Siyasal Alanda Yapılan İnkılaplar
Sayfa 138 Cevapları
Soru 1: Siyasal alanda yapılan inkılapların yeni Türk devletinde demokrasinin gelişimine katkılarını araştırınız.
Cevap: Siyasal alanda yapılan inkılaplar, Türk milletinin demokratik hak ve özgürlükler kazanmasını sağlamıştır. Özellikle saltanatın kaldırılması, cumhuriyetin ilanı ve halifeliğin kaldırılması, demokratik bir devlet düzenine geçişin temel taşlarını oluşturmuştur. Bu inkılaplar sayesinde halkın egemenliği esas alınmış, devlet yönetiminde halkın söz sahibi olması sağlanmıştır. 1924 Anayasası ile güçler birliği sistemi yerini modern bir hukuk düzenine bırakmış, demokrasi anlayışının temelleri atılmıştır.
Soru 2: 1 Kasım 1922'de saltanatla birlikte halifeliğin kaldırılmamasının sebebi nedir? Açıklayınız.
Cevap: Saltanat, 1 Kasım 1922’de kaldırılmış; ancak halifelik bir süre daha devam ettirilmiştir. Bunun sebebi, halifeliğin o dönemde İslam dünyasında önemli bir manevi otorite olarak görülmesi ve halifeliğin hemen kaldırılmasının toplumsal tepkilere neden olabileceği endişesiydi. Yeni kurulan Türk devletinin uluslararası alanda kabul görmesi ve halkın değişimlere uyum sağlaması için bu karar alınmıştır.
Sayfa 141 Cevapları
Soru: Halifeliğin kaldırılmasında etkili olan gelişmeler nelerdir? Açıklayınız.
Cevap: Halifeliğin kaldırılmasında etkili olan gelişmeler şunlardır:
- Saltanatın kaldırılması: Halifelik ve saltanatın ayrılması, halifeliğin siyasi bir güç olmaktan çıkarılmasına zemin hazırlamıştır.
- Cumhuriyetin ilanı: Cumhuriyet rejimiyle halkın egemenliği esas alınmış ve halifeliğin bir gereklilik olmadığı görülmüştür.
- Halifeliğin siyasete müdahale etmesi: Halifenin siyasi bir güç olarak görülmesi ve eski düzeni geri getirme çabaları, bu makamın kaldırılmasına neden olmuştur.
- Laiklik ilkesinin benimsenmesi: Laiklik anlayışının yaygınlaşmasıyla birlikte, devlet işlerinin din işlerinden ayrılması gerektiği düşüncesi güçlenmiştir.
- Milli bağımsızlık ve çağdaşlaşma hedefi: Halifeliğin kaldırılması, Türkiye’nin modern bir devlet olarak dünyada yer almasını ve iç işlerinde daha özgür hareket etmesini sağlamıştır.
Sayfa 142 Cevapları
Soru: 1924’te yeni bir anayasa hazırlanmasının sebepleri nelerdir? Belirtiniz.
Cevap: 1924 Anayasası’nın hazırlanmasının sebepleri şunlardır:
- Cumhuriyetin ilanı sonrası yönetim sisteminin netleştirilmesi: Yeni yönetim biçimine uygun bir anayasa ihtiyacı doğmuştur.
- Halk egemenliğinin pekiştirilmesi: Demokratik bir hukuk devleti düzeni oluşturmak için gerekli yasal çerçeveye ihtiyaç duyulmuştur.
- Güçler ayrılığı ilkesine geçiş: Eski anayasada yer alan güçler birliği anlayışı yerine, modern bir yönetim anlayışı oluşturulmak istenmiştir.
- Laiklik esaslarının yerleşmesi: Laik devlet yapısını anayasal bir temele oturtmak için yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulmuştur.
- Toplumsal ve ekonomik kalkınma hedefleri: Çağdaşlaşma ve modernleşme sürecine uygun bir anayasal düzen sağlanmak istenmiştir.
Aşağıdaki kutucuklarda yer alan siyasi alandaki gelişmeleri harfleri kullanarak uygun olan ifadelerle eşleştiriniz.
-
Cumhuriyetin ilanı → B - Devletin rejim sorunu ortadan kaldırılmıştır.
-
Ankara’nın başkent olması → D - Devletin yeni yönetim merkezi olmuştur.
-
Halifeliğin kaldırılması → Ç - Laik devlet anlayışı güçlendirilmiştir.
-
Saltanatın kaldırılması → A - Millî egemenlik önündeki önemli bir engel ortadan kaldırılmıştır.
-
1924 Anayasası’nın kabulü → E - Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nda yeni düzenlemeler yapılmıştır.