DİNLEME/İZLEME: MÜLAKAT
Sayfa 56 Konuya Başlarken Cevapları
Soru 1: İnsanlar, duygu ve düşüncelerini farklı şekillerde dile getirebilir. Bu dile getiriş; beden diliyle, konuşarak ya da yazarak olabilir. Sizce duygu ve düşüncelerinizi konuşarak mı yoksa yazarak mı daha etkili bir şekilde ifade edebilirsiniz? Düşüncelerinizi gerekçeleriyle söyleyiniz.
Cevap: İnsanlar duygu ve düşüncelerini farklı yollarla ifade edebilirler. Ben, yazı yoluyla kendimi daha etkili ifade edebildiğimi düşünüyorum. Yazarken düşüncelerimi düzenleyip, daha ayrıntılı ve derinlemesine ifade etme imkânı buluyorum. Konuşurken bazen duygu ve düşüncelerimi tam anlamıyla dile getiremeyebiliyorum, ancak yazarken daha detaylı bir anlatım sunabiliyorum. Ayrıca, yazı kalıcı bir formda olduğu için insanlar üzerinde uzun vadede daha etkili bir iz bırakabiliyor.
Soru 2: Aşağıda Memduh Geyik Esendal ile yapılan bir mülakattan bölümler verilmektedir. Bu bölümlerden hareketle yüz yüze gerçekleştirilen iletişimle diğer iletişim yollarından farklı kalan yönleri söyleyiniz.
Cevap: Yüz yüze iletişim, beden dilini, mimikleri ve ses tonunu kullanmamıza imkân tanır, bu da duygu ve düşüncelerimizi daha samimi ve etkili bir şekilde iletmemizi sağlar. Yazılı iletişimde ya da telefon gibi diğer iletişim yollarında bu özellikler eksik olabilir. Yüz yüze iletişim, anlık tepkilere ve karşılıklı etkileşime daha fazla olanak tanır, bu da iletişimi daha doğal ve canlı hale getirir.
Soru: Müsade ederseniz önce hikayeleriniz neden ismimizi koyamadığımızı sormak istiyorum. Zira pek çok edebiyat evi bunu merak ediyor.
Cevap: İsim koymak aslında bir hikayenin ruhunu yansıtır. Ancak bazen yazarlar, hikayenin okuyucuyla kişisel bir bağ kurmasını ister. İsim koyulmayan hikayeler, okuyucunun kendi hayal gücü ve yorumuyla tamamlanır. Bu, hikayeyi daha evrensel ve kişisel hale getirebilir.
Soru: İkinci sualim şu: Gerçekten Türk hikaye sanatı kendi kendisini bulmuş mudur?
Cevap: Evet, Türk hikaye sanatı zamanla kendi kimliğini bulmuştur. Özellikle 20. yüzyıldan itibaren Türk hikayeciliği, yerli unsurları ve kültürel değerleri merkeze alarak kendine has bir anlatım tarzı geliştirmiştir. Türk hikayeleri, yerli motiflerle süslenmiş, toplumsal ve bireysel sorunları irdeleyen, içsel bir derinlik kazanmıştır.
Soru: Peki, siz hikayeci olarak topluma nasıl bir tesir yapmak istediniz?
Cevap: Hikayelerimle insanların düşüncelerine dokunmayı, onlara farklı bir bakış açısı kazandırmayı amaçladım. Toplumun sorunlarına dikkat çekmek, insanlara içsel bir yolculuk sunmak ve onlara empati yapma fırsatı vermek istedim.
Sayfa 57 Dinleme/İzleme Öncesi Cevapları
1. Mülakat kelimesinin sizde uyandırdığı çağrışımlar hakkında arkadaşlarınızla çıkarımlarda bulununuz.
Cevap: Mülakat kelimesi, aklıma bir kişiye yöneltilen sorular yoluyla yapılan röportaj ya da görüşmeyi getiriyor. Bu görüşmeler genellikle bilgi alma, fikir edinme veya bir kişinin tecrübelerini öğrenme amacı taşır. Mülakatlar, samimi ve doğrudan bir iletişim kurma fırsatı sunar.
2. a) Verilen biyografiyi okuyunuz.
Sevîlne Çoşkun (1943 - ...) Sevilne Çoşkun, İstanbul doğumlu bir yazar olup, edebiyat dünyasında geniş bir yer edinmiştir. Beşiktaş Kız Lisesi ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunudur. Öykü ve romanlarında Türk kültür ve tarihine dair derin bilgiler sunar. Özellikle kadın ve toplum ilişkileri üzerine yaptığı çalışmalar ve edebi eserleri dikkat çekicidir. Türk Edebiyatı dergisi ve çeşitli edebiyat dergilerinde editörlük yapmıştır. Eserlerinden bazıları: Eğik Ağaçlar, Bölüşmek, Zor, Hilal Görününce.
b) Mülakat hakkındaki çıkarımlarınızdan ve okuduğunuz biyografiden hareketle dinleyeceğiniz/izleyeceğiniz mülakatın içeriği hakkında tahminlerinizi yazınız.
