10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 257-258-259-260-261 Cevapları Meb Yayınları

Sayfa 257 Hazırlık Soruları Cevapları

1. Ne tür haberler ilginizi çeker?
Spor, bilim, eğitim ve kültür alanındaki haberler ilgimi çeker. Bu alanlardaki gelişmeleri yakından takip ederim.

2. Bir olayın ya da durumun haber değerini sizce neler belirler? Açıklayınız.
Haberin güncel, doğru, ilgi çekici ve toplumun genelini ilgilendiren bir konu olması haber değerini belirler. Ayrıca haberin güvenilir kaynaklara dayanması da önemlidir.

3. Genel ağ haberlerinin inandırıcılığı ile ilgili neler düşünüyorsunuz?
Genel ağda yer alan haberlerin bir kısmı güvenilir kaynaklara dayansa da, doğruluğu teyit edilmemiş içeriklerle karşılaşmak mümkündür. Bu nedenle haberin kaynağı mutlaka kontrol edilmelidir.

Sayfa 258 Metni Anlama Ve Çözümleme Cevapları

1) Altı çizili kelime gruplarının anlamlarını tahmin ediniz, TDK’den kontrol ediniz ve cümle kurunuz.

Temsil etti
Tahminim: Bir kişi ya da topluluk adına hareket etmek.
TDK anlamı: Hak ve görev bakımından bir kimse veya topluluğun adına davranmak.
Cümle: Ayşe, okulunu uluslararası yarışmada temsil etti ve büyük başarı kazandı.

Kıran kırana
Tahminim: Zorlu ve çekişmeli geçen.
TDK anlamı: Çok mücadeleli, çekişmeli (kavga, güreş, maç)
Cümle: Final maçı kıran kırana geçti, her iki takım da son saniyeye kadar mücadele etti.

2) Metnin konusu ile hedef kitlesi arasında ilişki kurunuz.

Cevap: Metnin konusu Mete Gazoz’un spordaki başarılarıdır. Hedef kitlesi ise özellikle gençler, sporcular ve spora ilgi duyan bireylerdir. Bu haber hem millî gurur uyandırmakta hem de gençlere ilham kaynağı olmaktadır. Ayrıca Mete Gazoz’un başarısı, okçuluk gibi geleneksel bir spora dikkat çekmektedir.

3) Metinde kullanılan anlatım biçimleri ve katkıları nelerdir?

Cevap: Metinde hem açıklayıcı hem de öyküleyici anlatım biçimi kullanılmıştır.
Açıklayıcı anlatım, okura Mete Gazoz’un geçmişi ve başarıları hakkında bilgi verir.
Öyküleyici anlatım ise Mete Gazoz’un olimpiyat sürecini olay akışı içinde sunar.
Bu iki anlatım biçimi sayesinde metin hem öğretici hem de sürükleyici hale gelmiştir.

Metni Anlama ve Çözümleme – Sayfa 259

4) Okuduğunuz metnin manşetini siz yazsaydınız millî, manevi, evrensel değerleri nasıl vurgulardınız?

Cevap: “Türk Sporunun Altın Oku: Mete Gazoz, Milletimizin Gururu Oldu”
Bu manşette millî başarı, manevi değer olan gurur ve evrensel bir platform olan olimpiyatlar vurgulanmıştır.

5) Metinde kullanılan görsel ile haberin içeriği arasında nasıl bir ilişki vardır?

Cevap: Görselde Mete Gazoz'un olimpiyat madalyası ile olan fotoğrafı yer almakta. Bu, haberin içeriğini somutlaştırır ve okuyucunun dikkatini çeker. Görsel başarıyı kanıtlar nitelikte olduğu için haberle doğrudan ilişkilidir.

6) “Altın Madalya Mete Gazoz’da” başlıklı haberdeki 5N 1K unsurları:

7) Haberden Mete Gazoz’un biyografisiyle ilgili ulaşılan bilgiler:

Cevap: Mete Gazoz, 1999’da İstanbul’da doğmuştur. Türk okçusudur. Ailesi de spora ilgilidir. Annesi Meral, babası Metin Gazoz’dur. Spora küçük yaşta başlamış ve ilk büyük başarısını 2020 Tokyo Olimpiyatları'nda kazanarak Türk okçuluk tarihine geçmiştir.

8) “Altın Madalya maçı için bugün Türkiye saati ile 10.45’te...” ifadesi günlük gazetede nasıl yer alırdı?

Cevap: Günlük gazetede geçmiş zamana dönüştürülerek yer alırdı:
“Mete Gazoz dün Türkiye saati ile 10.45’te rakibiyle karşı karşıya geldi.”
Genel ağ haberleri ise anlık bilgi güncellemesi sunduğu için “bugün” ifadesi kullanılabilir. Bu ağların dinamizmini gösterir.

9) Sporla ilgili kelimeler ve üslup değerlendirmesi:

Altı çizilecek kelimeler:
okçu, final, altın madalya, çeyrek final, bireysel kategori, Avrupa Şampiyonası, klasik yay

Üslup yorumu:
Metnin dili teknik terimlere ve spor jargonu kullanımına dayalıdır. Bu, hedef kitlenin (spor severler, gençler, öğrenciler) ilgisini çeker ve bilgilendirici bir işlev üstlenir.

10) Haber metninin bilgi tutarlılığı ve inandırıcılık analizi:

Cevap: Metin, tarih ve yer gibi net veriler sunmaktadır. Kaynak belirtilmiş ve olayların kronolojisine uygun bir sıralama yapılmıştır. Bu, haberin güvenilirliğini artırır.

