1. Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme
Sayfa 37 Cevapları
A) Aşağıdaki soruyu metne göre cevaplayınız.
1- “And olsun, biz insanı, çamurdan (süzülmüş) bir özden yarattık. Sonra onu sağlam bir karargâhta nutfe hâline getirdik. Sonra nutfeyi alaka (aşılmış yumurta) yaptık. Peşinden, alakayı, bir parça et hâline soktuk. Bu bir parçayı et kemiklerle (iskeletle) çevirdik. Bu kemikleri de etle kapladık. Sonra onu başka bir yaratışla insan hâline getirdik. Yapan-yaratanların en güzeli olan Allah pek yücedir.” (Müminun 23/12-14)
Bu ayetlerde insanla ilgili aşağıdaki konulardan hangilerine değinilmiştir? İşaretleyiniz.
- a. Yaratılış amacı
- b. Yaratılış aşamaları
- c. Sorumluluk alanları
- ç. Hangi unsurlardan yaratıldığı
- d. Kendisine güzel bir biçim verildiği
- e. Diğer canlılardan farklı olan yaratılış özellikleri
- f. Yeryüzüne iyiliğin temsilcisi olarak gönderildiği
B) Aşağıdaki önermeleri okuyunuz. Önermeler doğru ise doğru (✓) yanlış ise yanlış (X) kutucuğunu işaretleyiniz ve cevabınızın gerekçesini yazınız.
a) İnsan, Yüce Allah ile irtibat kurabilir.
Doğru (✓) Çünkü insan dua ve ibadet yoluyla Allah’a yakınlaşabilir ve onunla manevi bir bağ kurabilir.
b) Dua, ibadetin özüdür.
Doğru (✓) Çünkü dua, ibadetin en önemli unsurlarından biri olup, insanın Allah’a yönelmesinin bir ifadesidir.
c) Helal ve haramlığına bakmaksızın her iş için dua edilebilir.
Yanlış (X) Çünkü İslam’da sadece helal olan işler için dua etmek tavsiye edilir, haram olan bir şey için dua edilmez.
Sayfa 38 Cevapları
ç) İnsanın Allah (cc) ile olan yakınlığı, tüm ilişkilerine yansır.
Doğru (✓) Çünkü: İnsan Allah’a yaklaştıkça tüm ilişkilerinde daha güzel davranışlar sergiler, O'nun emirlerine uygun yaşar.
d) İnsanın başına bir kötülük geldiğinde ettiği dua değersizdir.
Yanlış (X) Çünkü: İslam’a göre zorluk anında yapılan dualar son derece kıymetlidir ve Allah’tan yardım istemek insana huzur verir.
e) Dua ve ibadetler, insana zorluklarla mücadelede güç ve moral verir.
Doğru (✓) Çünkü: Dua ve ibadet, insana manevi güç verir ve zorluklarla başa çıkmada destek olur.
f) İbadet, günlük hayatın akışını engellemeden yapılmalıdır.
Yanlış (X) Çünkü: İbadetleri günlük hayatın akışına göre değil, günlük hayatı ibadetlerle birlikte planlamanın daha doğru olacağı ifade edilir.
g) Evrende, Allah’ın (cc) koyduğu yasalara göre hareket eden tek varlık insandır.
Yanlış (X) Çünkü: İnsanın yanı sıra tüm varlıklar Allah’ın yasalarına uygun şekilde hareket eder. İnsan bu yasalara uymakla mükelleftir.
ğ) Allah’ın (cc) kudretinin kanıtları insanın yaratılışında fark edilir.
Doğru (✓) Çünkü: İnsanın yaratılışı, Allah’ın kudretinin ve sanatının bir göstergesidir.
h) Evrende Allah’ın (cc) varlığının kanıtlarını görmek mümkündür.
Doğru (✓) Çünkü: Allah’ın varlığına dair deliller evrende ve doğada her yerde gözlemlenebilir.
Sayfa 39 Cevapları
2. Bu parçadan hareketle insanla ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz?
Cevap: C) Yeryüzünün tek hakimidir.
Parçada insanın Allah tarafından yaratıldığı, ona bilgi ve değerler verildiği ifade ediliyor, ancak insanın yeryüzünün tek hakimi olduğuna dair bir vurgu yoktur.
3. Bu metne göre aşağıdaki ifadelerden hangisi bilgi edinme yollarıyla ilgili nesnel yaklaşıma örnek gösterilemez?
Cevap: B) Hislerime ve içgüdülerime güvenerek aklımın ve duyularımın yetersiz kaldığı durumlarda kesin bilgiler ulaştım.
