Önermeler ve Önermelerin Özellikleri
9. Sınıf Düşünme Eğitimi Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 51
Düşünelim
Soru: Mutlu olduğunuzu sözel olarak farklı şekillerde nasıl anlatabilirsiniz?
Cevap: “Bugün çok mutluyum.”, “Kendimi harika hissediyorum.” veya “Her şey mükemmel gidiyor.” diyerek mutluluğumu ifade edebilirim.
Soru: “İklim değişikliği büyük bir tehlikedir.”, “Evsel atıkları en aza indirmek ve geri dönüşümde elimizden geleni yapmak temiz çevre için önemlidir.” ifadelerini yargı sayıları yönünden karşılaştırınız.
Cevap: İlk cümlede tek bir yargı vardır: “İklim değişikliği büyük bir tehlikedir.” İkinci cümlede ise iki yargı bulunmaktadır: Evsel atıkların azaltılması ve geri dönüşümün çevre için önemli olması.
Soru: “Dünyanın en uzun nehri nerededir?” ve “Halkı en mutlu ülke hangisidir?” sorularından hangisine daha kesin cevap verebilirsiniz?
Cevap: "Dünyanın en uzun nehri nerededir?" sorusuna daha kesin cevap verilebilir çünkü nehirlerin uzunlukları ölçülebilir. Halkın mutluluğu ise kişisel deneyimlere göre değişiklik gösterebilir.
9. Sınıf Düşünme Eğitimi Ders Kitabı Cevapları MEB Yayınları Sayfa 52
Uygulama
Soru: Günlük yaşamınızda sıklıkla karşılaştığınız bir sözce yazınız.
Cevap: "Merhaba."
Soru: Yazdığınız sözcenin, kullanıldığı bağlama göre farklı anlamlar taşıyabileceğini gösteren bir örnek veriniz.
Cevap: “Merhaba” sözcüğü, bir arkadaşla selamlaşma anlamına gelirken, resmi bir toplantıda saygılı bir karşılama anlamı taşıyabilir.
Soru: Dilek, ünlem, soru, emir ve yargı bildiren birer tümce örneği veriniz.
Cevap:
- Dilek: Keşke tatile çıksak.
- Ünlem: Dikkat et!
- Soru: Bugün nereye gideceksin?
- Emir: Işıkları kapat.
- Yargı: Bugün hava çok güzel.
Soru: Yazdığınız tümcelerden hangileri birer önermedir? Gerekçelendirerek açıklayınız.
Cevap: “Bugün hava çok güzel” bir önermedir çünkü doğruluğu kanıtlanabilir. Diğer cümleler duygu, soru ya da emir bildirdiği için önerme değildir.
Soru: Sözce, tümce ve önerme kavramları arasındaki farkı bilmek neden önemlidir?
Cevap: Bu farkları bilmek, dilin doğru kullanımı ve iletişimin etkinliği açısından önemlidir. Sözce, tümce ve önerme arasındaki farklar, bir ifadenin anlamını, doğruluk değerini ve kullanıldığı bağlamı anlamamızı sağlar.