DİL BİLGİSİ

1) “kaybetmek, sahip olmak, hak kazanmak, takip etmek, emek vermek” fiillerinin yazımı neden ayrı?

Cevap: Bu birleşik fiiller yardımcı fiil + isim/fiil yapısından oluşur. Ünlü düşmesi ya da ses olayı olmadığı için ayrı yazılırlar.

2) Cümle analizi:

2020 Tokyo Olimpiyatları’nda klasik yay bireysel kategorisinde üst üste kazandığı başarılarla gündem olan Mete Gazoz merak ediliyor.

Yapısına göre: Girişik birleşik cümle
Yüklemin türüne göre: Fiil cümlesi

Sayfa 260 Yazma Cevapları

Bahçede Bulunan Yavru Kedi, Mahalleyi Seferber Etti

Ankara – 17 Nisan 2025

Ankara’nın Keçiören ilçesinde bir apartmanın arka bahçesinde bitkin halde bulunan yavru kedi, mahalle sakinlerini harekete geçirdi. Hayvansever vatandaşların anında müdahalesi sayesinde kedi, veteriner kliniğine ulaştırılarak tedavi altına alındı.

Olay, 17 Nisan sabah saatlerinde Keçiören Yükseltepe Mahallesi’nde yaşandı. Sabah bahçede yürüyüşe çıkan Emine Yıldız, çalılıkların arasında ses duydu. Yaklaştığında, yağmurdan ıslanmış ve titreyen bir yavru kediyle karşılaştı. Komşuların yardımıyla kutuya alınan kedi, hemen mahalledeki en yakın veteriner kliniğine götürüldü.

Veteriner hekim Dr. Onur Güney, yavru kedinin açlık ve soğuk nedeniyle halsiz düştüğünü, zamanında yapılan müdahaleyle hayatta kaldığını belirtti. “Bu tür olaylarda vatandaşların hızlı müdahalesi çok önemli. Neyse ki kedi şu an iyi durumda.” dedi.

Kediye “Yağmur” ismini veren mahalleli çocuklar, tedavi sürecini yakından takip edeceklerini ve uygun bir yuva bulunana kadar sırayla bakımını üstleneceklerini ifade etti.

Olay, Keçiören Belediyesi’nin de dikkatini çekti. Belediye yetkilileri, benzer durumlar için mahallelerde mama ve barınak desteklerini artıracaklarını açıkladı.

5N 1K Uygulaması:

• Ne? Bitkin halde yavru kedi bulundu, tedavi altına alındı
• Nerede? Keçiören / Ankara
• Ne zaman? 17 Nisan 2025
• Nasıl? Mahalleli vatandaşların fark etmesiyle
• Neden? Açlık ve soğuk nedeniyle güçsüz düşmüş
• Kim? Emine Yıldız ve mahalle sakinleri

Bu haber metni;

• Gerçekliğe ve nesnelliğe uygun,
• Kişisel duyguya yer vermeden,
• 3. tekil kişi ağzıyla yazılmış,
• 5N 1K kuralına uygun,
• Haber dili, yazım ve etik kurallarına göre hazırlanmıştır.

Sayfa 261 Sözlü İletişim Cevapları

SUNUM METNİ: "Bir Çocuk, Bir Kitapla Değişti"

Bugün sizlere, insanın hayatını değiştiren bir kitaptan ve bir çocuğun azminden söz edeceğim…

Mersin’in Toroslar ilçesinde yaşayan 11 yaşındaki Zeynep, bir yıl önce okul kütüphanesinden aldığı bir kitapla bilim tutkunu oldu. O kitap, ona sadece bilgi değil, bir hayal de verdi: Gelecekte uzay mühendisi olmak.

Zeynep, günlük yaşamında cep telefonuyla zaman geçirmek yerine, teleskoplarla gökyüzünü incelemeye başladı. Öğretmenlerinin desteğiyle TÜBİTAK Bilim Olimpiyatları’na hazırlanan Zeynep, kısa sürede dikkatleri üzerine çekti. Babası inşaat işçisi, annesi ev hanımı olan bu küçük kız çocuğu, bugün NASA’nın desteklediği çevrim içi bir proje için seçildi.

Ne oldu? Bir çocuk, bir kitapla değişti.
Nerede oldu? Mersin’de, bir devlet okulunda.
Ne zaman oldu? 2024-2025 eğitim öğretim yılı içinde.
Nasıl oldu? Merakı ve öğretmenlerinin rehberliğiyle.
Neden? Çünkü bilgiye ulaşmak istedi ve fırsatı kullandı.
Kim? 11 yaşındaki Zeynep Güler.

Bu hikâye bize bir kez daha gösteriyor ki, bazen yalnızca bir kitap, bir çocuk ve biraz cesaret yeter. Geleceğin mimarlarını yetiştirmek, hayal ettirmekle başlar.

Etkinlik Değerlendirme İçin Arkadaşlarınıza Sorulacak Notlar:

• Haberin konusu: Zeynep’in hikâyesi üzerinden eğitimin ve hayalin önemi
• Ana düşünce: Küçük bir adım, büyük değişim yaratabilir
• 5N 1K unsurları açıkça verildi
• Haberin özeti: Bilim yolculuğuna çıkan bir çocuğun ilham veren hikâyesi
• Tutarlılık: Tüm bilgiler düzenli ve sıralı
• Öznel yorum: “Hayal ettirmekle başlar” ifadesi duygusal etki yaratır, ancak haberin içeriğine uygundur.