Hazırlık Cevapları
Soru: İstanbul’un konu edildiği şiir örneklerini araştırınız. Sınıfınızda bu şiirleri okuyunuz.
- İstanbul’u Dinliyorum – Orhan Veli Kanık
- Bir Başka Tepeden – Yahya Kemal Beyatlı
- Canım İstanbul – Necip Fazıl Kısakürek
CANIM İSTANBUL
Ruhumu eritip de kalıpta dondurmuşlar;
Onu İstanbul diye toprağa kondurmuşlar.
İçimde tüten bir şey; hava, renk, eda, iklim;
O benim, zaman, mekan aşıp geçmiş sevgilim.
Çiçeği altın yaldız, suyu telli pulludur;
Ay ve güneş ezelden iki İstanbulludur.
Denizle toprak, yalnız onda ermiş visale,
Ve kavuşmuş rüyalar, onda, onda misale.
İstanbul benim canım;
Vatanım da vatanım...
İstanbul,
İstanbul...
Tarihin gözleri var, surlarda delik delik;
Servi, endamlı servi, ahirete perdelik...
Bulutta şaha kalkmış Fatih'ten kalma kır at;
Pırlantadan kubbeler, belki bir milyar kırat...
Şahadet parmağıdır göğe doğru minare;
Her nakışta o mana: Öleceğiz ne çare? ..
Hayattan canlı ölüm, günahtan baskın rahmet;
Beyoğlu tepinirken ağlar Karacaahmet...
O manayı bul da bul!
İlle İstanbul'da bul!
İstanbul,
İstanbul...
Boğaz gümüş bir mangal, kaynatır serinliği;
Çamlıca'da, yerdedir göklerin derinliği.
Oynak sular yalının alt katına misafir;
Yeni dünyadan mahzun, resimde eski sefir.
Her akşam camlarında yangın çıkan Üsküdar,
Perili ahşap konak, koca bir şehir kadar...
Bir ses, bilemem tanbur gibi mi, ud gibi mi?
Cumbalı odalarda inletir ' Katibim'i...
Kadını keskin bıçak,
Taze kan gibi sıcak.
İstanbul,
İstanbul...
Yedi tepe üstünde zaman bir gergef işler!
Yedi renk, yedi sesten sayısız belirişler...
Eyüp öksüz, Kadıköy süslü, Moda kurumlu,
Adada rüzgar, uçan eteklerden sorumlu.
Her şafak Hisarlarda oklar çıkar yayından
Hala çığlıklar gelir Topkapı Sarayından.
Ana gibi yar olmaz, İstanbul gibi diyar;
Güleni şöyle dursun, ağlayanı bahtiyar...
Gecesi sünbül kokan
Türkçesi bülbül kokan,
İstanbul,
İstanbul...
NECİP FAZIL KISAKÜREK
Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları
1- Sis adlı şiiri zihninizde canlandırdığınızda oluşan tabloyu betimleyiniz.
Cevap: Tevfik Fikret, İstanbul’u karanlık ve sisle kaplanmış bir şehir olarak tasvir ediyor. Bu tablo, şehrin karanlık, yozlaşmış ve çöküş içinde olduğunu gösteriyor.
2- Şiirin temasını belirleyiniz. Bu tema ile şiirin bağlı olduğu dönem arasında bir ilişki kurunuz.
Cevap: Şiirin teması karamsarlık ve çöküştür. Bu tema, Servet-i Fünun döneminin bireysel bunalımlar ve sosyal eleştirilerle dolu anlayışına uygun bir şekilde işlenmiştir.
3- Bu şiirin sizde uyandırdığı duygular nelerdir?
Cevap: Şiir, bende hüzün ve çaresizlik duyguları uyandırıyor. İstanbul’un bir zamanlar parlak olan günlerinin kaybolduğu hissi, bir acı ve umutsuzluk yaratıyor.
4- Tevfik Fikret aynı zamanda bir ressamdır. Şairin bu özelliği, okuduğunuz şiire yansımış mıdır?
Cevap: Evet, şairin ressamlığı şiire yansımıştır. Betimlemeler tablo gibi duruyor; özellikle sis ve karanlık manzaralar ressamın gözünden sunulmuş.
5- Şiirin kafiye düzeni, divan şiirinin hangi nazım biçimine özgü kafiye düzeni ile aynıdır?
Cevap: Şiirin kafiye düzeni mesnevi nazım biçimine özgüdür. Bu düzen, şairin uzun ve serbest anlatımını kolaylaştırmıştır.
6- Şiirin söyleyicisinin hitap ettiği, bir kişi midir yoksa bir varlık mıdır?
Cevap: Söyleyici İstanbul şehrine seslenmektedir.
7- Şiirin dil ve anlatım özelliklerini eleştiriniz.
Cevap: Şiirin dili ağır ve sanatlıdır. Anlamı zorlaştıran Arapça ve Farsça kelimeler kullanılmıştır, bu da anlaşılmayı güçleştiriyor.
8- Tevfik Fikret, hayatının son dönemlerinde sosyal sorunlara değinen şiirler de yazmıştır. Şairin bireysellikten toplumsallığa yönelmesi hakkında neler söylersiniz?
Cevap: Tevfik Fikret, bireysel temalardan toplum sorunlarına geçmiştir. Dönemin toplumsal sorunları, onun şiirlerinde yer bulmuştur.
9- Sis şiirine yönelik eleştiriye katıldığınız noktaları söyleyiniz.
Cevap: Şairin içsel karamsarlığını dış dünyadaki nesnelere yansıttığı fikrine katılıyorum. İstanbul’un çöküşü, şairin iç dünyasındaki karamsarlıkla birleşmiştir.