9. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 220-221-222-223-224-225-226-227-228-229 Cevapları Meb Yayınları

Sayfa 220 Metnimizi Anlayalım Cevapları

1. Çalıkuşu Romanı Üzerine Sorular

a) Çalıkuşu adlı romanı farklı bir yöntemle okusaydınız romanı çözümlemenizde nasıl bir farklılık olurdu? Düşüncelerinizi gerekçeleriyle söyleyiniz.

Cevap: Çalıkuşu’nu farklı bir yöntemle okusaydım, örneğin eleştirel bir okuma yöntemi kullansaydım, karakterlerin davranışlarını ve toplumsal olayları daha derinlemesine incelerdim. Bu, özellikle Feride’nin mücadelesine daha farklı bir gözle bakmamı sağlardı. Duygusal okumaya göre olayların arka planını ve yazarın vermek istediği mesajı daha net anlayabilirdim.

b) Okuduğunuz Çalıkuşu adlı romanda öne çıkan duyguları ve bu duygulardan hareketle romanın temasını yazınız.

Cevap: Romanda aşk, yalnızlık, fedakârlık ve hüzün öne çıkan duygular arasındadır. Feride’nin yaşadığı olaylar, onun güçlü ve bağımsız bir kadın olma çabasını vurgular.
Romanın teması, bir kadının hayata tutunma mücadelesi ve idealizmidir. Feride, karşılaştığı zorluklara rağmen ayakta kalmaya çalışır ve bu süreçte kendi değerlerinden ödün vermez.

c) Yazdığınız temadan hareketle Çalıkuşu adlı romanın aşağıdaki türlerden hangisine örnek olabileceğini tahmin ediniz. Tahmininizin gerekçesini metinden örneklerle açıklayınız.

Cevap: Çalıkuşu, Psikolojik roman ve sosyal roman türlerine örnek olabilir.

• Psikolojik roman: Feride’nin iç dünyasını, duygularını, yalnızlığını ve aşk hayatını detaylı bir şekilde ele alır.
• Sosyal roman: O dönemin toplumsal yapısını, kadınların toplumdaki yerini ve eğitim sistemini eleştirir.

2. Çalıkuşu Romanı Bölümleri ve Feride’nin Anı Deneyimi

Soru: Çalıkuşu adlı romanın bu bölümünde Feride ile Kâmran’ın birbirlerini tanımaları, zaman içinde birbirlerini sevmeleri ve bu sevginin resmî bir nitelik kazanması anlatılmıştır. Bu bölümde Feride, yirmi beş yaşına kadar olan hayatını anı şeklinde yazmıştır. Feride’nin anı yazma ile ilgili ilk deneyimini yazınız.

Cevap: Feride’nin anı yazma ile ilgili ilk deneyimi, yaşadığı olayları ve duygularını yazıya dökerek iç dünyasını ifade etme çabasıdır. Yirmi beş yaşına kadar olan hayatını bir deftere yazarak geçmişine dair izler bırakmıştır. Bu süreç, onun yaşadığı olayları anlamlandırmasına ve duygusal olarak rahatlamasına yardımcı olmuştur.

Sayfa 221 Cevapları

1. Feride’ye neden Çalıkuşu adı takılmıştır?

Cevap: Feride’ye Çalıkuşu adı, yatılı okuldayken çok hareketli, yaramaz ve kıpır kıpır bir çocuk olduğu için takılmıştır. Arkadaşları onun sürekli koşuşturup durmasını, şen şakrak hâlini ve afacan tavırlarını çalıların arasında sıçrayıp duran bir kuşa benzetmişlerdir. Bu lakap, Feride’nin neşeli, enerjik ve özgür ruhunu yansıtır.

2. Reşat Nuri Güntekin’in romanı Feride’yi sürekli yalnız bırakacak şekilde kurgulamasının gerekçeleri neler olabilir?

Cevap: Reşat Nuri Güntekin, Feride’yi yalnız bırakarak onun güçlü ve bağımsız bir karaktere dönüşmesini vurgulamak istemiştir.

• Feride’nin yaşadığı yalnızlık, onun hayata karşı direnç geliştirmesine ve kendi ayakları üzerinde durmasına olanak sağlar.
• Ayrıca, yalnızlık teması, Feride’nin mücadeleci ruhunu ve toplumsal baskılara rağmen ayakta kalma çabasını ön plana çıkarır.
• Hüzünlü bir derinlik katarak, okuyucunun Feride’ye daha fazla empati duymasını sağlar.

