2. Ünite Değerlendirme Soruları
7. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Yıldırım Yayınları Sayfa 106
A- Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız.
1. Osmanlı Devleti’nin siyasi bir güç olmasını etkileyen faktörlerden iskân politikasını açıklayınız.
Cevap: İskân politikası, fethedilen topraklara halkın yerleştirilmesini amaçlayan bir politikadır. Osmanlı Devleti, fethettiği bölgelerdeki nüfus dengesini sağlamak ve yeni bölgelerde kalıcı hâkimiyet kurmak için iskân politikası uygulamıştır. Göçmenlerin bu bölgelere yerleştirilmesiyle hem Osmanlı kültürü yayılmış hem de fethedilen yerlerin güvenliği sağlanmıştır.
2. Osmanlı Devleti’nde uygulanan gaza anlayışının fetihler üzerinde nasıl bir etkisi olmuştur?
Cevap: Gaza anlayışı, Müslüman olmayanlara karşı yapılan kutsal savaşları teşvik etmiştir. Osmanlılar bu anlayışla fetih politikalarını meşrulaştırmış ve askerleri motive etmiştir. Bu sayede fetihler artmış, devletin sınırları hızla genişlemiştir. Gazilerin katkılarıyla halkın da desteği kazanılmıştır.
3. Coğrafi keşifler (sömürgecilik faaliyetleri), Osmanlı Devleti’ni nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.
Cevap: Coğrafi keşiflerle Avrupalılar yeni ticaret yolları keşfetmiş ve Osmanlı'nın kontrolündeki İpek ve Baharat Yolları'nın önemi azalmıştır. Bu durum, Osmanlı Devleti'nin ekonomik gelirlerini azaltmış ve Avrupa ülkelerinin ekonomik olarak güçlenmesine neden olmuştur. Osmanlı’nın deniz ticaretindeki etkisi de azalmıştır.
4. Osmanlı Devleti’nde II. Abdülhamid Dönemi’nde eğitim alanında hangi ıslahatlar yapılmıştır?
Cevap: II. Abdülhamid döneminde eğitime büyük önem verilmiş ve modern eğitim kurumları açılmıştır. Mekteb-i Sultani, Darülfünun (üniversite) gibi okullar kurulmuş, kız ve erkek öğrencilere yönelik eğitim fırsatları artırılmıştır. Ayrıca, öğretmen okulları açılarak eğitim kalitesinin yükseltilmesi sağlanmıştır.
5. Lale Devri’nde hangi ıslahatlar yapılmıştır?
Cevap: Lale Devri’nde birçok alanda yenilikler yapılmıştır. İlk matbaa kurulmuş, Avrupa’ya elçilikler gönderilerek batıdaki gelişmeler yakından takip edilmiştir. Ayrıca, itfaiye teşkilatı kurulmuş ve mimari alanda birçok köşk ve saray inşa edilmiştir. Bu dönemde sanata ve eğlenceye de büyük önem verilmiştir.
B- Aşağıdaki ifadeleri verilen kavramlardan uygun olanlarla tamamlayınız (Gerekli yerlerde kavramlara uygun ekler getirebilirsiniz.).
Rönesans-Ankara Savaşı-I. Murad-Reform hareketleri-seyahatnameler-Memleket Sandığı-Orhan Bey Dönemi-Niğbolu Savaşı
1. Osmanlı Devleti’nde ilk kez Orhan Bey Dönemi’nde Rumeli’ye geçilmiştir.
2. Memleket Sandığı kurulması ile Türk bankacılık sisteminin temeli atılmıştır.
3. Osmanlı Devleti’nde Ankara Savaşı’ndan sonra Fetret Devri başlamıştır.
4. Seyahatnameler Osmanlı Devleti’ndeki kültür ve sanat hakkında bilgi edinilebilecek önemli kaynaklardandır.
5. Avrupa’daki Reform hareketleri sonucu kilisenin bilim üzerindeki etkisi kırılmıştır.
C- Aşağıdaki ifadeler doğru ise ifadelerin başındaki kutucuklara “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
1. (D) Orhan Bey Dönemi’nde Osmanlı Devleti’nin başkenti Bursa olmuştur.
2. (Y) İstanbul’un fethiyle Baharat Yolu, Osmanlının hâkimiyetine girmiştir.
3. (D) II. Abdülhamid Dönemi’nde İstanbul ile Avrupa arasında düzenli tren seferleri başlamıştır.
4. (Y) Coğrafi keşiflerin (sömürgecilik faaliyetleri) sonucunda Akdeniz limanlarının önemi artmıştır.
5. (D) Sanayi-i Nefise Mektebi, II. Abdülhamid Dönemi’nde açılmıştır.
6. (Y) Rönesans hareketlerinin sonucunda coğrafi keşifler (sömürgecilik faaliyetleri) başlamıştır.
7. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Yıldırım Yayınları Sayfa 107
Ç- Aşağıda verilen çoktan seçmeli sorulan cevaplayınız.
1. Soru: Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin siyasi bir güç olmasında etkili faktörlerden biri değildir?
