3. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları
12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Melis Yayınları Sayfa 140-144
A) Doğru/Yanlış Soruları
Aşağıdaki cümlelerin başındaki kutucuklara, yargı doğru ise "D", yanlış ise "Y" yazınız.
-
Millî Edebiyat anlayışını yansıtan şairler Cumhuriyet Dönemi’nde de şiir yazmışlardır.
Cevap: (D) Millî Edebiyat anlayışı Cumhuriyet Dönemi’nde etkisini sürdürmüş, bu anlayışla eser veren şairler dönem şiirine katkı sağlamıştır. -
Orhan Veli Kanık, Oktay Rifat Horozcu, Melih Cevdet Anday, Garip akımının temsilcileridir.
Cevap: (D) Bu üç isim, Garip akımını oluşturmuş ve Türk şiirinde serbest nazım anlayışını savunmuştur. -
Garip akımı temsilcileri İkinci Yeniciler olarak da bilinir.
Cevap: (Y) Garip akımı temsilcileri ile İkinci Yeniciler farklı dönemlere ve anlayışlara sahiptir. -
Cemal Süreya, Edip Cansever, Turgut Uyar, Sezai Karakoç, İlhan Berk, Ece Ayhan, Ülkü Tamer, Birinci Yeni temsilcileridir.
Cevap: (Y) Bu isimler İkinci Yeni hareketinin önemli temsilcileridir. -
Orhan Şaik Gökyay saf şiir anlayışını yansıtan şiirler yazmıştır.
Cevap: (Y) Orhan Şaik Gökyay halk şiiri ve epik özellikler taşıyan eserleriyle tanınır. -
Âşık Veysel’in bütün şiirleri Ümit Yaşar Oğuzcan tarafından “Dostlar Beni Hatırlasın” adlı kitapta toplanmıştır.
Cevap: (D) Âşık Veysel’in şiirleri bu eserle geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmıştır. -
“Sisler Bulvarı”, “Ben Sana Mecburum” Attilâ İlhan’ın şiir kitaplarındandır.
Cevap: (D) Attilâ İlhan, bu eserlerde bireysel ve toplumsal temaları işlemiştir. -
Saf şiir anlayışının edebiyatımızdaki öncüleri Ahmet Haşim ve Yahya Kemal Beyatlı’dır.
Cevap: (D) Bu iki isim, Türk edebiyatında saf şiir anlayışının kurucuları olarak kabul edilir. -
Saf şiir anlayışıyla yazan şairlerde üslup kaygısı vardır.
Cevap: (D) Saf şiir anlayışında üslup, anlam kadar önemlidir. -
Sürrealizm İkinci Yenicilerin etkilendiği edebî akımlardandır.
Cevap: (D) İkinci Yeni şairleri özellikle sürrealizmden etkilenmişlerdir. -
Varoluşçuluk İsmet Özel’in etkilendiği edebî akımlardandır.
Cevap: (D) İsmet Özel’in bazı eserlerinde varoluşçuluğun izlerine rastlanır. -
Cumhuriyet Dönemi’nde halk şiirinin biçim özellikleri tümüyle terk edilmiştir.
Cevap: (Y) Halk şiiri biçimsel özelliklerini büyük ölçüde korumuştur. -
Kelimelerden her ikisi veya ikincisi birleşme sırasında anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik kelimeler bitişik yazılır.
Cevap: (D) Türkçe yazım kurallarında birleşik kelimeler bu kurala göre yazılır. -
“Uzun çizgi”, “konuşma çizgisi” olarak da adlandırılır.
Cevap: (D) Konuşma çizgisi olarak adlandırılan uzun çizgi, diyaloglarda kullanılır.
B) Boşluk Doldurma Soruları
Aşağıdaki boşlukları uygun ifadelerle doldurunuz:
1. Cumhuriyet Dönemi şiirinde dil konuşma diline yaklaşmıştır.
2. Cumhuriyet Dönemi şiirinde Anadolu coğrafyası, Anadolu insanının erdemleri de tema olarak işlenmiştir.
3. Arif Nihat Asya Millî Edebiyat anlayışını yansıtan şiir anlayışı doğrultusunda şiirler yazmıştır.
4. Cumhuriyet Dönemi’nde öz şiirciler edebî akımlardan sembolizm etkisinde kalmışlardır.
5. Cumhuriyet Dönemi’nde şiirin hem içeriğinde hem de biçiminde köklü değişiklikler yapılmıştır.
6. Cumhuriyet Dönemi şairlerinden Nâzım Hikmet ve Attilâ İlhan, şiirlerinde toplumsal konuları işlemişlerdir.
7. “Bayrak Şairi” olarak tanınan şairimiz Arif Nihat Asya.
8. “Kaldırımlar Şairi” olarak tanınan şairimiz Necip Fazıl Kısakürek.
9. Necip Fazıl Kısakürek, Ziya Osman Saba, Ahmet Hamdi Tanpınar, Ahmet Muhip Dıranas, Cahit Sıtkı Tarancı gibi isimler öz şiir anlayışı da denen saf şiir anlayışının Cumhuriyet Dönemi’ndeki temsilcileridir.
10. Sezai Karakoç, Cahit Zarifoğlu ve Erdem Bayazıt dinî değerleri, geleneğe duyarlığı ve metafizik anlayışı öne çıkaran şiirler yazmışlardır.
11. Asaf Halet Çelebi dinî değerleri, geleneğe duyarlığı ve mezafizik anlayışı öne çıkaran şiir anlayışı doğrultusunda şiirler yazmıştır.
12. 1960 sonrası toplumcu eğilimleri yansıtan şiirinin öncülerinden biri de Süreyya Berfe’dir.
