Konstantiniyye Bizim Olacaktır
Sayfa 268 Hazırlık Cevapları
Soru: Bir bölümünü okuduğunuz Alparslan’ın nutkunun Malazgirt Meydan Muharebesi’nin kazanılmasında bir etkisi olmuş mudur? Düşüncelerinizi ifade ediniz.
Cevap: Evet, Alparslan’ın nutku Malazgirt Zaferi’nin kazanılmasında etkili olmuştur. Bu konuşma, askerlerin moralini artırmış, cesaretlerini pekiştirmiş ve birlik duygusunu güçlendirmiştir. Alparslan’ın kendini askerleriyle eşit görmesi, onların güvenini kazanmasını ve savaşta üstün bir motivasyonla hareket etmelerini sağlamıştır.
Sayfa 269 Metni Anlama ve Çözümleme Cevapları
1. “Tımar”, “subaşı”, “sancak” ve “beylerbeyi” kelimelerinin anlamı nedir?
- Tımar: Görev karşılığında verilen yıllık gelirli toprak.
- Subaşı: Güvenlikten ve vergi işlerinden sorumlu askerî görevli.
- Sancak: Bey tarafından yönetilen il birimi.
- Beylerbeyi: Sancak beylerinin üstündeki yönetici, eyalet valisi.
2. Metnin konusu, amacı ve hedef kitlesi nedir?
- Konu: İstanbul’un fethine yönelik çağrı ve askerî motivasyon konuşması.
- Amaç: Askerleri taarruza hazırlamak ve moral vermek.
- Hedef Kitle: Komutanlar ve Osmanlı askerleri.
3. Ana düşünce ve yardımcı düşünceler nedir?
Ana düşünce: İstanbul’un mutlaka fethedileceği inancı.
Yardımcı düşünceler:
- Askerlerin kahramanlıklarının tarihe geçeceği.
- Zaferin Allah’ın izniyle kazanılacağı.
- Fatih’in bizzat askerlerle birlikte savaşacağı.
4. Açık ve örtük iletiler, eleştiri ve beğeni yorumu nedir?
- Açık ileti: Zaferin yakın olduğu, askerlerin cesareti ve fedakârlığının önemi.
- Örtük ileti: Osmanlı'nın İslam dünyasındaki liderliği ve Fatih’in karizması.
- Yorum: Hitabet güçlü, duygu yüklü ve tarihî bir motivasyon örneğidir.
5. Anlatım biçimleri ve düşünceyi geliştirme yolları nelerdir?
- Anlatım biçimleri: Açıklayıcı anlatım, öyküleyici anlatım.
- Geliştirme yolları: Tanımlama, örneklendirme, betimleme.
6. Fatih Sultan Mehmet hakkında ne söylenebilir? Örnek cümlelerle açıklayınız.
- Cümle: “Hücumda ben sizin yanınızda olacağım.”
- Yorum: Bu cümle Fatih’in cesur, sorumluluk sahibi, vatansever ve fedakâr bir lider olduğunu gösterir.
7) Söylev türünün hangi özellikleri görülmektedir?
Cevap: Metinde söylev türüne ait coşkulu hitap, motive edici ifadeler, emir kipleri, ulusal birlik çağrısı, inanç ve kararlılık gibi özellikler açıkça görülmektedir. Fatih Sultan Mehmet, hitabetinde hem askerî hem de liderlik yönünü ön plana çıkarmaktadır.
8) Metindeki bilgi, görüş ve tespitlerin değerlendirmesi:
Cevap: Konuşmada sunulan bilgiler tarihî gerçekliklerle örtüşmektedir. Fatih’in askerlere güven vermesi, cesaret aşılaması ve hedef göstermesi hem tutarlı hem de inandırıcıdır. Söylev, geçerlilik ve doğruluk ölçütlerine uygundur çünkü hem olayın tarihi hem de içerik güçlü gerekçelerle desteklenmektedir.
Dil Bilgisi - 1) Ana düşünce ve yardımcı düşünceler:
Ana düşünce: Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’un fethi için askerlerinden cesaret, kararlılık ve fedakârlık beklemektedir.
Yardımcı düşünceler:
- Kale surları büyük oranda yıkılmıştır ancak savaş henüz bitmemiştir.
- Düşman hala direnmektedir.
- Zafer inanç ve cesaretle kazanılacaktır.
- Askerlik; namus, sadakat ve yılmazlıktır.
2) Noktalama yanlışları:
Yanlış kullanımlar:
- “…hırpaladık ki, size, taarruz hedefi…” → “ki” ve “size” arasında virgül olmamalıdır.
- “…beraber, şehrin…” → “beraber”den sonra virgül gereksiz.
- “…anlatınız ki, askerlik…” → “ki”den sonra virgül olmamalı.
Doğru hali örneği: “Kale duvarlarını toplarımızla o kadar hırpaladık ki size taarruz hedefi olarak bir kale değil, bir yıkıntı gösteriyorum.”
