1. Ünite Ölçme ve Değerlendirme
1. Soru: Türkiye Selçukluları Horasan’dan gelen Türkmen kitlelerini Bizans sınırlarına (uçlara) yerleştirmiştir. Bu uygulama ile hangi amaçlar güdülmüş olabilir?
Cevap: E) I, II ve III
2. Soru: Aşağıda verilenlerden hangisi Haçlı Seferleri’nin sonuçları arasında gösterilemez?
Cevap: D) Katolik Kilisesi ve papanın otoritelerinin daha da artması
3. Soru: Miryokefalon Savaşı sonrasında Anadolu’ya “Türkiye” denmeye başlanmıştır. Buna göre hangi yargılar söylenebilir?
Cevap: C) Yalnız II
4. Soru: I. Kılıç Arslan döneminden itibaren Türk ve İslam dünyasının Haçlı Seferleri’ne karşı mücadele etmesi sonucunda hangi gelişmeler yaşanmıştır?
Cevap: E) I, II ve III
5. Soru: Sivas merkez olmak üzere Çorum, Tokat, Niksar civarında hüküm süren beylik hangisidir?
Cevap: B) Danişmentliler
6. Soru: Verilen Türk-İslam beylik ve devletlerinden hangileri XII. yüzyıl boyunca Haçlı Seferleri’ne karşı mücadele etmiştir?
Cevap: A) Yalnız I
7. Soru: XIII. yüzyılda yaşanan gelişmelerden hangileri Türkiye Selçuklu Devleti’nin Anadolu’da siyasi otoritesini kaybetmesine neden olmuştur?
Cevap: E) I, II ve III
8. Soru: XI. yüzyıldan itibaren Anadolu’ya gerçekleştirilen Türk akınları, Bizans'ın direncini kırma ve fetih hareketlerine yönelik olmuştur. Bu dönemde yapılan savaşlar hangi amaca yöneliktir?
Cevap: D) Yalnız III
9. Soru: Haritadan hareketle XIV. yüzyılın başlarında Anadolu’nun genel durumu ile ilgili olarak hangi yargıya ulaşılamaz?
Cevap: A) Türkler Anadolu’nun tamamına hâkim durumdadır.
10. Soru: Bu bilgilere göre Ahilik teşkilatı hakkında hangisi söylenemez?
Cevap: B) Yargı gücüne elinde bulundururdu.
11. Soru: Verilen eserlerden hangileri Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’da kurulan Türk beyliklerine ait eserler arasında gösterilebilir?
Cevap: C) I, II, III
12. Soru: Selahattin Eyyubi'nin yukarıdaki sözlerinden hareketle Eyyubiler hakkında hangisi söylenemez?
Cevap: A) Türk-İslam dünyasında siyasi birliği sağladıkları
13. Soru: Türkiye Selçuklularının Anadolu’nun çeşitli yerlerinde yaptıkları darüşşifa, kervansaray ve medrese gibi imar faaliyetlerinin hangi alanlarla ilgili olduğu doğru olarak gruplandırılmıştır?
Cevap: C) I - III - II
14. Soru: Haritadan hareketle Türkiye Selçukluları ile ilgili yargılardan hangileri söylenebilir?
Cevap: B) I ve III
15. Soru: Anadolu’nun Türkleşme sürecine hangi muharebelerin katkıda bulunduğu söylenebilir?
Cevap: C) II ve IV
16. Soru: XI. yüzyıl başlarından itibaren Oğuz Türklerinin Anadolu’ya akınlar düzenledikleri dönemde, Anadolu’da etkin olan siyasi güç hangisidir?
Cevap: D) Bizans İmparatorluğu
B. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
1- Türkiye Selçuklularının ilk dönemlerinde, Anadolu’nun toplumsal yapısı hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Anadolu’nun toplumsal yapısı heterojen bir yapıya sahipti. Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudiler birlikte yaşamış, çeşitli kültürel ve dini unsurlar bir arada bulunmuştur.
2- Türkiye Selçuklu Devleti’nin Anadolu’daki gayrimüslimlere yaklaşımı neydi ve bu yaklaşımın sonuçları ne olabilir?
Cevap: Türkiye Selçuklu Devleti, gayrimüslimlere hoşgörülü yaklaşmış ve onların dinlerini özgürce yaşamalarına izin vermiştir. Bu da gayrimüslim halkların Selçuklulara bağlılıklarını artırmıştır.
C. Aşağıda verilen ifadelerin başına ifade doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
1- (Y) Germiyanoğulları Beyliği, Moğol İlhanlı Devleti'nin yıkılmasından bir süre sonra Anadolu’da bağımsız hareket etmeye başlamıştır.
2- (Y) El-Cezeri, Selçuklular Dönemi'nde yaşamış bir bilim insanıdır.
3- (D) 1243 yılında Türkiye Selçuklu Devleti ile Moğollar arasında yapılan Kösedağ Savaşı sonrasında Anadolu'da Türk siyasi birliği bozulmuştur.
4- (Y) I. Kılıç Arslan, Haçlı Seferleri nedeniyle Türkiye Selçuklu Devleti’nin merkezi İznik’ten Kayseri’ye taşımıştır.
5- (D) Türkiye Selçuklu hukûmlarında "keyhüsrev, keykavus, keykubat" gibi Farsça unvanlar kullanılmıştır.
Ç. Aşağıdaki noktalı yerlere uygun ifadeleri yazınız.
1- Harzemşahlar Devleti ve Türkiye Selçuklu Devleti arasında yapılan Yassıçemen Savaşı sonrasında Harzemşahlar yıkılma sürecine girmiştir.
2- Kudüs, I. Haçlı Seferi sonrasında Haçlıların eline geçmiş ancak Selahaddin Eyyubi tarafından tekrar alınmıştır.
3- İlk Türk denizcisi Çaka Bey, Bizans’ın kıskırtmaları sonucu I. Kılıç Arslan tarafından öldürülmüştür.
4- Malazgirt Savaşı sonrası Artuklular Mardin ve Diyarbakır civarında, Mengücekler ise Erzincan, Kemah ve Divriği civarında kurulmuştur.
5- Türkiye Selçukluları Dönemi’nde, Anadolu’da çıkan dini ve toplumsal nitelikli ilk isyan Baba İshak İsyanı’dır.