Nesnel bilgi edinme yöntemleri arasında hisler ve içgüdüler yerine gözlem, akıl yürütme ve duyuların kullanılması önemlidir.
Sayfa 40 Cevapları
Soru 4- İman eden ve salih amel işleyen kimsenin ahirette üzülmeyeceği bizlere bildirilmiştir."
Cevap: E şıkkı (peygamberler - vahiy)
Açıklama: Peygamberler, vahiy yoluyla Allah’tan gelen bilgileri insanlara iletmişlerdir. Bu yüzden, ölümden sonraki hayatla ilgili bu tür bilgiler peygamberler aracılığıyla insanlara aktarılır ve vahiy bu bilgilerin kaynağıdır.
5. İnsanlar ne zaman ve hangi mekânda dua etmektedirler?
Cevap: Sabah namazından sonra çarşının dua meydanı veya dua kubbesi adı verilen bölümünde.
İnsanlar genellikle zorluklarla karşılaştıklarında veya Allah'a şükretmek istediklerinde dua ederler. Dua mekanları arasında camiler, türbeler, ve kutsal kabul edilen yerler bulunur. Özellikle Dua Kubbesi gibi mekanlarda toplu dualar yapılır.
Sayfa 41 Cevapları
6. İnsanlar Yüce Allah’a niçin dua etmektedirler?
Cevap: Helal ve bereketli kazanç elde etmek için.
İnsanlar, Yüce Allah’a yardım dilemek, şükretmek, huzur bulmak, günahlarından arınmak ve zor zamanlarında güç kazanmak için dua ederler.
7. Duanın insan hayatındaki önemi nedir? Yorumlayınız.
Cevap: Dua, insanın Yüce Allah ile irtibat kurduğu, iç huzur bulduğu ve manevi destek aldığı bir ibadettir. İnsana zor zamanlarında umut verir ve güçlü bir moral kaynağıdır.
• Dua, insan ile Allah (cc) arasında bağ kurar.
• Allah’ın (cc) sevgi ve hoşnutluğunu kazandırır.
• Allah’ın (cc) insanlara bahşettiği bir rahmet ve bereket kapısıdır.
• Kul, istek ve arzularını Yüce Allah’tan duayla talep eder.
• Çeşitli sıkıntılar karşısında insanın direncini artırır ve ideallerini diri tutar.
• İnsanı hayırlara, iyiliklere yönlendirir.
• Duanın kendisi ibadet olduğu gibi diğer ibadetlere de anlam katar.
8. İnsanların dua etmek için bir yapı inşa ederek burada bir araya gelmeleri toplumsal açıdan nelerin göstergesi olabilir? Yorumlayınız.
Cevap: Toplumda Allah (cc) inancının önemli bir yer tuttuğuna, duanın birey ve toplumdaki önemini gösterdiğine, helal kazanç elde etmek için çalışıldığına değinilebilir.
İnsanların toplu dua için yapı inşa etmeleri, manevi değerlerin toplumsal birlikteliği güçlendirdiğini ve insanların ortak inançlar doğrultusunda bir araya geldiğini gösterir. Aynı zamanda, bu tür yerler insanların manevi ihtiyaçlarına cevap veren sosyal mekanlar olarak hizmet eder.
9. Rum suresinin 22. ayetinin tefsirinde insanların yaratılışına ilişkin hangi konular açıklanmaktadır? Özetleyiniz.
Cevap: . İnsanların dillerinin ve renklerinin farklı olması, farklı etnik gruplara mensup toplulukların birbirinden ayrı dilleri konuşması şeklinde anlaşılabileceği gibi aynı dili konuşanlar arasında lehçe, şive ve ağız farklılıklarının bulunması şeklinde de anlaşılabileceği ifade edilerek özetlenebilir.
Rum suresinin 22. ayetinde insanların farklı diller ve renklerde yaratılmasının Allah’ın varlığının ve kudretinin delilleri olduğu vurgulanır. Bu farklılıklar, Allah’ın hikmetini ve insanlığın çeşitliliğini gösterir. İnsanlar, bu farklılıklar aracılığıyla birbirlerinden öğrenir ve toplumsal zenginlikler ortaya çıkar.
