2. Tema Millî Mücadele ve Atatürk Öğrendiklerimizi Değerlendirelim Soruları Metni Cevapları
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 73 Cevabı
Soru: A. 1-5. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. 1, 2 ve 3. soruların cevabını defterinize yazınız.
KADINA SAYGI
Atatürk, cumhurbaşkanı olarak bir gün Tarsus’a gitmişti. Onu karşılayan kalabalık arasında iri yapılı, esmer bir kadın da bulunuyordu. Bu, Kurtuluş Savaşı’nda düşman ile yiğitçe çarpışan Adile Çavuş’tu.
Ulu Önder halkı selamlayarak hükümet konağına doğru ilerlemeye başlamıştı. Adile Çavuş, kendini tutamamış, birden fırlayarak onun önünde yere kapanıvermişti. Toprağı öperken,
— Bastığın yerlere kurban olayım, diyordu.
Atatürk, hemen Adile Çavuş’u elinden tutarak yerden kaldırdı ve şöyle dedi:
— Kahraman Türk kadını! Sen yerde sürünmeye değil, omuzlar üstünde göklere yükselmeye layıksın.
Soru: 1) Adile Çavuş kimdir?
Cevap: Kurtuluş Savaşı’nda düşman ile yiğitçe çarpışan bir Anadolu kadınıdır.
Soru: 2) Ulu Önder halkı selamlayarak hükümet konağına doğru ilerlerken Adile Çavuş ne yapmıştır?
Cevap: Adile Çavuş, birden fırlayarak Atatürk’ün önünde yere kapanmış ve toprağı öpmüştür.
Soru: 3) Atatürk, Adile Çavuş’u yerden kaldırırken ona neden göklere yükselmeye layık olduğunu söylemiştir?
Cevap: Atatürk, vatan için mücadele eden kahraman Türk kadınına duyduğu saygıyı ifade etmek için bu sözleri söylemiştir.
Soru: 4) “Çarpışmak” sözcüğü metinde aşağıdaki anlamların hangisiyle kullanılmıştır? İlgili kutucuğu işaretleyiniz.
a. Birine üstün gelmeye çalışmak. ()
b. Vuruşma, savaşmak. (✓)
Soru: 5) Metinden hareketle aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.
1. (✓) Metinde olaylar 1. kişi tarafından anlatılmaktadır. (Metinde olaylar 3. kişi tarafından anlatılmaktadır.)
2. () “Yiğitçe” sözcüğü yapısına göre türemiştir.
3. () “Çanakkale” sözcüğü yapısına göre birleşiktir.
Soru: Aşağıdaki metinlerden hangisi bir anıdan alınmıştır?
Cevap: a ve b bir anıdan alınmıştır.
a. Çocukken öyle bezden mezden değil, sahici bir oyuncak bebeğim olmuştu. O bebeği şimdi de kuşkusuz dört-beş yaşlarımın gözüyle görebilmeye çalışıyorum. Kocaman bir bebekti. Pespembe, tombul, kırmızı yanaklı, lüle lüle sarı saçlı, uzun kirpikli, gözleri açılır kapanır, sürekli gülümseyen bir bebek. Ben, böyle bir şeyi bir oyuncakçı dükkânının vitrininde bile görmemiştim. Çünkü küçük bir kasabada doğmuştum. Orada hiçbir oyuncakçı dükkânı yoktu. (✓)
b. Beyin kızı 19 yaşını tamamlar, onun şerefine kalede eğlenceler tertip edilir. Bu eğlencelere davet edilen bir köylü kadın da hediye olmak üzere bağındaki nefis üzümlerden bir sepet dolusu getirir. Fakat kader bu ya kadın üzümleri doldururken dalgınlığından istifade ederek sepetin içine gizlenen yılanı görmez. Üzümü çok seven beyin kızı da bu sepeti doğruca odasına çıkartır. Gece geç vakit herkes gittikten sonra yiyecektir. ()
c. Ertesi gün mahallenin yaşlı kişileri bir araya gelip bu zavallı aileye ne gibi yardımların yapılabileceğini konuşmaya başladılar. İlkin evlerden eşya toplandı, daha sonra maddi durumları iyi olan ailelerden para yardımı istendi. Onlara yardım etmek için herkes birbiriyle yarışıyordu âdeta. Pek doğal ki en büyük yardım, mor salkımlı evin sahibinden gelmişti. (✓)
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 74 Cevabı
Soru: Verilen şiirden hareketle aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.
