5. Tema İletişim ve Sosyal İlişkiler Kontrol Noktası Metni Cevapları
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 106 Cevabı
SİZ OLSAYDINIZ…
Bazen kendimizi diğer insanların yerine koyabilir, onların düşüncelerini ve duygularını anlayabiliriz. Mutlu olmalarının, sinirlenmelerinin, kıskançlık etmelerinin ya da bir resmi tutkuyla çizmelerinin nedenini onların bakış açılarından görebiliriz. Yani onlarla empati kurabiliriz!
(****)
1. Aşağıdaki soruları metinden hareketle yazılı olarak cevaplayınız.
a) Empati kurmak için öncelikle hangi farkındalığa sahip olmamız gerekir?
Her insanın kendine özgü duygu ve düşünceleri olduğunu ve bunların bizimkilerle her zaman aynı olmayabileceğini bilmeliyiz.
b) Bebeklerin taklit etme davranışı empatiyle nasıl ilişkilendirilebilir?
Bebekler mimik ve hareketleri taklit ederek iletişim kurmayı öğrenir. Bu taklit süreci, empati kurmanın ilk adımıdır.
c) Sizce hangi durumlarda empati kurmak zor olabilir? Açıklayınız.
Empati kurmak, stresli olduğumuzda, karşımızdakini tanımadığımızda, ön yargılı yaklaştığımızda ya da farklı kültür ve düşünce yapısındaki insanlarla iletişimde zor olabilir.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 107 Cevabı
2. Okuduğunuz metinden sizi ana fikre ulaştıracak ifadeleri belirleyiniz. Belirlediğiniz ifadelerden hareketle metnin ana fikrini yazınız.
Cevap: Ana fikre ulaştıran ifade:
“Empati kurabilmemiz için öncelikle her insanın kendi düşüncesi ve duygusu olduğunu ve bunların her zaman bizimkilerle aynı olamayabileceğini bilmemiz gerekir.”
Metnin ana fikri: Empati, başkalarının duygu ve düşüncelerini anlamamızı sağlar ve ilişkilerimizin güçlenmesine katkıda bulunur.
3. a) Metinde anlatılmak istenen düşünceleri inceleyiniz.
b) Metinde anlatılanları kendi bakış açınızla yorumlayarak çıkardığınız sonucu yazınız.
a) Metinde insanların birbirini daha iyi anlayabilmesi ve sağlıklı ilişkiler kurabilmesi için empati kurmasının önemi anlatılmıştır.
b) Bence empati, sadece karşımızdakini anlamak değil, aynı zamanda birlikte yaşamanın temelidir. İnsanları yargılamadan dinlemek ve onların hislerini fark etmek bizi daha iyi bireyler yapar.
4. a) Metnin içeriğini yansıtan anahtar kelimeleri belirleyiniz.
b) Anahtar kelimelerin metinle olan ilişkisini yazınız.
a) Empati, duygu, düşünce, anlayış, birey, bakış açısı, iletişim.
b) Bu kelimeler metinde anlatılan konuyu doğrudan desteklemekte ve okuyucunun empati hakkında bilgi edinmesini sağlamaktadır.
5. a) Empati kuramamanın ne gibi olumsuz sonuçları olabilir?
b) Aşağıdaki örnek olayı dikkatlice okuyunuz.
Nesrin ve Zeynep isimli iki arkadaş, bir proje üzerinde birlikte çalışmaktadırlar. Ancak son zamanlarda aralarında bir anlaşmazlık ve iletişim sorunu ortaya çıkmıştır. Nesrin, Zeynep’in fikirlerini dinlemediğini ve projede onun fikirlerine yer vermediğini düşünmektedir. Öte yandan Zeynep, Nesrin’in projeye katkıda bulunmadığını ve onun önerilerini dikkate almadığını düşünmektedir.
c) Nesrin ve Zeynep arasında yaşanan sorun nedir? İki tarafın da bu durumu nasıl algıladığını düşününüz. Onların yerinde olsaydınız ne hissederdiniz?
