Sıra Sizde
1. Araştırmacılar, tirozin amino asidinin şifresinin çözümünde hangi yapay mRNA şifresini kullanmışlardır?
Cevap: Araştırmacılar, tirozin amino asidinin şifresini çözmek için UAU ve UAC mRNA şifrelerini kullanmışlardır. Tabloda görüldüğü gibi bu kodonlar tirozin için şifrelenir.
2. Araştırmacılar, AUG AUU GCC ACC ve AUG AUC GCU ACA nükleotid dizilimine sahip iki farklı yapay mRNA zincirini kullandıklarında aynı polipeptitin iki tane sentezlendiğini görmüşlerdir. Buna göre:
a) Araştırmacılar bu durumdan nasıl bir sonuç çıkarmışlardır?
Cevap: Araştırmacılar, genetik kodun evrensel olduğunu ve her üçlü nükleotid dizisinin aynı amino asidi şifrelediğini keşfetmişlerdir. Ayrıca, her nükleotid dizisinin bir amino asidi kodladığını fark etmişlerdir.
b) Bu iki polipeptidin sentezinde kaç çeşit amino asit kullanılmıştır?
Cevap: Bu iki polipeptidin sentezinde 4 çeşit amino asit kullanılmıştır: Metiyonin (AUG), İzolösin (AUU, AUC), Alanin (GCU), Treonin (ACC, ACA).
c) Bu iki polipeptidin sentezinde kaç tane amino asit kullanılmıştır?
Cevap: Bu iki polipeptidin sentezinde 4 amino asit kullanılmıştır.
3. Serin amino asidinin DNA'daki şifresi AGA'dır. Gende meydana gelen bir mutasyon sonucu AGA şifresi AGG şifresine dönüşmüştür. Buna göre:
a) Mutasyon sonucu değişen mRNA kodonuna uygun antikodon şifresi ne olur?
Cevap: Mutasyon sonucu oluşan AGG kodonuna uygun antikodon şifresi UCC olur.
b) tRNA hangi amino asidi ribozoma taşır?
Cevap: tRNA bu durumda arginin amino asidini ribozoma taşır çünkü AGG kodonu arginin için şifrelenmiştir.
c) Bu mutasyonun sentezlenecek polipeptidin yapısında bir değişikliğe neden olup olmayacağını gerekçesiyle açıklayınız.
Cevap: Bu mutasyon, polipeptidin yapısında değişikliğe neden olacaktır. Çünkü AGA şifresi normalde serin amino asidini kodlarken, AGG şifresi arginin amino asidini kodlar. Bu da protein yapısında farklı bir amino asidin kullanılması demektir.
4. Bir amino asidin birden fazla şifresinin olması canlıya nasıl bir yarar sağlar?
Cevap: Bir amino asidin birden fazla şifreyle kodlanması, mutasyonların etkisini azaltır. Eğer bir nükleotid değişikliği olursa, bu değişiklik her zaman amino asidin yapısını değiştirmeyebilir. Böylece sessiz mutasyonlar oluşur ve protein fonksiyonu korunur.