A) Yetenekli devlet adamları B) Coğrafi konum
C) Nüfusun eğitim durumu D) Gaza anlayışı
Cevap: C
2. Soru: I. Osmanlı Devleti’nde dinî inanışlara göre farklı milletler bulunuyordu.
II. Osmanlı Devleti’nde bütün Museviler tek bir milletten oluşuyordu.
III. Osmanlı Devleti’nde İslamiyet’i benimsemiş Türkler, Müslüman milletindendi.
Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı Devleti’nde uygulanan millet sistemi ile ilgili doğru bir bilgidir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
Cevap: D
3. Soru: Osmanlı Devleti’nde farklı din ve inanca sahip insanlar ibadetlerini serbestçe yerine getirmişlerdir. Bu durum aşağıda verilen politikalardan hangisinin sonucudur?
A) Devşirme B) İskân C) İstimâlet D) Tımar
Cevap: C
4. Soru: Coğrafi keşiflerin (sömürgecilik faaliyetleri) aşağıda verilen sonuçlarından hangisi Osmanlı Devleti üzerinde daha fazla etkili olmuştur?
A) Ticaret yollarının yön değiştirmesi
B) Merkezî krallıkların güçlenmesi
C) Köle ticaretinin yaygınlaşması
D) Reform hareketlerinin başlaması
Cevap: A
5. Soru: Aşağıdakilerden hangisi Rönesans’ın sonuçlarından biridir?
A) Buhar makinesinin sanayide kullanılması
B) Liman kentlerinin önem kazanması
C) Sanat alanında gelişmelerin yaşanması
D) Milliyetçiliğin bir olgu hâline gelmesi
Cevap: C
6. Soru: Avrupa’da XV. yüzyıldan itibaren meydana gelen ve Osmanlı Devleti’ni değişime zorlayan bazı olaylar olmuştur. Aşağıdakilerden hangisi bu olaylar arasında yer almaz?
A) Sanayi İnkılabı B) Haçlı Seferleri
C) Rönesans D) Aydınlanma Çağı
Cevap: B
7. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Yıldırım Yayınları Sayfa 108
7. Soru: XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde geniş kapsamlı ıslahatlar yapılmaya başlandı. Bu dönemde Yeniçeri Ocağı kaldırılarak yerine modern ordu kuruldu. İlk kez nüfus sayımının yapıldığı bu dönemde bankalar açıldı, gazete ve dergiler yayın hayatına başladı. Posta ve telgraf hizmetleri kuruldu. İlk, orta ve lise düzeyinde okullar ile Darülfünun açıldı. Bu dönem yapılan ıslahatların en önemli özelliklerinden biri kesintiye uğramamasıdır.
Buna göre Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda yapılan ıslahatlarla ilgili
I. Öncekilere göre kalıcı olmuştur.
II. Islahatlar sosyal hayata da yansımıştır.
III. Askerî alanda ıslahatlar yapılmıştır,
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
Cevap: D
8. Soru: Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde Avusturya ile yaşanan sınır problemlerinin çözümü için Busbecq (Büsbek) elçi olarak İstanbul’a gelmiştir. Busbecq yaptığı görüşmeleri, saray yaşamını ve Osmanlı kentleri ile ilgili izlenimlerini mektup ile bir arkadaşına yollamış, bu mektuplar daha sonra “Türk Mektupları” olarak yayımlanmıştır.
Buna göre
I. Öncekilere ıslahatlara göre kalıcı olmuştur.
II. Busbecq, Osmanlı ile ilgili izlenimlerini yazıyla aktarmıştır.
III. Osmanlı kültürü bu dönemde Avrupa’daki sosyal yaşamı etkilemiştir,
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
Cevap: A
9. Soru: Osman Bey Dönemi’yle ilgili
I. İlk donanma oluşturulmuştur.
II. Bizans İmparatorluğu ile savaş yapılmıştır.
III. Ahilerin desteği alınmıştır.
IV. Devletin sınırları genişletilmiştir.
V. Liman kentleri fethedilmişti,
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I, II ve IV B) II, III ve IV C) I, II, III ve V D) II, III, IV ve V
Cevap: B
10. Soru: İstanbul’un fethedilmesinin Türk tarihinin yanı sıra dünya tarihinde de çok önemli bir yeri vardır. İstanbul’un fethi Avrupa’da Rönesans’ın başlamasında da etkili olmuştur.
Rönesans’ın başlamasında İstanbul’un fethinin
I. İpek Yolu’nun Osmanlı Devleti’nin eline geçmesi,
II. İstanbul’daki bilim insanlarının İtalya’ya gitmesi,
III. Orta Çağ’ın kapanıp Yeni Çağ’ın başlaması
sonuçlarından hangileri doğrudan etkili olmuştur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III
Cevap: A
7. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Yıldırım Yayınları Sayfa 109
İstanbul’un fethiyle dünya tarihini değiştirip yeniden şekillendiren Fatih Sultan Mehmed, entelektüel kişiliği, devlet adamlığı ve askerî dehasıyla dünyanın en büyük liderlerinden oldu.
11 ve 12. soruları yukarıdaki bilgilere göre cevaplayınız.
11. Soru: Yukarıdaki bilgilerden hareketle Fatih Sultan Mehmed ile ilgili
I. Devletin yüz ölçümünü yaklaşık 2,5 kat arttırmıştır.
II. Birçok bilim dalında bilgi sahibidir.
III. İstanbul’u ikinci kez tahta çıkmasının ardından fethetmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
Cevap: D
12. Soru: Bu bilgilerden hareketle Fatih Sultan Mehmed’le ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Tahtta kaldığı süreye B) Siyasi mücadelelerine
C) Fetih için yaptığı hazırlıklara D) İlgi duyduğu alanlara
Cevap: C