınmaya karşı dayanıklı olduğu için zirveye yakın bölgelerde geniş kayalıklar oluşmuştu.
- Nehir Kıyısı: Kireçtaşının bulunduğu nehir kıyısında, kimyasal aşınmanın etkisiyle mağaralar ve yarıklar oluşmuştu. Bu, kayaçların suyla temas ettiği alanlarda meydana gelen kimyasal çözünmenin bir sonucuydu.
- Çakıllık: Çakıl taşlarının bulunduğu alanlar ise suyun taşları sürekli aşındırmasıyla oluşan yumuşak ve eğimli bir yüzey yapısı oluşturmuştu.
Fotoğraf Çekimi ve Notlar:
- Farklı kayaç türlerinin bulunduğu bölgelerin fotoğraflarını çektim. Her kayaç türünün bulunduğu bölgeye ilişkin gözlemlerimi not defterine kaydettim. Örneğin, granitin sert ve dayanıklı yapısı ile kireçtaşının daha yumuşak ve aşınmaya açık yapısı arasındaki farkları gözlemledim.
Değerlendirme:
Toplanan veriler ve çekilen fotoğraflar incelendiğinde, kayaçların bulundukları çevre koşullarına bağlı olarak farklı yüzey şekilleri oluşturduğu sonucuna vardım. Sert kayaçlar olan granit, dağlık alanlarda dik ve kayalık yüzeyler oluştururken, daha yumuşak olan kireçtaşı suyun kimyasal etkisiyle mağaralar ve oyuklar oluşturmuştu. Nehir kıyısında toplanan çakıl taşları ise suyun taşları sürekli aşındırarak biriktirmesi sonucu ortaya çıkan yüzey şekilleriydi.
Sonuç olarak, kayaç türleri ve yüzey şekilleri arasındaki bu ilişki, doğadaki aşınma ve taşınma süreçlerinin ne kadar etkili olduğunu gözler önüne serdi. Bu bilgileri, yaptığım gözlemler ve çektiğim fotoğraflarla birlikte bir rapor haline getirdim ve sınıfta sunarak çalışma sonuçlarını arkadaşlarımla paylaştım.