3. Feride’nin Besime teyzesinin köşkünde Kâmran’a karşı davranışları nasıldır?

Cevap: Feride, Besime teyzesinin köşkünde Kâmran’a karşı genellikle alaycı ve mesafeli bir tavır sergiler.

• Onunla sık sık şakalaşır, hatta kimi zaman iğneleyici sözler söyler.
• Ancak bu davranışlarının altında, Kâmran’a olan sevgisini gizleme çabası vardır.
• Gururlu bir yapıya sahip olduğu için duygularını açıkça göstermemeye çalışır.
• Feride’nin bu mesafeli tavrı, Kâmran ile olan ilişkisini daha karmaşık ve çekici hale getirir, böylece romanın olay örgüsüne dinamizm katar.

Sayfa 222 Cevapları

Feride ve Kâmran’ın Ayrılığı Üzerine Cevaplar:

1. Feride’nin Kâmran’la olan gönül ilişkisi nasıl başlamıştır?

Cevap: Feride’nin Kâmran’la olan gönül ilişkisi, Besime teyzesinin köşkünde sık sık bir araya gelmeleriyle başlamıştır. Feride, başta Kâmran’a karşı alaycı ve mesafeli bir tavır sergilese de, zamanla Kâmran’ın sabırlı ve sevecen yaklaşımı, Feride’nin de ona karşı hislerini fark etmesine neden olmuştur. Zamanla ikisi de birbirlerine karşı duydukları sevgiyi anlamış, bu duygular gizliden gizliye büyüyerek bir gönül ilişkisine dönüşmüştür.

2. Kâmran, Tekirdağ’a geldikten sonra Feride ile aralarında neler olmuştur?

Cevap: Kâmran, Tekirdağ’a geldikten sonra Feride ile aralarındaki ilişki daha belirgin hâle gelmiştir.

• Kâmran, duygularını daha açık bir şekilde ifade etmeye başlarken, Feride bu duruma karşı yine alaycı ve mesafeli bir tavır sergilemiştir.
• Ancak bu süreçte ikisi de birbirlerine olan sevgilerini daha derinden hissetmişlerdir.
• Feride, Kâmran’ın sabırla ve içtenlikle ona gösterdiği ilgiyi gördükçe, ona karşı yavaş yavaş daha samimi bir tutum sergilemeye başlamıştır.
• Bu dönemde aralarındaki bağ güçlenmiş, ilişkileri daha ciddi bir hâl almıştır.

3. Feride, Kâmran’ın Madrid’e gitmesine neden karşı çıkmamış olabilir?

Cevap: Feride, Kâmran’ın Madrid’e gitmesine karşı çıkmamış olabilir çünkü:

• Gururlu ve bağımsız bir karaktere sahiptir.
• Kâmran’ın gidişiyle ona olan sevgisini açıkça göstermemek ve zayıf görünmemek istemiştir.
• Feride, ilişkilerinde kendini güçlü hissetmek isteyen bir yapıya sahiptir ve Kâmran’ın gitmesi karşısında açık bir üzüntü göstermekten kaçınmıştır.
• Ayrılığın, aşklarını daha da güçlü kılacağını düşünmüş olabilir.

Sayfa 223 Cevapları

Feride’nin Zeyniler Köyü ve Dârülmuallimât’taki Deneyimleri

1. Feride ile Kâmran’ın ayrılmasına neden olan olay nedir?

Cevap: Feride ile Kâmran’ın ayrılmasına, Kâmran’ın başka bir kadınla mektuplaştığına dair bir söylenti neden olur.

• Feride, bu söylentiye inanarak derinden sarsılır ve gururu incinir.
• Kâmran’ı sorgulamadan, tamamen kalbini kırılmış hissederek nişanı bozar.
• Onurlu ve bağımsız bir kadın olduğu için hiçbir açıklama beklemeden İstanbul’dan gizlice ayrılır ve arkasında hiçbir iz bırakmaz.

