4. Alıştırma Özeti:
Bu alıştırmada, Türkiye'deki resmi kurumlar tarafından verilen bazı açıklamalar üzerinden fiziksel niceliklerin belirlenmesi isteniyor. Öğrencilerden, açıklamalarda geçen fiziksel nicelikleri tespit etmeleri ve bu nicelikleri skaler (yalnızca büyüklükle ifade edilen) ya da vektörel (hem büyüklük hem de yön içeren) olarak sınıflandırmaları bekleniyor.
a) Açıklamalarda geçen fiziksel nicelikleri belirleyerek yazınız.
Açıklamalarda geçen fiziksel nicelikler şunlardır:
- Sıcaklık farkları
- Nem
- Basınç farkları
- Rüzgâr hızı (8,1 m/s)
- Güneş ışınımı (3.9 x 10^26 W)
- Yıllık güneşlenme süresi (2.741 h)
- Hava sıcaklığı (0.5°C ile 2°C arası)
b) Belirlemiş olduğunuz fiziksel nicelikleri skaler nicelik veya vektörel nicelik olarak sınıflandırınız ve aşağıdaki tabloda ilgili alana yazınız.
| Skaler Nicelikler | Vektörel Nicelikler |
|---|---|
| Sıcaklık farkları, Nem, Basınç farkları, Güneş ışınımı, Yıllık güneşlenme süresi | Rüzgâr hızı (8,1 m/s), Kuvvet, Hız |
- Skaler nicelikler yalnızca büyüklükle ifade edilir, yön belirtmez (örneğin sıcaklık, enerji gibi).
- Vektörel nicelikler ise hem büyüklük hem de yön içerir (örneğin rüzgâr hızı ve kuvvet gibi).
5. Alıştırma Özeti:
Bu alıştırmada, öğrencilerden tabloda yer alan fiziksel nicelikleri skaler, vektörel, temel ve türetilmiş olarak sınıflandırmaları istenmektedir. Aynı zamanda, zamanın hem skaler nicelik hem de temel nicelik olduğu belirtilmiştir ve bu nicelikler arasındaki farkların anlaşılması amaçlanmaktadır. Öğrenciler, farklı fiziksel büyüklükleri ayırt etmeli ve sınıflandırma tablosuna doğru şekilde yerleştirmelidir.
Tablo: Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması
| Fiziksel Nicelik | Skaler Nicelik | Vektörel Nicelik | Temel Nicelik | Türetilmiş Nicelik |
|---|---|---|---|---|
| Zaman | X | X | ||
| Sıcaklık | X | X | ||
| Uzunluk | X | X | ||
| Hacim | X | X | ||
| Hız | X | X | ||
| Kütle | X | X | ||
| Kuvvet | X | X | ||
| Yoğunluk | X | X | ||
| Enerji | X | X |
Çıkarımlarım:
- Skaler nicelikler, yalnızca büyüklükle ifade edilen niceliklerdir. Yön belirtmezler.
- Vektörel nicelikler, hem büyüklük hem de yönle ifade edilen niceliklerdir.
- Temel nicelikler, doğrudan ölçülebilen fiziksel büyüklüklerdir (zaman, kütle, uzunluk gibi).
- Türetilmiş nicelikler, temel niceliklerin kombinasyonlarıyla elde edilen büyüklüklerdir (hız, kuvvet, enerji gibi).