13. 1980 sonrası şiirimizin ana kaynaklarından biri de geleneksel şiir birikimidir.
14. Âşık Veysel, Ali İzzet Özkan, Davut Sulari, Abdürrahim Karakoç, Âşık Daimi, Sefil Selimi, Şeref Taşlıova, Murat Çobanoğlu ve Feymani XX. yüzyılın önde gelen halk şiiri temsilcileridir.
15. Bilince sırt çevirip bilinçaltına yönelen, bilinçaltını sanata taşımayı amaçlayan edebî akım sürrealizmdir.
16. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Fransa’da ortaya çıkan Dadaizm akımına bağlı sanatçılar eserlerinde savaş sonrasının getirdiği sosyal ve ekonomik bunalımla mutlu olamayan insanın arayışlarını anlatmışlar, hayatın umutsuz ve anlamsız olduğunu iddia etmişlerdir.
17. 1960 sonrası toplumcu şiirde açık anlaşılır bir dil anlayışı sürdürülmüştür.
18. Birinci Yeniciler şiirin diğer sanatlarla ilişkisine karşı çıkmışlardır.
19. 1980 sonrası şairleri şiirde tüm şiir geleneğini incelemek gerektiğini düşünürler.
20. Ara yönleri belirten kelimeler bitişik yazılır.
21. Ev kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır.
C) Çoktan Seçmeli Sorular
1) Satirik şiirden alınan bölüm:
Cevap: D) IV
Açıklama: Satirik şiirler toplumsal eleştiriler içerir. Bu bölümde günlük hayata eleştirel bir yaklaşım vardır.
2) Epik şiirden alınan bölüm:
Cevap: E) V
Açıklama: Epik şiirler, kahramanlık ve destan temalarını işler.
3) Kesinlikle söylenemeyecek ifade:
Cevap: D) Divan edebiyatı geleneğinden yararlanılmıştır.
Açıklama: Cumhuriyet Dönemi şiirinde divan edebiyatı etkileri yok denecek kadar azdır.
4) Şiirle ilgili yapılamayacak yorum:
Cevap: E) Halk şiiri geleneği sürdürülmüştür.
Açıklama: Şiirde halk şiiri özelliklerine rastlanmamaktadır.
5) Cumhuriyet Dönemi şiiriyle ilgili söylenemeyecek ifade:
Cevap: C) Ölçü ve uyaktan tamamen vazgeçilmiştir.
Açıklama: Ölçü ve uyak Cumhuriyet Dönemi şiirinde kısmen de olsa kullanılmıştır.
6) Orhan Veli’nin dâhil olduğu topluluk aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap: B) Birinci Yeni
Açıklama: Orhan Veli, Birinci Yeni olarak bilinen Garip akımının öncüsüdür.
7) Orhan Veli’nin şiir anlayışıyla ilgili söylenemeyecek ifade:
Cevap: E) Sembolizm akımından etkilenir.
Açıklama: Orhan Veli, şiirlerinde sembolizmden etkilenmemiş, günlük dili ve sıradan olayları işlemiştir.
8) Yazım ve noktalama yanlışlarıyla ilgili doğru cevap:
Cevap: D) II ve III
Açıklama: "Hattâ" kelimesinde inceltme işareti kullanılmalı, kesme işareti doğru şekilde kullanılmamıştır.
9) Ev ve ev içi yaşamı anlatan şiirin şairi:
Cevap: A) Behçet Necatigil
Açıklama: Behçet Necatigil, günlük hayatı ve ev içi yaşamı şiirlerinde sıkça işlemiştir.
10) Parçanın anlatmak istediği ifade:
Cevap: A) Duyguları ifade ederken kelime seçimi çok önemlidir.
Açıklama: Parçada kelime seçiminin önemine vurgu yapılmaktadır.
11) Şefkat, merhamet ve sevgi kelimeleri için doğru ifade:
Cevap: E) Yakın
Açıklama: Bu kelimeler birbirine yakın anlamlıdır.
12) Yazımı yanlış olan kelime:
Cevap: D) IV
Açıklama: Verilen kelimeler arasında yazım yanlışı bulunan "IV" numaralı kelimedir.
13) Bahsedilen sanatçının ait olmadığı eser:
Cevap: E) Yerçekimli Karanfil
Açıklama: "Yerçekimli Karanfil" Edip Cansever’e ait bir eserdir.
14) Dizelerde ortak olan ifadeler:
Cevap: E) I, II ve III
Açıklama: Kar yağışının betimlenmesi, sevgi temasının işlenmesi ve açık bir dilin kullanılması ortak özelliklerdir.
15) Yanlış ifade:
Cevap: D) Didaktik bir söyleme yer verilmiştir.
Açıklama: Bu şiirde didaktik bir söylem değil, bireysel ve lirik bir anlatım vardır.
16) Âşık Veysel’in dörtlüğüyle ilgili söylenemeyecek ifade:
Cevap: E) Redif kullanılmamıştır.
Açıklama: Dörtlükte redif vardır; bu nedenle bu ifade yanlıştır.
17) Bu sözleri söyleyen şair:
Cevap: A) Behçet Necatigil
Açıklama: Ev ve gündelik hayat temaları Behçet Necatigil’in şiirlerinde sıkça görülür.
18) Parçadan çıkarılamayan bilgi:
Cevap: E) "Varlık"ta yayımlanan dört beş şiirden sonra özgünlüğü yakaladığına
Açıklama: Bu bilgi parçada yer almamaktadır.
19) İsmet Özel’in şiir kitabı:
Cevap: C) Erbain
Açıklama: İsmet Özel’in önemli şiir kitaplarından biridir.