Mülakat İçeriği Hakkındaki Tahminim:
- Yazarın edebi eserleri ve bu eserlerin yazılma süreçleri hakkında bilgi verebilir.
- Kadın ve toplum ilişkilerine dair fikirlerini paylaşabilir.
- Edebiyat dünyasındaki deneyimlerine yer verilebilir.
Mülakat İçeriği: Yazar Sevinç Çokum’un yazı hayatıyla ilgili bir mülakat izledim.
c) Dinleme/izleme sonrasında mülakatın içeriği hakkında bölümü doldurunuz. Tahminlerinizin mülakat içeriğiyle örtüşen yönlerini söyleyiniz.
Cevap: Tahminlerimle mülakatın içeriği tamamen örtüştü. Yazarlığa nasıl başladığı, ilk kitabı, nasıl bir ortamda yazdığı gibi bölümler.
3. Mülakatın içeriği hakkında yaptığınız tahminlerden hareketle mülakatın dinleme/izleme amacınızın ne olabileceğini belirleyip yazınız.
Cevap: “Nasıl yazar olunur? Yazar olmak için neler yapmak gerekir?” gibi sorulara cevaplar bulmak, sevdiğimiz yazarların hayatlarıyla ilgili bilgi edinmek amacıyla izlenebilir.
Mülakatın amacı, yazarın kişisel deneyimlerinden yola çıkarak edebiyat dünyasına ve topluma dair fikirlerini öğrenmek ve edebi eserlerinin nasıl şekillendiğini anlamak.
Sayfa 58 Dinleme/İzleme Sırası Cevapları
Dinleme/İzleme Sırası Soruları ve Cevapları
a) Ailesi nerelidir?
Cevap: Babası Siirtlidir. Annesi Kastomonulu’dur.
b) Yazarlığa yeteneği olduğunu gösteren olay nedir?
Cevap: İlkokulda yazdığı Kırmızı Eldivenler adlı yazısını öğretmeninin çok beğenmesi.
Küçük yaşlardan itibaren yazmaya olan ilgisi ve yazdığı ilk hikayeler çevresindekilerin dikkatini çekmiş, öğretmenleri tarafından da yeteneği fark edilmiştir.
c) Yazarlık yolculuğunda onu kimler teşvik etmiştir?
Cevap: Nursel Duruel, Tarık Buğra, Reşit Saffet Atabinen.
ç) Yayımladığı ilk hikâye kitabının adı nedir?
Cevap: İlk hikaye kitabının adı "Eğik Ağaçlar"dır.
d) Yazmaya hangi türle başlamıştır?
Cevap: Yazmaya şiir türüyle başlamıştır.
e) Kırımlı Yazar olarak adlandırılmasını sağlayan eser hangisidir?
Cevap: Kırımlı Yazar olarak adlandırılmasını sağlayan eseri "Hilal Görününce" isimli romanıdır.
f) Eserlerini yazarken güzel sanatların hangi dallarından yararlanmaktadır?
Cevap: Müzik ve resim sanatlarından ilham alarak eserlerini şekillendirmektedir.
g) Yazılarını ne zaman yazmaktadır?
Cevap: İşlerini bitirdikten sonra sessizlikte bazen geceleri yazmaktadır.
ğ) Eserlerini yazmaya başlamadan önce neler yapmaktadır?
Cevap: Yazmaya başlamadan önce genellikle araştırmalar yapmaktadır, okumalar yapıyor.
h) Eserlerinin konularını nasıl belirlemektedir?
Cevap: Kendi yaşantısından, araştırmalarından, okuduklarından istediği konuları seçmektedir.
Sayfa 59 Dinleme/İzleme Sonrası Cevapları
Söz Varlığımız
Kafile:
- Sözlük Anlamı: Aynı yöne giden taşıt veya yolcu topluluğu, konvoy.
- Mülakatta Geçtiği Cümle: Yedi yaşında İstanbul’a göç ediyorlar bir kafileyle.
Yoğrulmak:
- Sözlük Anlamı: Özellikleri, nitelikleri birbirine karıştırılmak.
- Mülakatta Geçtiği Cümle: Tamamen İstanbul’un kültürüyle yoğrulmuş, benimsemişler.
Metnimizi Anlayalım
1. Dinleme/izleme sırasında sorulara verdiğiniz cevapları ve aldığınız notları arkadaşlarınızın cevapları ve aldıkları notlarla karşılaştırınız. Bu karşılaştırma sonunda ulaştığınız ortak sonuçları yazınız.
