5. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları
12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Melis Yayınları Sayfa 225
a- Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başındaki kutucuğa “D”, yanlış olanların ise “Y” yazınız.
1. (D) Tiyatroda dil ve anlatım, tiyatronun türüne göre değişiklik gösterir. Ayrıca olayların geçtiği zaman, kişilerin kültür durumları da oyunların dil ve anlatımını etkiler.
2. (D) Tiyatro, göstermeye bağlı sanatlardandır.
3. (Y) “Allah’ın Dediği Olur”, “Keziban”, “Hüsnü Aşk” Turgut Özakman’ın tiyatro eserlerindendir.
4. (D) Epik tiyatroda geleneksel Türk tiyatrosunun imkânlarından yararlanılabilir.
5. (D) Tarihî oyunlar uzun araştırma ve inceleme dönemlerinden sonra yazılabilen eserlerdir.
6. (D) Cevat Fehmi Başkut, Nazım Kurşunlu, Necati Cumalı, Tarık Buğra Cumhuriyet Dönemi’nde tiyatro türünde eser veren sanatçılardandır.
7. (D) Devlet Tiyatrolarında yerli oyunların sahnelenmesi, Türk tiyatrosunun gelişimini olumlu yönde etkilemiştir.
8. (D) Tiyatroda dekor ve ışık uygulamaları seyircide değişik fizyolojik ve psikolojik etkiler oluşturur.
9. (Y) “Kanaviçe”, “Ah Şu Gençler”, “Resimli Osmanlı Tarihi” Turan Oflazoğlu’nun tiyatro eserleridir.
10. (D) 1960’lı yıllarda yenilikçi ve yeni tiyatro eserleri yazılmış ve oynanmıştır.
B- Aşağıdaki boşlukları uygun ifadelerle doldurunuz.
Cevap: 1. trajedidir., 2. Haldun Taner’in, 3. Tiyatro türü, 4. konuşturulur., 5. Olay, 6. çatışma, 7. Seyirci, 8. efekt, 9. Turan Oflazoğlu’nun, 10. 1960’lı
1. İnsanı acı çektirerek erdeme yüceltmeye çalışan tiyatro türü trajedidir.
2. “Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım”, “Fazilet Eczanesi”, “Vatan Kurtaran Şaban” Haldun Taner’in tiyatro eserlerindendir.
3. Tiyatro türü olayları, kişileri gerçek hayatta olduğu gibi gözümüzün önünde canlandırır. Bunun için de güzel sanatların hepsinden faydalanabilir. Kalabalıklar karşısında oynandığı için kalabalıkları arkasından sürükleyebilir.
4. Tiyatroda kişiler kültür seviyelerine uygun biçimde konuşturulur.
5. Olay tiyatro oyunlarının ana ögesidir. Bir bakıma oyunun omurgasını oluşturur.
6. Tiyatroda çatışma bir mücadeleden yani iki kuvvetin çarpışmasından doğar.
7. Seyirci toplu olarak aynı oyunu, tiyatro yapısı içinde izleyen kişilerdir. Tiyatronun önemli unsurlarındandır.
8. Ses ya da ışık yönünden sahnede etki sağlayan aygıt ya da aygıtların bütünün efekt denir.
9. “Kösem Sultan” ve “IV. Murat” Turan Oflazoğlu’nun trajedileri arasındadır.
10. Turgut Özakman, Haldun Taner, Orhan Asena, Refik Erduran 1960’lı yıllarda eser veren tiyatro yazarlarımızdandır.
12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları (Melis Yayınları) - Sayfa 226
C. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1 ve 2. sorular aşağıdaki parçaya göre cevaplanacaktır.
1. Soru: Bu parçada kullanılan düşünceyi geliştirme yöntemleri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Örnekleme – somutlama
B) Tanımlama – karşılaştırma
C) Benzetme – kanıtlama
D) Örnekleme – ilişki kurma
E) Benzetme – somutlama
✔️ Cevap: B (Tanımlama – Karşılaştırma)
2. Soru: Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tiyatro, diğer sanat dallarından farklı olarak seyirciyle var olabilen bir sanat dalıdır.
B) Bir tiyatro eseri her sahnelendiğinde yeniden var edilmiş olmaktadır.
C) Bir ülkenin tiyatro tarihi o ülkenin gelişiminin de tarihidir, denebilir.
D) Tiyatroda oyuncunun performansını etkileyen pek çok unsur vardır.
E) Bir tiyatro oyununun izleyicisi oyunun her saniyesini izlemek için çabalamalıdır.
