Sayfa 171 – Bir Sıvının Denge Buhar Basıncını Ne Etkiler?
1. Sıcaklık, bir sıvının denge buhar basıncını etkiler mi?
Evet, sıcaklık arttıkça sıvının molekülleri daha fazla kinetik enerji kazanır ve buhar fazına geçme eğilimleri artar. Bu nedenle sıvının denge buhar basıncı yükselir.
2. Bir sıvının cinsi, o sıvının denge buhar basıncını etkiler mi?
Evet, sıvının cinsi buhar basıncını doğrudan etkiler. Moleküller arası çekim kuvvetleri güçlü olan sıvılar (örneğin su), düşük buhar basıncına sahipken; zayıf çekim kuvvetlerine sahip sıvılar (örneğin benzin) daha yüksek buhar basıncına sahiptir.
Sayfa 172 – Deney Planı
2. Yönerge: Araştırma sorunuzun yanıtını bulmak üzere aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir deney planı oluşturunuz. Sıvının buhar basıncını belirlemek için şekillerden faydalanarak deney düzeneğinizi kurunuz. Sıvının buhar basıncını ölçmek için erlenmayere 1 mL kadar sıvı koymanız yeterli olacaktır.
1. Deneyin amacı nedir?
Sıcaklık ve sıvının cinsinin denge buhar basıncına etkisini incelemek.
2. Deneyde hangi malzemeler kullanılacak?
- Nupe elemanı
- Pipetler
- Lastik boru
- Delikli tıpa
- Şırınga
- Aseton
- Etil alkol
- Saf su
- Cetvel
3. Deneyde hangi değişkenler bulunur?
| Bağımlı Değişken | Bağımsız Değişken | Kontrol Değişkenleri |
|---|---|---|
| Denge buhar basıncı | Sıcaklık, sıvının cinsi | Sıvı miktarı, kabın hacmi ve şekli |
4. Deneyin işlem basamakları nelerdir?
- Deney tüplerine farklı sıvılar eşit miktarda konur.
- Tüpler belirli sıcaklıklarda bekletilir.
- Tüplerde oluşan buhar basıncı ölçülerek kaydedilir.
- Sonuçlar analiz edilir ve grafikle gösterilir.
Sayfa 173 – Buhar Basıncını Etkileyen Faktörler
3. Yönerge: Aşağıdaki şekillerden faydalanarak soruları cevaplayınız.
1. Kapalı kaptaki suyun denge buhar basıncını etkileyen faktör nedir?
Suyun molekülleri arasındaki hidrojen bağları, buharlaşma hızını yavaşlatır ve buhar basıncını düşürür.
2. Kapalı kaptaki benzinin denge buhar basıncını etkileyen faktör nedir?
Benzin molekülleri arasındaki çekim kuvvetleri zayıf olduğu için daha fazla molekül buhar fazına geçebilir ve buhar basıncı daha yüksek olur.
3. Aynı sıcaklık ve basınç altında suyun mu yoksa benzinin mi buhar basıncı fazladır? Neden?
Benzinin buhar basıncı daha yüksektir çünkü suyun molekülleri arasında güçlü hidrojen bağları bulunurken, benzinde zayıf London kuvvetleri vardır.
4. Sıvıların buhar basıncını etkileyen faktörler nelerdir?
- Sıvının cinsi: Moleküller arası çekim kuvvetleri
- Sıcaklık: Kinetik enerjinin artışı
- Yüzey alanı: Buharlaşma hızının artışı
Sayfa 174 – Öz Değerlendirme Formu
4. Yönerge: Deney sonrasında aşağıda verilen öz değerlendirme formunu doldurunuz.
1. Bu deneyden neler öğrendiniz?
Sıcaklık ve sıvının cinsinin buhar basıncını etkileyen en önemli faktörler olduğunu öğrendim.
2. Bu deneyde hangi bölümlerde başarılı oldunuz?
Deney düzeneklerini kurma ve sıcaklık kontrolü sağlama konusunda başarılı oldum.
3. En çok hangi bölümlerde zorlandınız?
Buhar basıncını ölçme ve doğru veri toplama konusunda zorlandım.
4. Kendinizi geliştirmek için neler yapabilirsiniz?
Ölçümleri daha dikkatli yaparak ve verileri daha doğru analiz ederek kendimi geliştirebilirim.
5. Daha sonraki çalışmalarda neleri farklı yaparsınız?
Farklı sıvılar üzerinde çalışarak daha geniş kapsamlı sonuçlar elde edebilirim.