Sayfa 41 Cevapları
Bu sayfada coğrafi koordinatları haritaya aktarmak için kullanılan projeksiyon yöntemleri ele alınıyor. Silindirik, konik ve düzlem projeksiyon yöntemleri, harita çizimlerinde meydana gelen bozulmaları azaltmak amacıyla geliştirilmiş yöntemlerdir.
Projeksiyon Yöntemleri:
-
Silindirik Projeksiyon: Yer kürenin üzerine iz düşümü yapılacak yüzey, yer küreyi silindir biçiminde sarar. Bu yöntemde kutuplar doğru olmayan bir şekilde gösterilirken ekvator bölgesindeki bozulmalar azdır.
-
Konik Projeksiyon: Yer küreye bir koninin yerleştirilmesiyle yapılır. Orta enlemlerdeki bozulmalar azalırken kutup bölgelerine doğru bozulmalar artar.
-
Düzlem Projeksiyon: Yer kürenin kutup noktalarına yakın alanları göstermek için kullanılır. Kutuplar doğru biçimde gösterilirken, diğer bölgelerde bozulmalar meydana gelir.
Uygulama Soruları:
1- Çizilecek harita için projeksiyon yöntemini seçerken hangi ölçüt dikkate alınmalıdır?
Haritalandırılacak bölgenin konumu dikkate alınmalıdır. Ekvator, orta enlemler ya da kutuplar gibi farklı bölgelere uygun projeksiyon yöntemi seçilmelidir.
2- Çalışmada çizilecek harita için hangi projeksiyon tercih edilmelidir?
Grönland, Kanada ve Alaska gibi kutup bölgelerini kapsayan bir araştırma için düzlem projeksiyon yöntemi tercih edilmelidir. Bu yöntem kutup bölgelerini en doğru şekilde göstermektedir.
3- Tercih edilen harita projeksiyonunun avantajları nelerdir?
Düzlem projeksiyonun en büyük avantajı, kutup bölgelerini bozulma olmaksızın doğru bir şekilde göstermesidir. Bu nedenle, kutup bölgelerini inceleyen harita çizimleri için idealdir.
Bu sorular, projeksiyon yöntemlerinin farklı coğrafi alanlar üzerindeki kullanımlarını anlamaya yönelik bir uygulama içeriyor.
Sayfa 42 Cevapları
Bu sayfada kesir ölçek ve çizgi ölçek açıklanmakta, harita üzerindeki mesafelerin gerçekte ne kadar uzunluğa karşılık geldiği anlatılmaktadır. Kesir ölçek, pay ve paydadan oluşur; örneğin, 1/100.000 ölçeğinde 1 cm gerçekte 1 km'ye eşittir. Çizgi ölçek ise grafik olarak gösterilir ve haritadaki mesafelerin gerçekte ne kadar olduğunu ölçmeye yarar.
Kesir ölçek, pay ve paydadan oluşur ve her zaman 1'e eşit olacak şekilde düzenlenir. Paydası ise haritanın küçültülme oranını gösterir. Örneğin, 1/100.000 ölçekli bir haritada, 1 cm gerçekte 1 km'ye (100.000 cm) eşittir. Haritalarda genellikle santimetre (cm) birimi kullanılır.
Çizgi ölçek ise grafik olarak gösterilen bir ölçek türüdür. Bu ölçek, harita üzerindeki bir uzunluğun gerçekte ne kadar olduğunu doğru bir şekilde gösterir. Çizgi ölçek, dijital haritalarda boyut değiştirme durumlarında da kolayca kullanılabilir.
Örnek Çizgi Ölçek: Bir çizgi ölçeğe göre haritada 1 cm, gerçekte 1 km'ye (100.000 cm) karşılık gelir.
Çizgi Ölçekten Gerçek Uzunluk Nasıl Bulunur?
Çizgi ölçek kullanarak harita üzerindeki uzunlukların gerçekte ne kadar olduğu hesaplanabilir. Bunun için önce haritada ölçülen mesafe, çizgi ölçeğe yerleştirilir ve gerçekte karşılık gelen uzunluk hesaplanır. Sayfadaki Van Gölü ve çevresi örneği ile bu gösterilmiştir.
Sayfa 43 Cevapları
Bu sayfada büyük ve küçük ölçekli haritaların karşılaştırılması anlatılmaktadır.
- Büyük ölçekli haritalar daha az küçültme oranına sahiptir ve detayları daha ayrıntılı gösterir. Haritadaki coğrafi unsurlar daha net görünür.
- Küçük ölçekli haritalar ise daha büyük alanları kapsar, ancak detaylar daha azdır. Harita daha geniş bir bölgeyi gösterir.
Örnekler:
- I. Harita (1/18.000.000 ölçekli): Türkiye ve çevresini geniş ölçekli gösterir, 1 cm gerçekte 180 km'ye eşittir.
- II. Harita (1/2.000.000 ölçekli): Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni daha ayrıntılı gösterir, 1 cm gerçekte 20 km'ye eşittir.
Mekânsal Bilgi Teknolojileri kullanılarak, haritalarda uzunluk ve alan ölçümleri yapılabilir. Yüzeydeki noktalar arasındaki uzaklık, çizgisel veriler ve yüz ölçümü bu teknolojilerle hesaplanır.