Bir tutkudur Mustafa Kemal;
Nice sevdalara değişilmeyen.
Yitirilmiş Kasımlarda açan umuttur,
Bir baştır, vazgeçilmeyen…
Bir türküdür Mustafa Kemal;
Suskun ağızlarda söyleşir, durur.
Çaltıburnu’nda gözetir denizi.
Köroğlu’nda bağdaş kurup oturur…
1. (D) “Tutku” yapım eki almış bir sözcüktür.
2. (Y) “Baş” sözcüğü mecaz anlamıyla kullanılmıştır. (Çünkü “baş” sözcüğü “Bir topluluğu yöneten kimse.” anlamında kullanılmıştır.)
3. (Y) “Bağdaş kurmak” bir deyimdir. (Çünkü “bağdaş kurmak” birleşik fiildir.)
4. (D) “Gözetmek” sözcüğü “Korumak, bakmak” anlamında kullanılmıştır.
5. (D) Şiirin konusu Atatürk’e duyulan sevgidir.
Soru: Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Soru: 1) “Ninem albüme bakarken yine eski günlere dalmıştı.” cümlesinde geçen “dalmak” sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde aynı anlamda kullanılmıştır?
A) Hızla içeri dalıp defterlerini ve kitaplarını masanın üzerine bıraktı.
B) Ağacın altında kitap okurken bir ara dalmışım.
C) Okuduğu kitaba öyle dalmıştı ki sınıfta konuşulanları duymuyordu.
D) Küçük çocuk, bir balık gibi suya dalıyordu.
Cevap: C
Soru: 2) I. Denizin kabaran dalgalarından gözümü alamadım.
II. İş çıkışı pazara uğramayı gözüm almıyor.
III. Bizim iki dönümlük tarlamıza göz dikmişti.
IV. Gözünü ayırmadan kardeşime bakıyordu.
Verilen cümlelerin hangilerindeki deyimler anlamca birbirine en yakındır?
A) I ve III B) I ve IV C) II ve III D) II ve IV
Cevap: B
Soru: 3) Bir ulusun hayatında bu kadar az sürede bu denli kökten değişiklik pek seyrek gerçekleşir. Bu olağanüstü işleri yapanlar, hiç kuşkusuz kelimenin tam anlamıyla büyük adam niteliğine hak kazanmışlardır ve bundan dolayı Türkiye övünebilir. Eski Yunanistan Başbakanı Eleftherios Venizelos’un (Elefterios Venizelos) Atatürk’le ilgili yukarıdaki sözünde Atatürk’ün hangi kişilik özelliğine değinilmiştir?
A) Barışseverlik B) İnkılapçılık C) Milliyetçilik D) Önderlik
Cevap: B
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 75 Cevabı
Soru: 4) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde kullanılan sözcük, görselde verilen anlamının dışında kullanılmıştır?
A) Her gün hasta dedesini elleriyle besliyordu.
B) Leylekler ağızlarında getirdikleri çöplerle yuva yapıyorlardı.
C) Karşı masada oturan tatlı bir çocuk yemek yiyordu.
D) Asma yaprağından sarma olur da yenmez mi?
Cevap: C
Soru: 5) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde basit, türemiş ve birleşik sözcükler bir arada kullanılmıştır?
A) Arkadaşım eve akşamüstü gitmiş.
B) Odayı yavruağzı ile boya.
C) Babaannem bahçeye aslanağzı dikti.