2. Feride’nin karşısına çıkan zorluklar ve bunların üstesinden nasıl geldiği

Cevap: Feride, ayrılıktan sonra Anadolu’nun farklı bölgelerinde öğretmenlik yapmaya başlar. Bu süreçte birçok zorlukla karşılaşır:

• Yalnızlık: İstanbul’daki hayatını, sevdiklerini ve Kâmran’ı geride bırakmıştır. Yalnız kalmak zorunda kalsa da buna alışır.
• Yokluk: Anadolu’nun zor şartlarında geçimini sağlamak için büyük mücadele verir.
• Toplumun Önyargıları: Bekâr ve genç bir öğretmen olması sebebiyle insanların yanlış yorumlarına maruz kalır.
• Sağlık Sorunları: Hastalıklarla mücadele eder, ancak güçlü iradesiyle üstesinden gelir.

Feride, tüm bu zorlukları çalışkanlığı, cesareti ve azmiyle aşar. Kendi ayakları üzerinde durmayı başararak güçlü bir kadın hâline gelir. Aşkı ve hayatı daha derin anlamlandırmaya başlar.

Sayfa 224 Cevapları

Feride’nin Zeyniler Köyü ve Dârülmuallimât’taki Deneyimleri

1. Feride’nin Zeyniler Köyünde Yaşadıkları

Cevap: Feride, öğretmen olarak atandığı Zeyniler köyünde pek çok zorlukla karşılaşmıştır:

• Köy halkı, onun genç ve bekar bir kadın öğretmen olmasını yadırgamıştır.
• Yokluk ve ağır yaşam koşullarıyla mücadele etmek zorunda kalmıştır.
• Başlangıçta mesafeli davranan köylüler, zamanla Feride’nin çalışkanlığına ve sevgisine saygı duymaya başlamıştır.
• Feride, çocukların eğitimine büyük önem vererek köyde eğitim seviyesini yükseltmeye çalışmıştır.
• Bu süreç, Feride’yi hem olgunlaştırmış hem de hayata karşı daha dirençli bir hale getirmiştir.

Ancak Zeyniler köyündeki okulun kapatılmasına karar verilmesi üzerine Feride, yanına Munise’yi alarak köyden ayrılmıştır.

2. Feride’ye Takılan Lakap ve Dârülmuallimât’taki Yaşantısı

Cevap: Feride’ye Dârülmuallimât’ta “İpek Böceği” lakabı takılmıştır.

• Bilgisi ve çalışkanlığıyla dikkat çekmiş, çevresindeki kişiler tarafından ilgiyle karşılanmıştır.
• Öğrencileri ve bazı meslektaşları tarafından çok sevilmiş, ancak bazıları kıskançlık göstermiştir.
• Hakkında dedikodular yayılmış, ancak sabrı ve azmi sayesinde bu zorlukları aşmayı başarmıştır.
• Zamanla saygın bir öğretmen olmuş ve çevresi tarafından takdir edilmiştir.

Feride, hem öğretmenlik kariyerinde hem de kişisel gelişiminde büyük bir yol kat ederek, güçlü ve bağımsız bir kadın olma yolunda ilerlemiştir.

Sayfa 225 Cevapları

Feride’nin Ç… Kasabasındaki Deneyimleri ve Doktor Hayrullah Bey’in Etkisi

1. Feride’ye Takılan Lakap ve Kasabadaki Deneyimleri

Cevap: Feride, Ç… kasabasına geldiğinde burada kendisine “Gülbeşeker” lakabı takılır.

• Öğrencileriyle güçlü bağlar kurar ve onların eğitimine büyük önem verir.
• Ancak okulun bazı öğretmenleri ve yöneticileriyle fikir ayrılıkları yaşar.
• Kasaba halkı, kadın bir öğretmene alışık olmadığı için Feride’ye ön yargıyla yaklaşır.
• Toplumun geleneksel baskıları ve dedikodular nedeniyle zor zamanlar geçirir.
• Ancak güçlü karakteri sayesinde tüm bu zorluklarla mücadele eder.

2. Doktor Hayrullah Bey’in Feride’nin Hayatına Etkisi

Cevap: Doktor Hayrullah Bey, Feride’nin hayatında önemli bir destekçi ve koruyucu figür olur.

