Kendini Değerlendir-2
1. İki öğrenci şaşırtıcı bazı doğa olayları üzerine konuşmaktadır. Konuşmalarından bir kesit aşağıda verilmiştir. Bu konuşmada yanlış ifadeler var ise bunları belirleyerek bu ifadelerin doğrularını noktalı yerlere yazınız.
1. Öğrenci: "Güneş tutulmasında Ay’ın gölgesi, Dünya üzerinde belirli bir bölgeye düşer. Gece gerçekleştiği için bu tutulmayı gözlemleyemeyiz."
Doğru Hali: Güneş tutulması sırasında Ay'ın gölgesi Dünya'ya düşer. Ancak bu olay gündüz gerçekleşir, bu nedenle Güneş tutulması gündüz gözlemlenebilir.
2. Öğrenci: "Güneş tutulması olayını gözlemlemeyi istiyorum. Ay, yeni ay evresine girdiğinde tutulma gerçekleştiğine göre bu muhteşem olayı her ay gözlemleyebiliriz."
Doğru Hali: Güneş tutulması her yeni ay evresinde gerçekleşmez. Güneş tutulması, Ay'ın Dünya ile Güneş arasına tam olarak hizalanması gerektiği için nadir bir olaydır ve her ay gerçekleşmez.
1. Öğrenci: "Dolunay evresinde de Ay tutulmasını gözlemleyebiliriz. Ay, Güneş ve Dünya arasında olduğu için Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer."
Doğru Hali: Ay tutulması dolunay evresinde gerçekleşir, ancak bu, Ay’ın Güneş ve Dünya arasında değil, Dünya’nın gölgesine girmesiyle olur. Yani, Dünya, Güneş ile Ay arasındadır.
2. Öğrenci: "Tutulmaların gerçekleşmesi için Güneş, Dünya ve Ay’ın aynı doğrultuda olması gerekir. Her iki tutulma da gölge oluşumu ile gerçekleşir. Bu durum, ışığın doğrusal yayıldığını kanıtlar."
Doğru Hali: Tutulmaların gerçekleşebilmesi için Güneş, Dünya ve Ay'ın aynı doğrultuda hizalanması gerekir. Hem Güneş tutulması hem de Ay tutulması gölge oluşumu ile gerçekleşir ve bu olaylar ışığın doğrusal olarak yayıldığını gösterir.
2. Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri, tutulmaların ilgili özelliklerine dikkat ederek tamamlayınız.
| Güneş Tutulması | Ay Tutulması |
|---|---|
| Ay, Güneş ile Dünya’nın arasına girer. | Ay, Dünya’nın gölgesine girer. |
| Ay’ın gölgesi Dünya üzerine düşer. | Dünya, Güneş ışınlarının Ay’a ulaşmasını engeller. |
| Gündüz gerçekleşir. | Gece gerçekleşir. |
| Güneş tutulması, yeni ay evresinde olur. | Ay tutulması, dolunay evresinde olur. |
| Dünya’nın belirli bir bölgesinde gözlemlenir. | Dünya’nın geniş bir bölgesinde gözlemlenebilir. |
| Kısa sürer. | Uzun sürer. |
| Güneş tutulması çıplak gözle izlenmemelidir. | Ay tutulması çıplak gözle güvenle izlenebilir. |