Etkinlik Özeti
Bu etkinlikte, ince kenarlı merceklerde oluşan görüntülerin özellikleri incelenmiştir. Bir simülasyon kullanılarak cismin farklı konumlarda mercekten geçen ışınlarının nasıl kırıldığı ve oluşan görüntünün özellikleri gözlemlenmiştir. Cisim, 2F, F ve optik merkeze doğru hareket ettirilerek görüntüdeki değişiklikler not edilmiştir.
Etkinlik Yapılışı ve Cevapları
1- Verilen karekodu okutarak simülasyonu açınız. Açılan sayfada "Mercek" bölümünü seçiniz.
Simülasyon açılarak ince kenarlı mercek seçilir.
2- Yatay cetveli sürükleyerek optik merkezin başlangıcına yerleştiriniz. Odak uzaklığından yararlanarak merceğin önündeki ve arkasındaki 2F noktalarını belirleyiniz.
Merceğin odak noktası ve 2F noktaları işaretlenir.
3- Cismin asal eksen üzerinde olmasını sağlayınız. Cismi olabildiğince sola çektikten sonra 2F konumuna doğru hareket ettiriniz. Cismin hareketi boyunca görüntüdeki değişimi not alınız.
Cisim 2F noktasına yaklaştıkça görüntü büyür, ters ve gerçek olur.
4- Cismi 2F konumuna getiriniz. Oluşan görüntünün özelliklerini aşağıdaki boşluğa yazınız.
Cisim 2F noktasında olduğunda, görüntü aynı boyutta, ters ve gerçek olur.
5- Cismi F konumuna doğru hareket ettiriniz. Cismin hareketi boyunca görüntüdeki değişimi gözlemleyiniz. Gözlemlerinizle ilgili notlar alınız.
- Cisim F ile 2F arasında olduğunda, görüntü büyür, ters ve gerçek olur.
- Cisim F noktasına geldiğinde, görüntü sonsuzda oluşur.
6- Cismi F konumuna getiriniz. Gözlemlerinizle ilgili notlar alınız.
Cisim F noktasında olduğunda, görüntü sonsuzda oluşur, yani görüntü belirgin şekilde gözlemlenemez.
7- Cismi optik merkeze doğru hareket ettiriniz. Cismin hareketi boyunca görüntüdeki değişimi gözlemleyiniz. Gözlemlerinizle ilgili notlar alınız.
Cisim F ile optik merkez arasında olduğunda, görüntü düz, sanal ve büyümüş olur.
Sorular ve Cevapları
1. Cisim sonsuzda olsaydı görüntü hangi özelliklere sahip olurdu?
Cisim sonsuzda olduğunda, ince kenarlı mercek tarafından oluşturulan görüntü 2F noktasında, ters, gerçek ve küçük olur. Sonsuzdan gelen ışınlar merceğin odak noktasında birleşerek görüntü oluşturur.
2. Cisim sonsuzdan optik merkeze doğru yaklaştıkça görüntünün özellikleri nasıl değişir?
- Cisim 2F noktasına yaklaştıkça, görüntü büyür, ters ve gerçek olur.
- Cisim 2F noktasında olduğunda, görüntü aynı boyutta, ters ve gerçek olur.
- Cisim F ile 2F arasına geldiğinde, görüntü büyür, ters ve gerçek olur.
- Cisim F noktasına geldiğinde, görüntü sonsuzda oluşur.
- Cisim F ile optik merkez arasına geldiğinde, görüntü düz, sanal ve büyümüş olur.
Bu etkinlik, merceklerde görüntü oluşumunun cismin konumuna bağlı nasıl değiştiğini anlamaya yardımcı olur.