• Feride’ye baba şefkatiyle yaklaşarak ona rehberlik eder.
• Zor zamanlarında ona destek olur, maddi ve manevi olarak koruyup yol gösterir.
• Toplumun baskısı ve dedikodularına karşı onu savunur.
• Feride’yi korumak adına onunla formaliteden evlenir, böylece Feride toplum baskısından kurtulur.
• Feride’nin özgüven kazanmasına ve daha güçlü bir birey olmasına katkı sağlar.

Doktor Hayrullah Bey, Feride’nin hayatında güven ve destek sembolü haline gelerek, onun karakter gelişimine önemli bir katkıda bulunur.

Sayfa 226 Cevapları

Çalıkuşu Romanı – Kavuşma Bölümü Cevapları

1. Kâmran’ın Aziz Bey’e Anlattıkları

Cevap: Kâmran, Aziz Bey’e Feride’ye olan sevgisini, onunla yaşadığı ayrılık sürecini ve bu süreçteki pişmanlıklarını anlatır.

• Feride’nin gururu nedeniyle kendisinden uzaklaştığını, ancak onu hep sevdiğini dile getirir.
• Feride’nin yaşadığı zorluklara, fedakârlıklarına ve güçlü karakterine hayran olduğunu söyler.
• Ayrılık sürecinde onu unutamadığını ve onsuz hayatın ne kadar zor olduğunu ifade eder.
• Feride’nin yokluğunda onun değerini daha iyi anladığını ve ona kavuşmayı her şeyden çok istediğini Aziz Bey’le paylaşır.

Bu konuşmalar, Kâmran’ın Feride’ye olan sevgisinin ne kadar derin olduğunu ve ona duyduğu özlemi ortaya koyar.

2. Hayrullah Bey’in Mektubunda Neler Yazmaktadır?

Cevap: Hayrullah Bey’in mektubu, Feride’nin Kâmran’a olan sevgisini asla kaybetmediğini ve onun için yaptığı fedakârlıkları anlatır.

• Feride’nin aslında Kâmran’ı hep sevdiğini, ama gururu nedeniyle uzak durduğunu açıklar.
• Feride ile yaptığı evliliğin sadece onu dedikodulardan korumak için olduğunu belirtir.
• Feride’nin yaşadığı tüm zorlukları, çektiği acıları ve fedakârlıklarını detaylı bir şekilde anlatır.
• Kâmran’a Feride’yi anlaması ve ona sahip çıkması gerektiğini öğütler.

Bu mektup, Kâmran’ın Feride’ye olan sevgisini yeniden alevlendirir ve onların kavuşmasını sağlar.

Sayfa 227 Cevapları

Çalıkuşu Romanı – Anlam ve Değerlendirme Cevapları

3) Feride Anadolu’ya Geçince Hayalindeki Köylerle Karşılaşmış Mıdır?

Cevap: Feride, Anadolu’ya geçtiğinde hayal ettiği cömert ve yardımsever insanlarla dolu köylerle karşılaşamaz.

• Beklediği gibi sıcak ve misafirperver bir ortam değil, yoksulluk, cehalet ve zor yaşam koşullarıyla karşı karşıya kalır.
• Zeyniler köyü, onun bu hayal kırıklığını en çarpıcı şekilde yaşadığı yerdir.
• Köyde insanlar eğitime ve öğretmenlere ilgisizdir. Kadın bir öğretmen olması nedeniyle Feride’ye önyargılı yaklaşırlar.
• Feride, kendini kabul ettirmek ve çocukları eğitmek için büyük mücadele vermek zorunda kalır.

Bu süreç, onun hem idealist bir öğretmen hem de güçlü bir birey olarak olgunlaşmasına katkı sağlar.

4) Feride’nin Hatıraları Arasında Sizi En Çok Etkileyen Olay Hangisidir?

Cevap: Beni en çok etkileyen olay, Feride’nin Zeyniler köyündeki yalnızlığı ve mücadeleci ruhudur.

• Feride, hem köy halkının ilgisizliği hem de zor yaşam şartlarıyla mücadele eder, ancak hiçbir zaman pes etmez.
• Köydeki kadınların ve erkeklerin eğitim konusundaki önyargılarıyla savaşmak zorunda kalır.
• Çocuklara sevgiyle ve sabırla eğitim vermeye çalışması, onun ne kadar fedakâr bir öğretmen olduğunu gösterir.
• Yalnız başına mücadele etmesine rağmen yılmayarak çocukları eğitmeye devam etmesi, azmi ve gücüyle ilham verici bir karakter olduğunu ortaya koyar.

