9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 31-32-33 Cevapları Meb Yayınları

Bilimsel Araştırmaların Bilim Etiğine Uygunluğu

Konuya Başlarken Sayfa 31 Cevapları

Soru: Bilimsel araştırmalarda bilim insanlarının uyması gereken kurallar ve üstlendikleri sorumluluklar nelerdir?
Cevap : Bilim insanları, dürüstlük, tarafsızlık ve doğruluk ilkesine uymalıdır. Kaynak göstererek intihalden kaçınmalı, deneylerde etik kurallara uyarak insan ve hayvan haklarını gözetmelidir. Elde edilen sonuçlar şeffaf bir şekilde raporlanmalıdır.

Soru: Bilimsel uygulamalarda etik ilkelere uyulmamasının doğuracağı sonuçlar neler olabilir?
Cevap : Etik ilkelere uyulmaması, yanlış bilgilendirme ve güven kaybına yol açar. İntihal, bilimsel itibarın zedelenmesine sebep olurken, etik dışı deneyler insan ve hayvan haklarını ihlal edebilir ve bilime olan güveni azaltır.

3. Etkinlik Sayfa 32 Cevapları

ların etik ilkelere uygunluğunu incelemeleri gereken bir performans görevi verilmiş. Etkinliğin amacı, bilim etiğine uygun araştırmaların nasıl yapılacağına dair bilgi toplamaktır. İşte görseldeki bilgilere dayanan kısa bir özet:

Etkinlik Yönergesi:

• Öğrencilerden, bilim tarihi boyunca yapılan bir olayı seçerek, bu olayı etik ilkeler açısından inceleyip rapor oluşturmaları beklenmektedir.
• Bilimsel etik ile ilgili örnek olay incelenmeli ve raporun değerlendirilmesinde belirli puanlama anahtarları kullanılacaktır.
• Öğrenciler, öğretmen rehberliğinde dört kişilik gruplar halinde çalışacaklardır.
• Araştırmalarında, olayın etik olup olmadığını sorgulayarak, bilimsel araştırma süreçlerinde karşılaşılan etik ihlalleri inceleyeceklerdir.

Örnek Olay:

Bir biyoloji öğretmeni, öğrencilerine doğa parkına giderek yabani hayvanları gözlem yapma görevi vermiştir. Öğrenciler gözlemlerini yapıp raporlarını hazırlarken bazı etik ihlallere dikkat etmişlerdir. Örneğin, hayvanların yaşam alanlarına zarar vermemek ve bulguları çarpıtmamak gibi etik kurallar göz önünde bulundurulmuştur. Öğrenciler sonuç olarak gözlemlerinin etik açıdan doğru olup olmadığını raporlarında belirtmiştir.

Bu etkinlikte öğrencilerden, bilimsel araştırmaların etik kurallara uygunluğunu sorgulayarak sonuçlara ulaşmaları ve bu doğrultuda bir rapor hazırlamaları istenmektedir.

9. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları

BİLİMSEL ETİK ARAŞTIRMA RAPORU (ÖRNEKTİR)

I. Giriş

1. Problem durumu:
   Örnek olayda, bir grup araştırmacı, laboratuvar ortamında genetik olarak değiştirilmiş bitkiler üzerine bir deney yapmıştır. Ancak deney sonuçlarını tam olarak raporlamamış ve olumsuz sonuçları gizlemişlerdir. Bu durum, bilimsel dürüstlük ve şeffaflık ilkesinin ihlaline yol açmıştır.

2. Araştırmanın amacı:
   Araştırmanın amacı, genetik değişikliklerle ilgili araştırmaların etik kurallara uygun olup olmadığını ve deney sonuçlarının şeffaf bir şekilde raporlanıp raporlanmadığını değerlendirmektir.

3. Araştırmanın önemi:
   Bilimsel etik, özellikle genetik araştırmalarda güvenilirlik ve şeffaflık açısından büyük önem taşır. Bu araştırma, bilimsel sonuçların manipüle edilmemesi gerektiğini ve kamuoyuna doğru bilgi verilmesinin önemini vurgulamaktadır.