✔️ Cevap: A (Tiyatro, diğer sanat dallarından farklı olarak seyirciyle var olabilen bir sanat dalıdır.)
3. Soru: Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi epik tiyatronun özelliklerinden biri değildir?
A) Seyirciye doğrudan seslenebilme
B) Müzik ve danstan yararlanma
C) İzleyiciye eleştirel bir bakış açısı kazandırma
D) Metne ekleme ve çıkarmalar yapabilme
E) Oyun kişilerini tip olmaktan kurtarma ❌
✔️ Cevap: E (Epik tiyatroda oyun kişileri tip olarak kalır, bireyselleşmez.)
4. Soru: Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangileri söylenebilir?
I. Açıklayıcı anlatım biçimi kullanılmıştır.
II. Karşılaştırmadan yararlanılmıştır.
III. Tanımlama yapılmıştır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
✔️ Cevap: E (Açıklayıcı anlatım, karşılaştırma ve tanımlama kullanılmıştır.)
12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları (Melis Yayınları) - Sayfa 227
5. Soru: Bu parçaya göre Türk oyun yazarlarının görevi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sanat toplum içindir, anlayışıyla eser vermek.
B) Türk seyircisinin farklı tiyatro anlayışlarını tanımasını sağlamak.
C) Türk tiyatro geleneğinden elden geldiğince yararlanmak.
D) Oyun kadrosunu mümkün olduğu kadar zenginleştirmek.
E) Türk toplumuna tiyatroyu sevdirmek.
✔️ Cevap: A (Sanat toplum içindir, anlayışıyla eser vermek.)
6. Soru: Bu parçanın anlatımıyla ilgili ifadelerden hangileri doğrudur?
I. Açıklayıcı anlatım biçiminden yararlanılmıştır.
II. Alıntılama yapılmıştır.
III. Karşılaştırmadan yararlanılmıştır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
✔️ Cevap: E (Açıklayıcı anlatım, alıntılama ve karşılaştırma yapılmıştır.)
7. Soru: Aşağıdakilerden hangisi orijinaline uygun olarak alınan bu parçadaki yapılan imla ve noktalama yanlışlarından biri değildir?
A) Eksiltili cümlenin sonuna üç nokta konmaması.
B) Özel isme gelen çekim ekinin ayrılmaması
C) Bağlaçtan önce noktalı virgül kullanılması.
D) Virgülün gereksiz kullanılması.
E) Hitap sözünün bazen büyük, bazen küçük harfle başlatılması.
✔️ Cevap: B (Özel isme gelen çekim ekinin ayrılmaması doğrudur.)
12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları (Melis Yayınları) - Sayfa 228
8. Soru: Bu parçada trajedi türünün hangi özellikleri görülmektedir?
I. Konusunu tarihten, mitolojiden alır.
II. Kahramanları tanrılar, yarı tanrılar ya da soylu kişilerdir.
III. İşlenmiş, kusursuz bir üslubu vardır, kaba sayılacak sözlere yer verilmez.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
✔️ Cevap: E (Trajedi türünün tüm özellikleri görülmektedir.)
9. Soru: Bu parçada yapılan noktalama yanlışı nedir?
A) Parantez işaretinin gereksiz kullanılması
B) Bağlaçtan sonra virgül kullanılması
C) Soru işaretinin gereksiz kullanılması
D) Ünlem işaretinin gereksiz kullanılması
E) Noktanın gereksiz kullanılması
✔️ Cevap: B (Bağlaçtan sonra virgül kullanılmamalıdır.)
10. Soru: Bu parçadan bir tiyatro eserinin hangi özelliği çıkarılamaz?
A) Herhangi bir olay, durum ya da tasarının sahnede canlandırılması amacıyla yazılır.
B) Her perdenin başında o sahnenin nerede geçtiği ve dekorun nasıl düzenleneceği ayrıntılı olarak açıklanır.
C) Kişilerin birbirleriyle konuşurken hangi ses tonunu kullanacakları ve nasıl davranacakları parantez içinde verilir.
D) Tiyatro metni karşılıklı konuşmalar üzerine kuruludur.
E) Oyunun kaç perde ve sahneden oluştuğu eserin başında belirtilir.
✔️ Cevap: E (Bu bilgi metinde yer almamaktadır.)
11. Soru: Aslına uygun olarak alınan parçadaki imla yanlışının nedeni nedir?
A) Sayıların yazımı
B) Özel adın yazımı
C) Birleşik kelimenin yazımı
D) Ünsüz değişimi kuralına uymama
E) Ünsüz benzeşmesi kuralına uymama
✔️ Cevap: A (Sayıların yazımında hata yapılmıştır.)