10. Rum suresinin 22. ayetinde bahsedilen “insanların renklerinin farklılığı” konusunu yorumlayınız.
Cevap: Ayette insanların yaratılıştaki temel bazı farklılıklara vurgu yapıldığı, yaratılıştaki bu farklılıkların ilahi hikmetin bir yansıması olduğu; insanı başkalarına karşı üstün kılmadığı, İslam’da ırkçılığın yasaklandığı konularına değinilebilir. Yaratılıştan gelen farklılıklar ayrışma sebebi değil, tanışma ve kaynaşma vesilesidir. İnsanlar, renklerine ve dillerine değil, takvalarına göre değer kazanır. İslam din kardeşliğini değerli görmüş, bu bağlamda yaratılıştan gelen farklı özelliklerin üstünlük sebebi olmadığı konularına değinilebilir.
İnsanların farklı renklere ve dillere sahip olmaları, Allah’ın yaratıcı gücünün bir yansımasıdır. Bu farklılıklar, insanlık için bir imtihan değil, aksine Allah’ın sanatını ve evrendeki çeşitliliği gözler önüne seren hikmetli bir düzenin işaretidir.
Sayfa 42 Cevapları
11. Kur’an-ı Kerim’e göre insanın yaratılış özellikleri nelerdir?
Cevap: İnsan mükemmel biçimde yaratılmıştır. İnsana akıl ve özgür irade verilmiştir. İnsan; düşünebilen, öğrenebilen, duygu ve düşüncelerini konuşarak ifade edebilen bir varlıktır. İnsan, sorumluluk sahibi bir varlıktır.
İnsan, Allah’ın (cc) yaratma kudretiyle şekillendirilmiş, bilgi ve akıl verilmiş, sorumluluk sahibi bir varlık olarak yaratılmıştır. Ruh ve bedene sahip olan insan, Allah’a ibadet ve itaat etmekle yükümlüdür.
12. İnsanın doğru bilgiye ulaşma kaynakları nelerdir?
Cevap: Duyular, akıl ve vahiydir
İnsanın doğru bilgiye ulaşma kaynakları vahiy, peygamberlerin öğretileri, akıl ve çevresindeki yaratılış delilleridir. Ayrıca, evrendeki işleyişi gözlemleyerek ve ilahi kitaplara başvurarak doğru bilgiye ulaşabilir.
13. Vahyin ve peygamberin gönderiliş amacı nedir?
Cevap:. Yüce Allah’ın insanların doğru yolu bularak kurtuluşa ermeleri için vahiy ve peygamberler gönderdiği belirtilerek konuyla ilgili aşağıdaki ayetlere değinilebilir. • “Allah, kendisinin izniyle rızasını arayanları o kitapla kurtuluş yollarına erdirir, onları karanlıklardan aydınlığa çıkarır, onları dosdoğru bir yola iletir.” (Maide 5/16) • “Sana kitabı, özellikle ayrılığa düştükleri konuda onları aydınlatman için ve inanan bir topluluğa rehber ve rahmet olsun diye indirdik.” (Nahl 16/64) • “Nitekim kendi aranızdan size ayetlerimizi okuyan, sizi her kötülükten arındıran, size kitap ve hikmeti öğreten, ayrıca bilmediklerinizi de öğreten bir peygamber gönderdik.” (Bakara 2/151)
14. İbadet ve duanın insana katkıları nelerdir?
Cevap: İbadetin insana katkılarıyla ilgili aşağıdaki konulara değinilebilir. İnsanı Rabbine yakınlaştırır. İnsanın Rabbini tanımasını ve O’na teslimiyetini sağlar. İnsanın imanını korumasına vesile olur. İnsanı kötülüklerden sakındırır. İnsanın ahlakını güzelleştirir. İnsanı bunalımdan ve ümitsizlikten kurtarır.
İbadet ve dua, insanın ruhunu huzura kavuşturur, manevi bağlarını güçlendirir ve Yüce Allah’a yakınlaşmasına vesile olur. Ayrıca dua, insanın sıkıntılı anlarında ona destek ve moral verir, zorluklarla baş etmesine yardımcı olur.
15. Ayetlerdeki altı çizili ifadelerle vurgulanmak istenen nedir? Yorumlayınız.
Cevap:
Ayetlerde, Allah’ın (cc) kudreti ve yüceliği vurgulanmaktadır. Yeryüzünü ölümün ardından canlandıran, ölülerden diriyi çıkaran Allah’tır. Ayrıca, doğanın işleyişinde şimşek ve yağmur gibi olaylar Allah’ın (cc) delillerindendir, bu olaylar insanlara ders verir ve Allah’ın varlığına işaret eder.
16. Aşağıdaki paragrafı uygun bir cümle ile tamamlayınız.
Cevap: . Kulun Rabbiyle bağ kurmasını ifade eden bir cümle yazılması beklenir.
Dua, insanın Rabbine olan bağlılığını güçlendiren bir vesiledir.