HAZIRLIK
Soru 1: Bu dizelerde dinî değerler, geleneğe duyarlılık veya metafizik söylem dile getirilmiş midir? Düşüncelerinizi ifade ediniz.
Cevap: Evet, dizelerde dinî değerler ve geleneğe duyarlılık açıkça görülmektedir. Şair, “ant verdim toprak şahit tutuldu” gibi ifadelerle dini bir ritüeli yansıtırken, metafizik bir atmosfer oluşturarak insanın ruhani boyutunu ön plana çıkarmaktadır. Ayrıca, geleneksel anlatımlara yer vererek geçmişin izlerini taşır.
Soru 2: www.eba.gov.tr adresinden Erdem Bayazıt’ın “Birazdan Gün Doğacak” adlı şiirini dinleyiniz.
Cevap: Bu etkinlik, Erdem Bayazıt’ın derin metafizik ve duygusal yoğunluk içeren anlatımını anlamak açısından önemlidir. Şiiri dinleyerek, hem onun manevi bakış açısını hem de şiirsel imgelerle zenginleştirilmiş dünyasını keşfedebilirsiniz.
Metni Anlama ve Çözümleme
Soru 1a: "Birazdan Gün Doğacak" adlı şiirin temasını belirleyip aşağıdaki ilgili alana yazınız.
Cevap: Teması: Şiirin teması inanç, direniş, umut ve manevi mücadeledir.
Soru 1b: Şiirdeki millî, manevî ve evrensel değerler ile sosyal öğeleri belirleyiniz.
- Millî değerler: İnanç, sabır, direniş ve erdem ön plandadır.
- Manevî değerler: Allah’a olan bağlılık ve umut duygusu.
- Evrensel değerler: İnsanlık, özgürlük, dayanışma ve direniş.
- Sosyal öğeler: Zulme karşı direniş ve halkın birliği.
Soru 1c: "Birazdan Gün Doğacak" şiirinde insanı insan yapan değerlerden biri olan sabır ne şekilde dile getirilmiştir? Açıklayınız.
Cevap: Sabır, zulme ve karanlığa karşı direnişin simgesi olarak dile getirilmiştir. Şiirde sabır, insanın dayanıklılığını ve umudunu koruyarak zorlukları aşmasını sağlayan temel bir erdem olarak vurgulanır. Örneğin, “Karanlığın ormanında iman güneşiyle göğüs” ifadesi bu durumu yansıtır.
Soru 2: Şairin dünya görüşü ve şiir arasındaki ilişkiyi örneklerle açıklayınız.
Cevap: Şairin dünya görüşü, inanç, mücadele ve insanlığın kurtuluşu üzerinedir. Örneğin, “Ellerinizi kök salmış ağaçlardır zamana / O inanmışlar çağının” dizeleri şairin dayanışma ve direniş anlayışını yansıtır. Ayrıca, “Aşkın ve inancın güneş yüzlü çocuğu” ifadesi, şiirin İslami ve manevi duygularla şekillendiğini gösterir.
Soru 3: “Siz ölümsüz çiçeği taşırmış göğsünüzde / Karanlığın ormanında iman güneşiyle göğüs” dizelerinde söyleyici kime hitap etmektedir? Açıklayınız.
Cevap: Bu dizelerde söyleyici, zulme karşı direnen, inanç ve kararlılık taşıyan insanlara hitap etmektedir. Onları imanlarıyla karanlığa ışık tutan kahramanlar olarak yüceltmektedir.
Soru 4: Şiirde ahenk unsurları nasıl kullanılmıştır? Belirleyiniz.
Cevap: Şiirde ahenk unsurları, tekrarlar, ünlemler (“ey” gibi), iç uyaklar ve ses uyumu ile sağlanmıştır. Özellikle ses yinelenmeleri ve imgeler, şiir akış kazandırarak şiirdeki coşkuyu güçlendirmiştir.
Soru 5: Son dörtlükte iletilmeye çalışılan duygu nedir? Bu duygu şiirde bir dileğe dönüşmüştür, diyebilir miyiz? Düşüncelerinizi ifade ediniz.
Cevap: Bu dörtlükte, umutsuzluk karşısında direniş ve geleceğe dair umut arayışı ön plana çıkar. Duygu, karanlığın sona erip umut dolu bir geleceğin doğması dileğiyle birleştirilmiştir.
Sıra Sizde Cevapları
Soru: Cahit Zarifoğlu’nun “Gül Suyu” adlı şiiri ile Erdem Bayazıt’ın “Birazdan Gün Doğacak” adlı şiirini edebî, felsefî ve estetik anlayış yönünden karşılaştırıp benzerlik ve farklılıklarını belirleyerek ifade ediniz.
Benzerlik: Her iki şiirde de inanç, direniş ve umut temaları işlenmiştir. Her iki şair de soyut imgeler ve metafizik anlatımlarla zengin bir dil kullanmıştır.
Farklılık:
- Cahit Zarifoğlu, bireysel içsel sorgulamaları işlerken, Erdem Bayazıt daha çok toplumsal umut ve direniş vurgusu yapmıştır.
- Zarifoğlu’nun dili daha melankolik ve bireysel, Bayazıt’ın dili ise daha coşkulu ve toplumsaldır.