Bu olay beni etkiledi çünkü Feride’nin azmi, güçlü duruşu ve öğretmenlik mesleğine olan bağlılığı, gerçek bir idealistin özelliklerini yansıtıyor.

Sayfa 228 Cevapları

Çalıkuşu Romanı – Günlük ve Anı Yazımı Cevapları

5) Feride’nin Günlüğünde Sizi En Çok Etkileyen Gün Hangisidir?

Cevap: Beni en çok etkileyen gün, Feride’nin Munise’yi sahiplendiği gündü.

• Feride, yetim ve yalnız bir çocuk olan Munise’yi koruma altına alarak ona annelik yapmaya karar verir.
• Munise’nin masumiyeti ve Feride’nin ona duyduğu şefkat, Feride’nin ne kadar merhametli ve güçlü bir karakter olduğunu gösterir.
• Bu olay beni etkiledi çünkü Feride, kendi zorluklarına rağmen başka birine kol kanat germeyi başararak insani değerlerin önemini yansıtıyor.
• Feride’nin bu davranışı, cesareti ve sevgisiyle hayatlara dokunmanın gücünü gözler önüne seriyor.

6) Çalıkuşu’na Benzer Bir Roman Yazacak Olsanız Romanınıza Hangi Anınızla Başlamak İsterdiniz?

Cevap: Romanıma, çocukken yaşadığım bir taşınma anısıyla başlamak isterdim.

• Eski evimizden ayrılırken bahçede oynadığım son günü hiç unutamıyorum.
• Eşyalar kamyona yüklenirken ben bir köşede oturup hem oynamak hem de her şeye veda etmek istiyordum.
• Çocuk kalbim, hem yeni bir yeri keşfetmenin heyecanını hem de alıştığım dünyadan kopmanın hüznünü taşıyordu.
• O gün insanların yer değiştirirken ne çok duyguyu bir arada yaşadığını anladım.

Bu anı, hem bir ayrılışı hem de yeni başlangıçları anlatmak için güzel bir giriş olurdu.

Sayfa 229 Cevapları

Çalıkuşu Romanı – Sorun Çözme ve Alternatif Kurgu Cevapları

7) Feride’nin Roman Boyunca Yaşadıklarına Neden Olan Olay, Kâmran Hakkında Aldığı Haberdir.

a) Siz Olsaydınız Feride’nin Kâmran’la Yaşadığı Bu Sorunu Nasıl Çözerdiniz?

Cevap: Ben olsaydım, Feride’nin Kâmran’la açıkça konuşmasını sağlardım.

• Bir yanlış anlaşılma olduğunu düşünüp onunla yüz yüze gelerek gerçeği öğrenmesini sağlardım.
• Bu şekilde, sorunları birlikte çözmeleri için bir fırsat yaratırdım.
• Feride, Kâmran’la doğrudan konuşarak, dedikodulara kulak asmadan gerçekleri öğrenebilirdi.
• Böylece, ayrılık yaşanmaz ve Feride’nin hayatı bambaşka bir yönde ilerleyebilirdi.

b) Sizin Önerdiğiniz Çözüme Göre Roman Kurgusu Nasıl Oluşurdu?

Cevap: Eğer Feride ve Kâmran, birbirleriyle dürüstçe konuşup sorunlarını çözselerdi, romanın kurgusu daha farklı olurdu.

• Feride’nin Anadolu’ya gitmesi ve tek başına mücadele etmesi gibi olaylar yaşanmayabilirdi.
• Hikâye, daha çok Kâmran ve Feride’nin ilişkisi üzerinde yoğunlaşabilir, aile ve çevre baskısına karşı birlikte verdikleri mücadeleyi anlatabilirdi.
• Ancak bu durumda roman, Feride’nin kişisel gelişimi, idealist bir öğretmen olarak hayat mücadelesi gibi derinlikli konuları işleyemezdi.
• Roman, Feride’nin özgürlük ve bağımsızlık arayışını anlatan güçlü bir eser olmaktan çıkıp klasik bir aşk hikâyesine dönüşebilirdi.

Bu nedenle, roman kurgusunun olduğu gibi kalması, Feride’nin karakter gelişimi açısından daha anlamlı olmuştur.