Yapalım Öğrenelim Bölümü Özet:
Bu bölümde, solunum sistemini daha iyi anlamak için bir model hazırlama etkinliği yapılır.
- Kullanılan Malzemeler: Küçük ve büyük balonlar, plastik şişe, T borusu, oyun hamuru, pipet, makas ve bant.
- Amacı: Akciğerlerin ve diyaframın nasıl çalıştığını basit bir modelle göstermektir.
Etkinlik Adımları:
- Plastik şişenin alt kısmı kesilir ve T borusu balonlarla birleştirilir.
- T borusunun uçları hava geçirmez şekilde oyun hamuruyla kapatılır.
- Şişenin alt kısmına büyük bir balon yerleştirilir ve sabitlenir.
Gözlem:
- Alt balon çekildiğinde, akciğerleri temsil eden küçük balonlar genişler (nefes alma).
- Alt balon bırakıldığında ise küçük balonlar küçülür (nefes verme).
Bu etkinlik sayesinde solunum sisteminin işleyişi görsel ve deneyimsel olarak öğrenilir.
DÜŞÜNÜP DEĞERLENDİRELİM SORULARI VE CEVAPLARI:
1- Modeldeki küçük balonlar, hangi yapıları temsil etmektedir?
Küçük balonlar, akciğerleri temsil etmektedir. Akciğerler, nefes aldığımızda genişler ve nefes verirken küçülür; bu modelde balonlar akciğerlerin bu genişleme ve daralma hareketini canlandırır.
2- Şişenin alt kısmına takılan büyük balon, hangi yapıyı temsil etmektedir?
Şişenin altına takılan büyük balon, diyaframı temsil eder. Diyafram kasıldığında akciğerler genişler, gevşediğinde ise akciğerler küçülür, bu da solunumun temel mekanizmasını gösterir.
3- Şişenin alt kısmındaki büyük balonun çekilip bırakılmasının akciğerlerin hareketini nasıl etkilediğini açıklayınız.
Şişenin altındaki büyük balon çekildiğinde (diyaframın kasılması simüle edilir), şişe içinde basınç azalır ve akciğer balonları genişler, bu da nefes almayı temsil eder. Büyük balon bırakıldığında ise basınç artar ve akciğer balonları küçülür, bu da nefes vermeyi gösterir.
Bu model, solunum sisteminin temel işleyişini gösteren pratik ve eğitici bir uygulamadır.