Cevap: Kitaptaki sorulara verdiğimiz cevapların büyük bir kısmı ortaktır. Yazarın nereli olduğu, yazarlığa yönelmesine neden olan olaylar, kendisini yazarlığa teşvik eden kişiler, yayımladığı ilk kitabın adı, Kırımlı Yazar olarak tanınmasını sağlayan eseri, yazarlığıyla ilişkilendirdiği güzel sanat dalları ve genellikle hangi saatlerde ve nasıl ortamlarda yazmayı tercih ettiği gibi bilgiler büyük ölçüde örtüşmektedir.
Sayfa 60 Cevapları
a) Dinleme/izleme metninde Tarık Buğra’nın “Şimdiden vitrine çıkacak hikâyeler bunlar.” cümlesiyle Sevinç Çokum’un hikâyelerinin hangi özelliğini vurgulamaktadır?
Cevap: Yazar olarak tanınmamış genç birisinin yazdıklarının hikâyelerinin edebi değerini ve geniş kitlelere ulaşacak nitelikte olduğunu vurgulamaktadır.
b) Sevinç Çokum, sanat anlayışıyla ilgili nelerden bahsetmektedir?
Cevap: Sanatını toplum ve insan odaklı olarak tanımlamakta ve eserlerinde insan ilişkilerini, toplumsal değerleri ön plana çıkardığını belirtmektedir.
Hümanist bir anlayışla yazarlığa başladığını, insancıl bir bakış açısı olduğunu anlatmaktadır.
c) Sevinç Çokum’un hayatı ile sanatı arasında nasıl bir ilişki vardır? Söyleyiniz.
Cevap: Kendi yaşam deneyimleri ve gözlemlerini eserlerine yansıtarak, gerçek yaşamla edebiyatı iç içe işler. Yazdıklarında kendi hayatından birçok kişi ve olay vardır.
ç) Dinlediğiniz/izlediğiniz mülakattaki açık ve örtük iletileri yazınız.
Açık İletiler:
- Yazar, eserlerinde toplumun sorunlarına yer verir.
- Gerçek yaşam olaylarını ve insan ilişkilerini işler.
- Yazmak için ailesinden ve çevresinden destek görmüştür.
- Bir eseri yazmadan önce çok araştırmalar yapmak, birçok kitap okumak gerekir.
- Yazarlar eserlerinde kendi hayatlarını anlatır.
Örtük İletiler:
- Sanatıyla insanların ruhuna dokunmayı hedefler.
- Toplumsal eleştiriler eserlerinde dolaylı olarak yer alır.
- Çok çalışmadan, bol bol okumadan yazar olunmaz.
- Yazarlar kendilerinin ve çevresindeki insanların hayatından beslenir.
- Yazı yazabilmek için sessiz bir ortam gereklidir.
- Büyük bir yazar da olsanız evdeki sorumluluklarınızı yerine getirmelisiniz.
3. Dinlediğiniz/izlediğiniz mülakattan alınan cümleleri, öznellik ve nesnellik bakımından değerlendiriniz.
| Cümle | Öznel | Nesnel |
|---|---|---|
| Annem Kastamonu Cide doğumlu, 17 yaşında gelmiş İstanbul’a. | ✓ | |
| Şimdiden vitrine çıkacak hikâyeler bunlar, diyor güzel bir övgü var. | ✓ | |
| Ben ilkokuldaken kompozisyona tahrir denirdi. | ✓ | |
| Yazıma Kırmızı Eldiven adını verdim. | ✓ | |
| Hikayelerimin rengi artık Eflatun, Yelken gibi eserlerde belirdi. | ✓ | |
| Bütün bunlar bana olabileceksen yazar ol, diyor. | ✓ | |
| Lacivert Taş’ında ben yokum ama dünya, ben var olmasam da devam eder. | ✓ | |
| Tarık Buğra, ustalar olmaz ise hiçbir şeyden anlamazsın, derdi. | ✓ | |
| İlk hikaye altı altı göğüs gibi bir metafor Eğik Ağaçlar. | ✓ | |
| Kapağı turuncu seçtik, çok da çarpıcı bir renk. | ✓ | |
| İnsanların huyu Ben sadece kendi kuşumu, kendim korurum düşüncesiydi. | ✓ | |
| O coğrafya, çok güzel malzemeler verdi bana. | ✓ |
Sayfa 61 Konuya Başlarken Cevapları
4. Soru: Dinlediğiniz/izlediğiniz mülakattan alınan cümlelerde kullanılan düşünceyi
geliştirme yollarını bularak cümlenin karşısına örnekteki gibi yazınız.