Cevap: Nesrin ve Zeynep arasındaki sorun, birbirlerinin fikirlerine değer vermemeleri ve iletişim kuramamalarıdır. Nesrin, Zeynep’in onu dinlemediğini düşünürken; Zeynep, Nesrin’in katkı yapmadığını düşünüyor. Ben olsaydım anlaşılmadığım için üzülür, konuşarak çözmek isterdim.
ç) Örnek olaydaki problemi empati kurarak nasıl çözersiniz? Çözüm önerilerinizi anlatan bir konuşma yapınız.
Cevap: "Arkadaşlar, hepimizin fikri değerli. Belki de birbirimizi tam anlamadık. Gelin, sırayla düşüncelerimizi açıkça ifade edelim. Birbirimizi dinlerken yargılamadan ve önyargısız olalım. Böylece hem proje daha başarılı olur hem de arkadaşlığımız zarar görmez."
d) Konuşmanızı öğretmeninizle değerlendiriniz.
Cevap: Öğretmenim konuşmamı beğendi. Özellikle empati kurma becerimi takdir etti. Sadece konuşmamı biraz daha uzun tutmam gerektiğini söyledi.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 108 Cevabı
7. Karekodu okutarak içeriği dikkatle izleyiniz.
İzlediğiniz içerikten hareketle aşağıdaki soruları cevaplayınız.
a) Adem amcayla Yaren Leylek’in tanışması ne zaman olmuştur?
Cevap: Adem amcayla Yaren Leylek 2011 yılında tanışmıştır.
b) Leyleğin köy halkı üzerindeki etkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Cevap: Yaren leyleğin köy halkı üzerinde olumlu etkileri olmuştur. Köy, tanınır hâle gelmiş, turistler gelmeye başlamış ve ekonomik olarak gelişmiştir. Köy halkı Yaren’i uğurları olarak görmektedir.
c) İnsanların canlılarla iletişimi niçin önemlidir?
Cevap: Canlılarla kurulan iletişim, insanlarda empati duygusunu geliştirir, doğaya karşı duyarlılığı artırır ve duygusal gelişime katkı sağlar. Ayrıca bu iletişim, insanlar arasında da sevgi ve saygıyı güçlendirir.
8.
a) Aşağıdaki görseli inceleyiniz.
(Görsel: Sandalda balık tutmaya hazırlanan Adem amca)
b) İzlediklerinizden ve ön bilgilerinizden de hareketle görselle iletilen mesajı söyleyiniz.
Cevap: Sevgi yalnızca insanlar arasında değil, hayvanlarla da kurulabilir. Canlılara gösterilen ilgi ve sevgi, karşılık bulur. Tıpkı Yaren leyleğin her yıl Adem amcayı ziyaret etmesi gibi, dostluklar dil olmadan da kurulabilir.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 109 Cevabı
9. Etkinlik
a) İzlediğiniz haberdeki önemli ve önemsiz bilgileri belirleyiniz.
Önemli Bilgiler:
- Adem Amca ile Yaren Leylek 2011 yılında tanışmıştır.
- Yaren, her yıl mart ayında köye dönmektedir.
- Leylek sayesinde köy tanınmış, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmiştir.
- Köy halkı Yaren’i uğurları olarak kabul etmektedir.
- Bu olay köyün ekonomik kalkınmasına katkı sağlamıştır.
Önemsiz Bilgiler:
- Adem Amca’nın her sabah erkenden balığa çıkması.
- Leyleğin Adem Amca’nın kayığına konması.
- Yaren’in akşamları yuvasına dönmesi.
- Köyün nüfusunun yaklaşık 250 kişi olması.
- Bir kadının köye geliş hikâyesini anlatması.
b) Belirlediğiniz bilgilerden hareketle izlediklerinizi kronolojik akışa uygun olarak kendi cümlelerinizle özetleyiniz.
Cevap: Adem Amca ile Yaren Leylek 2011 yılında tanışmıştır. Bir gün Adem Amca balık tutmak için göle açıldığında leylek kayığının ucuna konmuştur. Adem Amca leyleği beslemiş, bu dostluk yıllarca sürmüştür. Yaren her yıl mart ayında geri dönmüş ve yaz boyunca köyde kalmıştır. Bu samimi ilişki zamanla sosyal medyada dikkat çekmiş ve haber yapılmıştır. Köy, Yaren sayesinde tanınmaya başlamış ve turizm açısından canlılık kazanmıştır. Sonuç olarak, Yaren leylek sayesinde köy halkı ekonomik olarak kalkınmış, köy daha çok ziyaret edilmeye başlanmıştır. Kısacası, bir insan ile bir hayvan arasında kurulan dostluk, hem doğaya hem topluma büyük katkılar sağlamıştır.
c) Yazınızı öğretmeninizle değerlendiriniz.
