Bu etkinlik, akarsuların mevsimlere göre akım miktarlarını analiz etmeyi ve akarsuların rejim özelliklerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Öğrenciler, tabloda verilen akım verilerini grafiğe dökerek, akarsuların debi değişikliklerini incelemekte ve bu değişikliklere etki eden iklim koşullarını değerlendirmektedir. Ayrıca, akarsuların sularını boşalttığı yerler göz önüne alınarak açık ve kapalı havza kavramları üzerinde durulmaktadır. Bu sayede, öğrenciler coğrafi bilgi ve yorumlama becerilerini geliştirmektedir.
Etkinlik Cevapları
a. Aşağıdaki tabloda bazı akarsuların mevsimlere göre akımları ile sularını boşalttığı yerler verilmiştir.
b. Sorular ve Cevaplar:
1. Hangi akarsuların rejimleri düzenlidir? Belirtiniz.
Cevap: III ve IV numaralı akarsuların rejimleri düzenlidir. Çünkü akımları mevsimler arasında çok büyük değişiklikler göstermemektedir.
2. Diğer şartlar eşit kabul edilirse hangi akarsuyun yatağında daha fazla fiziksel aşınıma neden olması beklenir? Neden?
Cevap: VI numaralı akarsuyun yatağında daha fazla fiziksel aşınım beklenir, çünkü debisi diğerlerine göre daha yüksek ve akımı güçlüdür.
3. Akarsuların debilerindeki değişim hakkında neler söylenebilir? Yıl içindeki debileri düşünüldüğünde akımı en fazla olan akarsu hangisidir? Açıklayınız.
Cevap: Akarsuların debileri mevsimlere göre değişiklik göstermektedir. Akımı en fazla olan akarsu VI numaralıdır, çünkü her mevsimde yüksek debi göstermektedir.
4. Akarsuların rejimleri üzerinde sadece iklim koşullarının etkili olduğu varsayıldığında, akarsulardan hangilerinin Akdeniz ve ekvatoral iklim bölgelerinde bulunduğu söylenebilir?
Cevap: II ve V numaralı akarsuların rejimleri düzensiz olduğundan Akdeniz iklim bölgesinde, III ve IV numaralı akarsular ise düzenli oldukları için ekvatoral iklim bölgesinde olabilir.
5. Akarsuların denge profiline ulaştıkları varsayıldığında (diğer koşullar da uygunsa) hangi akarsular taşımacılığa elverişlidir? Neden?
Cevap: III, IV ve VI numaralı akarsular taşımacılığa elverişlidir, çünkü bu akarsuların akımları yıl boyunca düzenlidir ve yüksek debi taşımaktadırlar.
6. Sularını boşalttığı yerler göz önüne alındığında hangi akarsuların açık, hangilerinin kapalı havzaya sahip olduğu söylenebilir?
Cevap: I, III, IV ve VI numaralı akarsular deniz veya okyanusa döküldüğünden açık havzaya, II ve V numaralı akarsular göle döküldüğünden kapalı havzaya sahiptir.