Soru: Berke, hafta sonu ailesiyle birlikte otomobiliyle pikniğe giderken bir aracın kaza yaptığını görür. Hemen arabasından iner, kazanın olduğu alanda yetişkin bir kişinin yerde hareketsiz bir şekilde yattığını görür. Berke, bu durumda ilk yardımın amaçlarını ve temel uygulamalarını göz önünde bulundurarak vatandaşlık görevi açısından neler yapmalıdır? Yapması gerekenleri yazınız.
Cevap: Berke, öncelikle sakin kalıp durumu değerlendirmeli, trafiği güvence altına almalıdır. Hemen 112'yi arayarak kaza hakkında net bilgi vermelidir. Kazazedenin nefesini ve bilincini kontrol etmeli, kanama varsa baskı uygulayarak durdurmalıdır. Kazazedeyi gereksiz yere hareket ettirmemeli ve yanında kalarak moral vermelidir. Sağlık ekipleri gelene kadar destek olmalı ve telefonu açık tutarak yönlendirmelere uymalıdır.
Detaylı Cevap: Berke, kazazedeye bilinçli bir şekilde yardım ederek hem vatandaşlık görevini yerine getirmeli hem de ilk yardımın temel amaçlarını uygulamalıdır. İşte Berke’nin yapması gereken adımlar:
1. Sakin Olmak ve Durumu Değerlendirmek
Öncelikle sakin kalmalı ve olayın boyutunu hızlıca değerlendirmelidir. Yerde yatan kişiye seslenerek tepki vermesini beklemelidir. Tepki yoksa acil müdahaleye hazırlanmalıdır.
2. Güvenliği Sağlamak
Kendi güvenliğini ve kazazedeyi korumak için trafiği yavaşlatmalı veya gerekiyorsa başka sürücülerden kaza alanına dikkat çekici işaretler koymalarını istemelidir.
3. 112 Acil Servisi Aramak
112’yi arayarak kaza yeri ve durumu net şekilde açıklamalıdır. Adres bilgisi verirken mümkün olduğunca açık ve doğru olmalıdır. Yardım ekibi gelene kadar telefon hattını açık tutmalıdır.
4. Hayati Fonksiyonları Kontrol Etmek
Nefes kontrolü yaparak kazazedenin nefes alıp almadığını anlamalıdır. Eğer nefes almıyorsa, kalp masajı ve suni teneffüs uygulaması yapmalıdır (temel yaşam desteği).
5. Kanama ve Yaralanmalara Müdahale
Eğer kanama varsa, temiz bir bezle baskı yaparak kanamayı durdurmaya çalışmalıdır. Yaralıyı kesinlikle hareket ettirmemelidir, çünkü omurga yaralanması olabilir.
6. Kazazedenin Hareket Ettirilmemesi
Kırık ve omurga hasarı riski nedeniyle, kazazedenin gereksiz yere hareket ettirilmemesi önemlidir. Sağlık ekibi gelene kadar bu kurala uyulmalıdır.
7. Kazazedeye Moral Vermek
Bilinci yerindeyse, kazazedeye moral vererek sakinleşmesini sağlamalıdır. Yardımın yolda olduğunu belirtmek, kazazedeyi rahatlatır ve güven verir.
Berke, bu adımları uygulayarak hem kazazedenin hayatını kurtarma şansını artırır hem de ilk yardımın temel amacını gerçekleştirmiş olur. Bu bilinçli yaklaşım, topluma örnek bir vatandaşlık davranışıdır.