Cevap: Yazımı öğretmenime sundum. Öğretmenim yazının dilinin etkili ve kurallara uygun olduğunu söyledi. Daha fazla detayla desteklememi önerdi.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 110 Cevabı
Okuma Becerisi Akran Değerlendirme Ölçeği
| Ölçütler | Evet | Kısmen | Hayır |
|---|---|---|---|
| Metni okurken sesimi ortama ve dinleyicilere göre ayarladım. | ✅ | | |
| Metni, arkadaşlarımın duyabileceği bir sesle okuyup anlamı yansıtmaya dikkat ettim. | ✅ | | |
| Metni okurken vurgu ve tonlamaya dikkat ettim. | ✅ | | |
| Metinde geçen anlamını bilmediğim kelime ve kelime gruplarının anlamlarıyla ilgili mantıklı tahminlerde bulundum. | ✅ | |
|
Geliştirmek İstediğim Becerilerim:
- Okurken daha etkili tonlama yapabilmek
- Anlamını bilmediğim kelimeleri daha hızlı tahmin edebilmek
- Sesimi sınıfa daha uygun şekilde ayarlayabilmek
Yazma Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği
| Ölçütler | Evet | Kısmen | Hayır |
|---|---|---|---|
| Paragraftaki sorunu tanımlayıp kendi cümlelerimle özetledim. | ✅ | | |
| Yazı planımı oluşturdum. | ✅ | | |
| Yazımda, belirlediğim sorunun çözümüne yönelik önerilerime yer verdim. | ✅ | | |
| Sorunun çözümüne yönelik değerlendirmelerime yer verdim. | ✅ | | |
| Temadan öğrendiğim yeni kelime ve kelime gruplarını yazımın içeriğine uygun bir şekilde kullandım. | ✅ | | |
| Yazım ve noktalama kurallarına uyarak yazdım. | ✅ | | |
Geliştirmek İstediğim Becerilerim:
- Yazım planına daha ayrıntılı şekilde uymak
- Yazımda daha güçlü örnekler kullanmak
- Noktalama işaretlerini daha dikkatli yerleştirmek
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 111 Cevabı
Dinleme/İzleme Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği
| Ölçütler | Evet | Kısmen | Hayır |
|---|---|---|---|
| Dikkat dağıtıcı davranışlardan kaçındım. | ✅ | | |
| Anlamını bilmediğim kelime ve kelime gruplarını not aldım. | ✅ | | |
| Anlamını bilmediğim kelime ve kelime gruplarının anlamlarıyla ilgili tahminde bulundum. | ✅ | | |
| Anlamını bilmediğim kelime ve kelime gruplarının anlamlarıyla ilgili tahminlerimi güvenilir bir kaynaktan kontrol ettim. | ✅ | | |
Konuşma Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği
| Ölçütler | Evet | Kısmen | Hayır |
|---|---|---|---|
| Uygun selam, hitap ve bitirme ifadelerini kullandım. | ✅ | | |
| Sesimi herkesin duyabileceği şekilde ayarladım. | ✅ | | |
| Kelime ve kelime gruplarına uygun bağlantılarda yer verdim. | ✅ | | |
| Dinleyicilerle göz teması kurdum. | ✅ | | |
| Konuşurken gereksiz sesler (şey, ııı, eee vb.) çıkarmadım. | ✅ | | |
| Konuşmamda, gözlem ve deneyimlerimden yararlandım. | ✅ | | |
| Bana yöneltilen soruları nezaketle cevapladım. | ✅ | | |
Geliştirmek İstediğim Becerilerim:
- Daha etkili göz teması kurmak
- Ses tonumu daha uygun şekilde ayarlamak
- Anlatımımı daha akıcı hâle getirmek