II. Alan Yazın Taraması

• White, R. (2021). Genetik Araştırmalar ve Etik İhlaller. Genetik Bilimler Dergisi.
• Brown, L. (2019). Bilimde Şeffaflık ve Dürüstlük İlkeleri. Akademik Bilim Yayınları.
• Türkiye Bilim Kurulu (2020). Bilimsel Etik İlkeleri. Bilim Kurulu Yayınları.

III. Bulgular

• Araştırmacılar, genetik değişikliklerin bitkilerdeki olumsuz etkilerini tam olarak raporlamamışlardır.
• Olumsuz sonuçları gizleyerek deney sonuçlarını sadece olumlu yönleriyle sunmuşlardır.
• Bu durum, genetik değişikliklerin riskleri hakkında yanıltıcı bir algı oluşturmuş ve bilimsel şeffaflığa aykırı olmuştur.
• Verilerin yalnızca bir kısmını yayınlamak, bilimsel güvenilirliği zedelemiştir.

IV. Tartışma, Sonuç ve Değerlendirme

Bu araştırma, genetik araştırmaların etik kurallarına uygun bir şekilde yürütülmediğini ve sonuçların manipüle edildiğini göstermektedir. Grup olarak yaptığımız değerlendirmede, bilimsel şeffaflığın ve dürüstlüğün önemini vurguladık. Araştırmacılar, olumsuz sonuçları gizleyerek kamuoyunu yanıltmış ve genetik değişikliklerin potansiyel risklerini eksik sunmuştur. Bu durum, bilimsel çalışmaların güvenilirliğini sorgulatmış ve topluma doğru bilgi verilmesi açısından ciddi bir etik ihlal teşkil etmiştir.

Bilimsel araştırmaların şeffaf bir şekilde yürütülmesi, tüm sonuçların doğru ve eksiksiz bir şekilde raporlanması, bilime olan güvenin temelidir. Sonuç olarak, bilim insanlarının her koşulda dürüst olması ve elde edilen tüm sonuçları şeffaf bir şekilde paylaşmaları gerektiği bir kez daha ortaya çıkmaktadır.

Sayfa 33 Kontrol Noktası Cevapları

1. (D) Bilimsel araştırmalarda anket verilerinin doğruluğu ve güvenilirliği oldukça önemlidir.
Doğru: Anket verilerinin doğruluğu ve güvenilirliği, araştırmanın sonuçlarını doğrudan etkilediği için bilimsel araştırmalarda çok önemlidir.

2. (Y) Bilimsel araştırmalarda araştırma sonuçlarını desteklemeyen veriler yayımlanmayabilir.
Doğru: Bilimsel araştırmalarda elde edilen tüm veriler yayımlanmalıdır. Desteklemeyen verilerin saklanması bilimsel objektifliği bozar ve etik dışıdır.

3. (Y) Bilimsel araştırmalarda anket sonuçları istenildiği gibi değiştirilebilir.
Doğru: Anket sonuçları hiçbir şekilde değiştirilmemelidir. Verilerin manipülasyonu, bilimsel etiğe aykırıdır ve araştırmanın güvenilirliğini tehlikeye atar.

4. (D) Bilimsel kaynaklardan derlenen bilgiler için mutlaka kaynak gösterilmelidir.
Doğru: Bilimsel çalışmalarda, başkalarının çalışmalarından alınan bilgilerin doğru bir şekilde kaynak gösterilmesi zorunludur.

5. (Y) Bilimsel bir yayın veya raporda çalışmaya katkısı olmayanların ismi de yer alabilir.
Doğru: Yalnızca çalışmaya doğrudan katkısı olan kişiler bilimsel raporda yer almalıdır. Katkısı olmayan kişilerin adını eklemek bilimsel etiğe aykırıdır.

6. (Y) Bilimsel bir çalışmada bir başkasının bulguları veya verileri kullanılmamalıdır.
Doğru: Başkalarının bulguları veya verileri bilimsel çalışmalarda kullanılabilir, ancak mutlaka uygun şekilde kaynak gösterilmelidir.