3) Virgülün kullanılış amacı:
Cevap: “Bütün yiğitliklerinizi takınınız, askerlerimi şevk ile dövüşmek üzere coşturunuz.”
Bu cümledeki virgül, sıralı iki cümleyi birbirinden ayırmak için kullanılmıştır.
Sayfa 271 – Okuma Parçası: Dağları Aşan Donanma
Soru: Kitabınızın “Ekler” bölümünde yer alan “Okuma (Metni Anlama ve Çözümleme) Öz Değerlendirme Formu”nu kullanarak ünitede incelediğimiz söylev türü ile ilgili kendinizi değerlendiriniz.
Cevap: (Bu bölüm öğrenciye ait öz değerlendirme olduğu için örnek bir yönlendirme veriyorum.)
“Metni anlama düzeyimi yeterli buluyorum. Metindeki olayların anlatımı ve söylev türünün özellikleri dikkatimi çekti. Özellikle İstanbul’un fethi için yapılan planlar ve Fatih Sultan Mehmet’in liderlik yönü beni etkiledi. Söylev türünün etkili bir biçimde nasıl yazıldığı hakkında fikir edindim.”
Sayfa 272 – Yazma Çalışmaları
A. Yazma Tür ve Tekniklerini Tanıma
Bu bölümde yazma türü olan söylevin teknik özellikleri açıklanıyor. Soru olmadığı için not:
Bu bilgiler, bir sonraki uygulama bölümünde yazacağınız söylev için rehber olarak kullanılmalıdır.
B. Yazma Tür ve Tekniklerini Uygulama
Soru: Söylev türü ile ilgili edindiğiniz bilgilerden de yararlanarak güncel bir konuda bir söylev metni yazınız.
Söylev Metni
Konu: Teknolojiyi Bilinçli Kullanmak
Başlık: Gelecek Parmaklarımızın Ucunda
Sevgili arkadaşlar,
Bugün burada çağımızın hem nimeti hem tehdidi hâline gelen teknolojiyi konuşmak için bir araya geldik. Hepimiz akıllı telefonlar, bilgisayarlar, internet sayesinde bilgiye hızla ulaşabiliyoruz. Ama asıl soru şu: Bu gücü gerçekten bilinçli kullanabiliyor muyuz?
Teknoloji bizi yalnızlaştırmamalı, hareketsizliğe mahkûm etmemeli. Aksine, bilgiye ulaşmada, eğitimde, insanlara yardım etmede kullanılmalı. Sosyal medya uğruna gerçek hayattan kopmak yerine, onu hayatı kolaylaştıran bir araç olarak görmeliyiz.
Gelin, birlikte söz verelim! Her gün ekran başında harcadığımız zamanı biraz azaltalım, kitaplara, sevdiklerimize ve kendimize daha çok vakit ayıralım. Unutmayın, teknoloji bizim elimizde bir araçtır. Onu nasıl kullanacağımıza biz karar veririz.
Çünkü bilinçli bireyler, bilinçli toplumları oluşturur.
Teşekkür ederim.
Sayfa 273 – Sözlü İletişim Çalışmaları
A. Sözlü İletişim Tür ve Tekniklerini Tanıma
Bu bölümde iyi bir hatip olmak için gereken özellikler anlatılır. Özetle:
- Dinleyicinin dikkatini çeker.
- Dili etkili ve güzel kullanır.
- Görüşlerini araştırır ve savunur.
- Ses tonunu ve beden dilini kullanır.
- Ezberden değil, içten bir konuşma yapar.
Bu kısım bilgilendirme amaçlıdır, soru bulunmaz.
B. Sözlü İletişim Tür ve Tekniklerini Uygulama
Soru: Yazdığınız söylev metnini sınıf ortamında sununuz. Sunumunuza hazırlanırken aşağıda belirtilenlere dikkat ediniz.
Cevap: Aşağıda örnek bir sözlü sunum planı yer almaktadır:
Söylev Sunumu
Konu: Teknolojiyi Bilinçli Kullanmak
Sunum Planı:
Giriş: Dinleyicilerin ilgisini çekmek için soruyla başlanır:
“Bugün ekranlar mı bize hükmediyor, biz mi ekranlara?”
Gelişme:
- Teknolojinin olumlu yönleri (iletişim, bilgi, eğitim)
- Olumsuz yönleri (yalnızlaşma, bağımlılık, zaman kaybı)
- Kişisel öneriler (zaman yönetimi, kitap okuma, doğa ile temas)
Sonuç:
- Teknolojinin bilinçli kullanımı için çağrı
- Dinleyicilere “Değişime sen başla!” çağrısı
Hazırlık Aşamaları:
-
Konuşma Kartları: Giriş – Gelişme – Sonuç bölümleri kartlara yazılır.
-
Beden Dili: Ellerle vurgulama, yüz ifadeleriyle duygu aktarımı
-
Ses Tonu: Vurgu yapılacak yerlerde ses yükseltilir, duygusal kısımlar yumuşak sesle söylenir
-
Prova: Ayna karşısında ya da arkadaşlarla birkaç kez sunum yapılır