D) O gün çok üzgündü, hiç konuşmuyordu.
Cevap: A
Soru: 6) Aşağıdaki birleşik sözcüklerden hangisinde birleşik sözcüğü oluşturan ilk sözcük, yapısı yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) Su değirmeni B) Kol saati C) Dolma kalem D) Masa takvimi
Cevap: C
Soru: 7) Yazarın “Uçtu Uçtu Ali Uçtu” adlı romanı, Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle devam ettirilirse nesnel bir anlam kazanır?
A) pek de satılmadı diye düşünüyorum.
B) herkes tarafından çok beğenildi.
C) en etkileyici çocuk kitaplarından biridir.
D) İstanbul Uluslararası Çocuk Fuarı’nda birincilik ödülü aldı.
Cevap: D
Soru: 8) Canlı, cansız bütün varlıkları ve kavramları karşılayan; onları anmaya, tanımaya, birbirinden ayırmaya yarayan sözcüklere ad denir. Örneğin ağaç, su, deniz, bulut… Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad sayısı daha fazladır?
A) Solgun yüzlü hasta, güçlükle nefes alıyordu.
B) Ayşe ve kardeşi tatili bu yaz köyde geçirecek.
C) Söğüt ağacının gölgesinde oturduk, sohbet ettik.
D) İri kar taneleri durmadan yağıyor yollara.
Cevap: B
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 76 Cevabı
Soru: 9) Seyfi Dede, seksen doksan yaşlarında bir ayakkabı tamircisi. Galiba mahallemizin en yaşlı insanı. On üç on dört yaşlarındayken savaşa katılmış, yaralanmış. “İstiklal Madalyası” almış. Bu madalya, dükkânın duvarında asılı duruyor. Seyfi Dede’nin yüzü tırmıklanmış toprağa benziyor. Çizik çizik, buruşuk bir yüz. Beyaz, gri, parlak sarı karışımı değişik renkli bir sakalı var. Elleri sürekli titriyor. Arada bir burnunun ucuna taktığı küçük camlı bir gözlüğü var. Özellikle dikiş yaparken onu kullanıyor. Tatlı dilli, konuşmayı seven birisi. Her zaman anlatacak bir şeyler buluyor. Savaştan, askerlikten, çocukluğundan… Bu metne getirilebilecek en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir?
A) Seyfi Dede
B) Tatlı Dilli Adam
C) Yaşlı Adam
D) Ayakkabı Tamircisi
Cevap: A
Soru: 10) Pelin, Özlem, Hakan, Haşan, Mustafa ve Eren “Çanakkale Şehitlerini Anma ProgramT’na izleyici olarak katılacaktır. Bu altı arkadaşın programdaki oturma düzeni ile ilgili bilinenler şunlardır:
• Koltuklar 1’den 6’ya kadar numaralandırılmıştır.
• Pelin, 3 numaralı koltukta oturmaktadır.
• 1 numaralı koltukta baş harfleri aynı olan iki öğrenciden biri oturmaktadır.
• Pelin ile Özlem arasında iki kişi oturmaktadır.
• Mustafa, Pelin’den önceki koltukta oturmaktadır.
• Eren’in koltuk numarası Pelin’inkinden 2 fazladır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine kesin olarak ulaşılamaz?
A) Özlem, 6 numaralı koltukta oturmaktadır.
B) 1 numaralı koltukta oturan kişi Hasan’dır.
C) Mustafa ile Özlem arasında 3 kişi oturmaktadır.
D) 5 numaralı koltukta Eren oturmaktadır.
Cevap: B
Soru: Aşağıdaki ifadeler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” oku takip edildiğinde kaç numaralı çıkışa ulaşılır?
“Atatürk cumhurbaşkanı seçilmişti.” cümlesindeki altı çizili sözcük özel ad olarak kullanılmıştır. (Y)
“Egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir.” cümlesindeki bütün sözcükler tür adıdır. (D)
3. Çıkış