ALIŞTRIMALAR
1. α = 48° 22' ve β = 23° 42' 12" açıları için:
a) α + β toplamı:
- α = 48° 22'
- β = 23° 42' 12"
Öncelikle saniyeler, dakikalar ve dereceyi ayrı ayrı toplayacağız.
- Saniyeler: 0" + 12" = 12"
- Dakikalar: 22' + 42' = 64' (bu, 60 dakikadan büyük olduğu için 1 derece eklenir ve 4' kalır.)
- Derece: 48° + 23° = 71° (1° de dakikalardan geldi, toplam 72°)
Sonuç: 72° 4' 12"
b) α - β farkı:
- Dereceleri, dakikaları ve saniyeleri çıkaracağız.
Saniyeler: 0" - 12" yapamayız, bu nedenle α'dan 1 dakika alıp 60 saniye ekleyelim. Bu durumda α'nın yeni hali 48° 21' 60".
- Saniyeler: 60" - 12" = 48"
- Dakikalar: 21' - 42' yapamayız, bu nedenle α'dan 1 derece alıp 60 dakika ekleyelim. α'nın yeni hali 47° 81'.
- Dakikalar: 81' - 42' = 39'
- Derece: 47° - 23° = 24°
Sonuç: 24° 39' 48"
2. 54° 14' 52" olan α açısının tümler açısı:
Tümler açı, 90°'den çıkarılır.
90° 0' 0" - 54° 14' 52"
- Saniyeler: 0" - 52" yapamayız, bu nedenle 1 dakikadan 60 saniye ödünç alalım. Yeni hali: 89° 59' 60".
- Saniyeler: 60" - 52" = 8"
- Dakikalar: 59' - 14' = 45'
- Derece: 89° - 54° = 35°
Sonuç: 35° 45' 8"
3. ABC üçgeninde, B, A, D noktaları doğrusal ve verilenler:
- m(ABC) = 58° 42′ 21″
- m(ACB) = 64° 52′
DAC açısının ölçüsünü bulunuz.
Adım 1: Üçgenin iç açıları toplamı 180°'dir.
- m(ABC) + m(BAC) + m(ACB) = 180°
Adım 2: m(BAC)'ı bulalım.
- m(BAC) = 180° – [m(ABC) + m(ACB)]
Öncelikle m(ABC) ve m(ACB)'yi toplayalım.
-
Saniyeler: 21″ + 0″ = 21″
-
Dakikalar: 42′ + 52′ = 94′
- 94′ = 60′ + 34′ ⇒ 1° eklenir ve 34′ kalır.
-
Dereceler: 58° + 64° + 1° (dakikalardan) = 123°
Toplam açı:
- 123° 34′ 21″
Adım 3: m(BAC)'ı bulalım.
- m(BAC) = 180° 0′ 0″ – 123° 34′ 21″
Saniyeleri çıkaralım:
-
0″ – 21″ yapamayız, 1 dakikadan 60″ ödünç alalım.
-
Dakikalar: 0′ – 1′ = -1′
-
Saniyeler: 0″ + 60″ = 60″
-
Saniye farkı = 60″ – 21″ = 39″
Dakikaları çıkaralım:
-
-1′ – 34′ yapamayız, 1 dereceden 60′ ödünç alalım.
-
Dereceler: 180° – 1° = 179°
-
Dakikalar: -1′ + 60′ = 59′
-
Dakika farkı = 59′ – 34′ = 25′
Dereceleri çıkaralım:
- Derece farkı = 179° – 123° = 56°
m(BAC) = 56° 25′ 39″
Adım 4: B, A, D noktaları doğrusal olduğundan, m(DAC) açısı şudur:
- m(DAC) = m(BAD) = 180° – m(BAC)
m(DAC)'ı bulalım:
- m(DAC) = 180° 0′ 0″ – 56° 25′ 39″
Saniyeleri çıkaralım:
-
0″ – 39″ yapamayız, 1 dakikadan 60″ ödünç alalım.
