9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları
MEB Yayınları Sayfa 187: Falih Rıfkı Atay
Falih Rıfkı Atay’ın Hayatı ve Eserleri
- Falih Rıfkı Atay, İstanbul’da doğmuş ve genç yaşta yazı hayatına başlamıştır.
- Kurtuluş Savaşı yıllarında Anadolu’daki mücadeleye destek veren yazılar yayımlamış, savaştan sonra Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip Adıvar ve Mehmet Asım ile birlikte Batı Anadolu’yu dolaşmıştır.
- Cumhuriyet döneminde, Türk dili ve edebiyatının gelişimine katkı sağlamış, Türkçenin bir edebiyat ve bilim dili olması gerektiğini savunmuştur.
- Gezi edebiyatında çığır açan eserler yazmıştır. Gezi yazılarında gezdiği yerlerin coğrafi, tarihî ve kültürel özelliklerini ayrıntılarıyla anlatmıştır. Ayrıca diğer kaynaklardan faydalanarak yazılarına belge niteliği kazandırmıştır.
Eserlerinden Bazıları
- Anı: Zeytindağı, Çankaya
- Gezi Yazısı: Kaybolmuş Makedonya, Denizaşırı, Taymis Kıyıları, Bizim Akdeniz
Benim Gözümden Falih Rıfkı Atay
Soru: Falih Rıfkı Atay’ın biyografisi ve gezi yazılarından yaptığınız çıkarımlardan hareketle aşağıdaki metinlerden hangisinin Falih Rıfkı Atay’a ait olabileceğini gerekçesiyle yazınız.
I. Metin
“Geldiğin günden beri gece demezsin gündüz demezsin, yazarsın da yazarsın. Ne bitip tükenmez yazıdır bu! Mektup desem değil, mektup, deftere yazılmaz. Kitap desem değil, bizim bildiğimiz kitabı saçlı sakallı ulemalar yazar. Sen parmak kadar çocuksun. Öyleyse ne yazarsın böyle durup dinlenmeden?”
Gerekçe: Bu metin bir olay yazısından alınmış gibidir. Falih Rıfkı Atay’ın anlatım tarzına ve gezi yazısı üslubuna uygun değildir. Bu nedenle, bu metnin ona ait olmadığını düşünüyorum.
II. Metin
“Yaban ormanların en vahşisi, büyük bir kısmı bu aklık içinde yetişen bu Amazonya ormanlarıdır. Hissiz ve korkunç bir sükûn… Başınızın üstü, hiçbir güneş damlası geçirmeyen, belki Kasırlık karanlık bir kubbe ile kapalıdır. Şayet kayıktan çıkarsanız, ayağınız kâh devrilmiş ağaç cesetlerinin yosunu üzerinde kayar, kâh kokmuş ve kara bir çamura gömülür.”
Gerekçe: Bu metin bir gezi yazısına aittir. Falih Rıfkı Atay, gezi yazısında çığır açmış bir yazardır. Anlatım tarzı, betimlemeleri ve gözlem gücü, Atay’ın üslubuyla örtüşmektedir. Bu metnin Falih Rıfkı Atay’a ait olduğunu söyleyebilirim.
Sonuç
- I. Metin: Falih Rıfkı Atay’a ait değildir.
- II. Metin: Falih Rıfkı Atay’a ait bir gezi yazısı olma ihtimali yüksektir. Anlatım tarzı ve kullanılan betimlemeler bunu desteklemektedir.