Bir Yolcuya ve Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor Şiirleriyle İlgili Sorular Ve Cevaplar
Soru 1: Necmettin Halil Onan’ın bu dizelerinden yararlanarak millî edebiyat zevk ve anlayışını yansıtan şiirlerin özelliklerini belirlemeye çalışınız.
Cevap: Necmettin Halil Onan’ın şiirleri millî edebiyatın ruhunu yansıtan eserlerdir. Bu şiirlerde;
- Vatan sevgisi,
- Bağımsızlık mücadelesi,
- Türk milletinin değerlerine duyulan saygı,
- Milli birlik ve beraberlik duygusu işlenmiştir.
Şiirlerde yalın bir dil kullanılmış, halkın anlayabileceği açık bir üslup tercih edilmiştir. Ayrıca ölçü ve ahenk unsurlarına dikkat edilerek yazılmıştır.
Soru 2: “www.eba.gov.tr” adresinden Arif Nihat Asya’nın “Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor” adlı şiirini dinleyiniz.
Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor
Şehitler tepesi boş değil,
Biri var bekliyor.
Ve bir göğüs, nefes almak için;
Rüzgar bekliyor.
Türbesi yakışmış bu kutlu tepeye;
Yattığı toprak belli,
Tuttuğu bayrak belli,
Kim demiş meçhul asker diye?
Destanını yapmış, kasideye kanmış.
Bir el ki; ahretten uzanmış,
Edeple gelip birer birer öpsün diye fâniler!
Öpelim temizse dudaklarımız,
Fakat basmasın toprağa temiz değilse ayaklarımız.
Rüzgarını kesmesin gövdeler
Sesinden yüksek çıkmasın nutuklar, kasîdeler.
Metni Anlama ve Çözümleme Soruları
Soru 1: "Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor" şiirinin temasını belirleyip aşağıdaki ilgili alana yazınız.
Cevap: Tema bayrak ve vatan sevgisidir.
Soru 2: Şiire göre Şehitler Tepesi’ni bekleyen kimdir, onun rüzgarla ilişkisi nedir? Açıklayınız.
Cevap: Şiire göre Şehitler Tepesi’ni bekleyen kahraman bir şehittir. Onun rüzgarla ilişkisi, bayrağın dalgalanması içindir. Rüzgarın gerekli olmadığı, şehidin bayrağı dalgalandırdığı ve vatanın onurunu yaşattığı belirtilir.
Soru 3: Söyleyici "Meçhul Asker" sözünü niçin kabul etmemektedir, bu düşüncesinde haklı mıdır? Düşüncelerinizi ifade ediniz.
Cevap: Söyleyici, "Meçhul Asker" sözünü kabul etmemektedir çünkü şehidin kim olduğu bellidir; şehit vatan için can veren bir kahramandır. Bu düşüncesinde haklıdır çünkü şehitler vatan için verdikleri mücadele ile her zaman hatırlanmayı hak eder.
Soru 4: "Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor" şiirindeki milli, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi ve tarihi öğeleri belirleyiniz.
Cevap: Şiirde milli değerler vatan sevgisi, şehitlik ve bayrak gibi kutsal simgelerle işlenmiştir. Sosyal, siyasi ve tarihi öğeler ise Kurtuluş Savaşı, bağımsızlık mücadelesi ve kahramanlık üzerinden aktarılmış, evrensel olarak ise özgürlük ve vatan savunması temaları ön plana çıkarılmıştır.
Soru 5: Şiirdeki açık ve örtük iletiler, şiirle ilgili tespitlerinizi ve beğenilerinizi metne dayandırıp gerekçelendirerek yorumlayınız.
Cevap: Şiirdeki açık iletiler vatan savunması, şehitlik ve bayrağın önemi üzerine kuruludur. Örtük olarak ise bir milletin bağımsızlığı ve özgürlüğü için verilen mücadelenin vurgusu yapılır. Şehitlerin unutulmaması gerektiği, vatan sevgisinin kutsallığı hissettirilir.
Soru 6: Şiirdeki ahenk unsurlarını belirleyip söyleyiniz.
Cevap: Şiirde nazım birimi dörtlük olup, uyak ve redif kullanılarak ahenk sağlanmıştır. “Türbesi yapmış kutlu tepeye, / Yattığı toprak belli, / Tuttuğu bayrak belli. / Kim demiş Meçhul Asker diye?” gibi dörtlüklerde tam ve yarım kafiyeler bulunur.
Soru 7a: "Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor" şiirinde Türk toplumunun sosyal ve kültürel yapısı ile ilgili hangi belirlemelere ulaşılabilir? Değerlendiriniz.
Cevap: "Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor" şiirinde Türk toplumunun vatansever, şehitlik kavramına saygı duyan ve bağımsızlık mücadelesine bağlı bir yapısı olduğu görülür. Bayrak, şehitlik ve vatana duyulan fedakarlık kültürel değerler olarak ön plandadır. Toplum, kahramanlıkla şekillenmiş, milli onuru önemseyen bir yapıya sahiptir.
Soru 7b: "Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor" şiirinde "vatan sevgisi" ve "şehitlere saygı" nasıl dile getirilmiştir? Açıklayınız.
Cevap: "Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor" şiirinde vatan sevgisi, bayrağın dalgalanması ve şehitlerin toprağının kutsallığı üzerinden ifade edilmiştir. Şehitler vatan sevgisinin en büyük örneği olarak anılmış, bayrak ve vatan uğruna verdikleri mücadele ile saygıyla yüceltilmiştir.
Dil Bilgisi Soruları ve Cevapları
Soru 1a: "Şehitler tepesi boş değil, / Biri var, bekliyor... / Ve bir göğüs nefes almak için / Rüzgar bekliyor." dizelerindeki mecaz anlamda kullanılan kelimeleri belirleyiniz.
Cevap: Beklemek, göğüs, nefes almak ifadeleri mecaz anlam taşır.
Soru 1b: Bu kelimeleri farklı anlamlara gelecek biçimde cümlelerde kullanınız.
- Beklemek: Ailesi ondan büyük başarılar bekliyor.
- Göğüs: Her zorluğu göğüslemek onun görevi gibi hareket ediyordu.
- Nefes almak: Gidişi başka bir gün erteleneceğine nefes almış olduk.
Soru 2: "Kim demiş Meçhul Asker diye?" dizelerinde soru işaretinin kullanım amacını belirleyiniz.
Cevap: Soru eki veya sözü içeren cümle veya sözlerin sonuna soru işareti konduğu için kullanılmıştır.
Soru 3: "Rüzgarın kesmesini gövdeler..." dizelerindeki düzeltme işaretinin (^) kullanım amacını belirleyiniz.
Cevap: Rüzgar: Arapça ve Farsçadan gelen kelimelerde ince g, k, ü ünsüzlerinden sonra gelen a ve u ünlüleri için kullanılır.
Sıra Sizde Cevapları
Soru: Arif Nihat Asya’nın edebi ve fikri yönü ile “Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor” şiiri arasında ne tür bir ilişki kurulabilir? Tartışınız.
Cevap: Arif Nihat Asya bayrak temalı şiirler yazdığı için “Bayrak Şairi” olarak anılıyor. Ayrıca milli edebiyat geleneğini devam ettiren vatan-millet gibi konuları sıkça işleyen bir şair. Bu şiir de bu yönde yazılmış, güzel bir bayrak şiiridir.