-
Dakikalar: 0′ – 1′ = -1′
-
Saniyeler: 0″ + 60″ = 60″
-
Saniye farkı = 60″ – 39″ = 21″
Dakikaları çıkaralım:
-
-1′ – 25′ yapamayız, 1 dereceden 60′ ödünç alalım.
-
Dereceler: 180° – 1° = 179°
-
Dakikalar: -1′ + 60′ = 59′
-
Dakika farkı = 59′ – 25′ = 34′
Dereceleri çıkaralım:
- Derece farkı = 179° – 56° = 123°
Sonuç:
- m(DAC) = 123° 34′ 21″
4. Ölçüsü -73π/4 radyan olan açının esas ölçüsünü bulunuz.
Adım 1: 2π'yı paydası 4 olacak şekilde yazalım.
- 2π = 8π/4
Adım 2: Kaç tane 2π'lık dönüş olduğunu bulalım.
- -73π/4 ÷ 2π = -73π/4 ÷ 8π/4 = -73/8 ≈ -9.125
Adım 3: Tam sayı dönüşleri ekleyelim.
- -73π/4 + 10 * 2π = -73π/4 + 10 * (8π/4) = -73π/4 + 80π/4 = 7π/4
Sonuç:
- Esas ölçü = 7π/4
5. Açıları birbirine dönüştürerek boş bırakılan yerlere yazınız.
a) 40°'yi radyana çevirelim.
- Radyan = 40° × (π/180°) = (40π/180) = (2π/9)
b) -240°'yi radyana çevirelim.
- Radyan = -240° × (π/180°) = (-240π/180) = (-4π/3)
c) 720°'yi radyana çevirelim.
- Radyan = 720° × (π/180°) = (720π/180) = 4π
Sonuçlar:
- Cevap: 2π/9, -4π/3, 4π
6. Esas ölçüleri bulma:
a) 2870°
- 2870° - 7 * 360° = 2870° - 2520° = 350°
b) -520°
- -520° + 2 * 360° = -520° + 720° = 200°
c) -210°
- -210° + 360° = 150°
7. Aşağıdaki açıların esas ölçülerini derece cinsinden bulunuz.
a) (43π)/5 radyanı dereceye çevirelim.
- Derece = ((43π)/5) × (180°/π) = (43 × 180°) / 5 = 7740° / 5 = 1548°
Esas ölçü:
- 1548° ÷ 360° ≈ 4.3 ⇒ 4 tam dönüş
- 1548° – 4 × 360° = 1548° – 1440° = 108°
b) (-80π)/3 radyanı dereceye çevirelim.
- Derece = ((-80π)/3) × (180°/π) = (-80 × 180°) / 3 = -14,400° / 3 = -4800°
Esas ölçü:
- -4800° + 14 × 360° = -4800° + 5040° = 240°
c) (-4π)/3 radyanı dereceye çevirelim.
- Derece = ((-4π)/3) × (180°/π) = (-4 × 180°) / 3 = -240°
Esas ölçü:
- -240° + 360° = 120°
8. α = -π/8 + 11πk (k tek sayı) olan açının esas ölçüsünü bulunuz.
Adım 1: k tek sayı olduğundan k = 2n + 1 yazabiliriz.
Adım 2: Açıyı sadeleştirelim.
- α = -π/8 + 11πk
Adım 3: 11πk'yı 2π'ya göre mod alalım.
-
11πk mod 2π = (11k mod 2)π
-
Çünkü 11k mod 2 = (11 × tek sayı) mod 2 = 11 mod 2 = 1
-
Dolayısıyla, 11πk mod 2π = π
Adım 4: α'nın esas ölçüsünü bulalım.
- α = -π/8 + π = (π – π/8) = (8π/8 – π/8) = (7π/8)
Sonuç:
- Esas ölçü = 7π/8