Hazırlık Soruları:
"Olay" ve "durum" kelimeleri size neleri çağrıştırıyor?
- Olay: Yaşanmış veya yaşanmakta olan bir gelişme, hareketli bir eylemi ifade eder.
- Durum: Mevcut koşulları, statik bir hali ifade eder, olayın aksine hareket barındırmaz.
Metni Anlama ve Çözümleme Soruları:
1- Altı çizili kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz ve TDK'ya göre doğrulayınız.
- Yoldaş: Birlikte yolculuk edilen kimse. (Tahmin: Dost veya yol arkadaşı)
- Katlanıyor: Bir zorluğa dayanıyor. (Tahmin: Dayanma, sabretme)
2- Metnin temasını ve konusunu belirleyiniz.
- Tema: Dostluk, yalnızlık ve hayvan sevgisi.
- Konu: Osman’ın sokak köpeği ile kurduğu dostluk ve hayat zorluklarına beraber göğüs germeleri.
3- Metnin iletisini tespit ediniz.
- İleti: Sevgi ve sadakat, hayatın zorluklarına karşı en önemli dayanaktır. Yalnızlık çeken birine dostça yapılan her yakınlık, uzatılan her el çok değerlidir.
4- Okuduğunuz hikâye için “Yalnızlık, insan hayatının önemli zorluklarından biridir.” denebilir mi? Düşüncelerinizi belirtiniz.
Cevap: Evet, denebilir. Hikâyede Osman’ın yalnızlığı ve ona eşlik eden köpeği ile hayata tutunma mücadelesi anlatılmaktadır. Bu yalnızlık, hem fiziksel hem de duygusal olarak işlenmiştir.
5- Olay hikâyesi, belli bir olaya gelişen ve sonuçlanan hikâye türüdür. Bu hikâye de olay hikâyesi midir? Olay örgüsünü inceleyerek düşüncenizi belirtiniz.
Cevap: Evet, olay hikâyesidir. Osman ve köpeği arasındaki dostluk ve yaşadıkları zorluklar olay örgüsünü oluşturur. Başlangıç, gelişme ve sonuç belirgindir.
6- Aşağıdaki tabloda açıklamaları yapılan terimlerle Köpek adlı metinden örnek veriniz.
Tablodaki açıklamalar ve metinden örnekler, sorularla doğru bir şekilde eşleştirilmiş. Burada olay örgüsü, çatışma, iç çözümleme, ve geriye dönüş kavramlarının her biri metindeki uygun kısımlar ile ilişkilendirilmiş. Özetle:
- Olay örgüsü: Osman'ın yalnızlık çektiği dönemde köpekle tanışması ve dostluklarının hüzünlü sonu.
- Çatışma: Osman'ın sıkı dostu köpekle sonunda zorla ayrılmak zorunda kalması.
- İç çözümleme: Osman'ın içsel yalnızlık duygusunu ve korkularını anlatan bölümler.
- Geriye dönüş: Osman'ın hastalandığı zamanları anlatan ve geçmişe dönüş yapılan kısımlar.
- Anlatma: Dostluklarının başladığı an, ayrıldıkları an gibi olaylar birer anlatma örneğidir.
- Diyalog: Osman'ın gümrük kolcusuyla olan konuşması diyaloğa örnektir.
- Özetleme: Osman'ın köpekle geçirdiği iki yılın kısaca anlatıldığı kısım özetleme örneğidir.
- Anlatıcı: Olayın dışında kalan, Osman’ın hikâyesini bilen üçüncü şahıs anlatıcıdır.
- Bakış açısı: İlahi (hakim) bakış açısıdır.
- Öyküleme: Osman ile köpeğin tanışması ve ayrılması olaylarının anlatıldığı bölümler öyküleme örneğidir.
- Betimleme: Osman’ın Akdeniz coğrafyasında yaşadıklarını ve köpeğin dış görünüşünü anlatan bölümler betimleme örneğidir.