| Cümleler | Düşünceyi Geliştirme Yolu |
|---|---|
| Öğretmenim çok hoşuna gitti. Ramize Hanım diye bir hocamız vardı ve sanata ağırlık veriyordu. Yani bazıları matematik ağırlıklı olur. Bu hoca daha bir resim, işte el işi falan onlara daha düşkündü. | Karşılaştırma |
| Bir ağaç eğiminde e harfi vardı, güzel bir yazıdır. Onun grafik tarafı var, Rıfat’ın da kroki çizme gibi yetenekleri var. Çocukken de sonra da kapağı turuncu seçtik. Çok da çarpıcı bir renk. Öyleydi ya da benim bir resmim kondu. | Benzetme |
| Ben de böyle bir imzasız olarak bir mektup yazmış bana, elden göndermiş. İste diyor ki: Şimdiden vitrine çıkacak hikâyeler bunlar, o güzel bir övgü ama imzasını atmamış. Hani sisteme koyacaktım ama imzasız. | Tanık gösterme |
5. Soru: Mülakatta Aşağıdaki Ölçütler Karşılanıyor mu?
| Ölçüt | Evet | Hayır |
|---|---|---|
| Kullanılan dil açık ve anlaşılırdı. | ✓ | |
| Türkçe etkili kullanıldı. | ✓ | |
| Sorulara, sorulara verilen cevaplar tutarlıydı. | ✓ | |
| Konuşanların ifade ve ikna yetenekleri güçlüydü. | ✓ | |
| Sanatçı, düşüncelerini örneklerle destekledi. | ✓ |
6. Soru: Günlük Dil ile Edebi Dilin Benzersizliği ve Farklılıkları
a) Mülakattan:
- Mehmet Narlı: İlk hikâye nerede yayımlandı, hatırlıyor musun?
- Sevinç Çokum: Tabii, şimdi hikâyeler şöyle biraz dosya oldu.
- Mehmet Narlı: Yayınlamadan biriktirdiniz.
- Sevinç Çokum: Birkacı da yayınlandı Eflatun, Yelken gibi dergilerde. Sonra Nursel Duruel yazdı, benim arkadaşımda Nursel, bu dosyamı okuduğunda evirdi. Nursel de bana dedi ki ben bunu yayıma göstereyim dedi.
San’at adlı şiirden:
- Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek,
Bizim diyârımız da binbir bahârı saklar!
Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek,
İncitir diye korkarız senin baktığın aylar.
b) Metinlerden hareketle günlük dil ile edebî dilin benzerlik ve farklılıklarını söyleyiniz.
Benzerlikler: İkisi de insanları anlamak, düşüncelerini ve duygularını ifade etmek için kullanılır. İkisi de kelimelerle kurulmuştur ve anlaşılır olmak için dil kurallarına uygun olmalıdır.
Farklılıklar: Günlük dil daha sade ve anlaşılırdır, insanlar arasında hızlı iletişim kurmak için kullanılır. Örneğin, sohbet ederken kullandığımız dil.
Sayfa 62 Çıkış Kartı Cevapları
7. Dinlediğiniz/izlediğiniz mülakatla ilgili olumlu ya da olumsuz eleştirilerinizi
gerekçeleriyle söyleyiniz.
Mülakatta açıklık ve anlaşılır dil kullanılması, konunun özüne inme açısından olumlu bir yön olarak değerlendirilebilir. Dürüst ve samimi cevaplar verilmesi de okuyucunun veya dinleyicinin dikkatini çeker ve güven sağlar. Dinlediğimiz mülakatı beğendim. Bir yazarla yapılan bir mülakatı ilk defa izledim. Çok faydalıydı. Yazarlığa başlamasıyla ilgili bilgiler güzeldi ama daha ayrıntılı olabilirdi. Daha uzun bir mülakat olabilirdi.
Üç Yaz
- Mülakat, bir kişinin hayatı, kariyeri veya düşünceleri hakkında sorulu cevaplı bir iletişim sürecidir.
- Mülakatın amacı, görüşülen kişinin bilgi ve deneyimlerinden yararlanarak başkalarına bilgi aktarmaktır.
- Mülakatlar, hazırlıklı bir şekilde yapılmalı, görüşme öncesinde kişiye ve konuya dair araştırma yapılmalıdır.
İki Sor
- Mülakat sırasında konuşmacının samimi olup olmadığını nasıl anlayabiliriz?
- Mülakat yapılırken hangi yöntemler kullanılarak daha verimli bir sonuç alınabilir?
Bir Paylaş Mülakat türü, kişisel deneyimlerin, başarıların veya düşüncelerin aktarılmasını sağlayan önemli bir araçtır. Bu tür iletişim, insanların birbirini daha iyi anlamasına ve derinlemesine bilgi edinmesine olanak tanır.