9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Sayfa 94-95-96-97-98-99-100 Cevapları Meb Yayınları

9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 94

1. Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Soruları

Aşağıda verilen ifadeleri okuyunuz. İfade doğru ise (…) içerisine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

1) (D) “Sağlık hakkı” gıda, barınma, eğitim, çalışma gibi sağlığı etkileyen genel yaşam şartları ile yakından ilişkilidir.
2) (D) Doğuştan veya sonradan bedensel, zihinsel, ruhsal ve duyusal yeteneklerin çeşitli derecelerde kaybedilmesine engellilik denir.
3) (Y) İnsanlar üzerinde olumsuz etkisi olan, geçici bir süre veya kalıcı olarak zarara neden olan seslere gürültü kirliliği denir.
4) (Y) Sağlık hizmetleri; koruyucu, tedavi edici ve tıbbi rehabilite edici sağlık hizmetleri olmak üzere üç aşamadan oluşmaktadır.
5) (D) İnsanlar, geçmişte hastalıkları tedavi etmek amacıyla çeşitli bitkilerden, bu bitkilerin yapraklarından, köklerinden ve çiçeklerinden yararlanmışlardır.
6) (Y) Bağışıklık (immünite), tüm hastalık etkenlerine karşı vücudun gösterdiği dirençtir.
7) (D) Zihinsel, duygusal ve sosyal sağlığı yerinde olan kişiler yaşamın zorluklarıyla başa çıkabilir; kendisi ve çevresi ile uyumlu bir biçimde yaşayabilir.
8) (D) Obeziteye neden olan etkenler arasında dengesiz beslenme ile birlikte fiziksel etkinliklerin yetersizliği sıralanabilir.
9) (D) Tütün, alkol, madde ve teknoloji bağımlılıkları; bağımlılığa örnek olarak verilebilir.
10) (Y) İlk yardımın öncelikli amaçlarından birisi de hasta/yaralının en yakın sağlık kuruluşuna gidinceye kadar tedavi edilmesidir.

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere tabloda verilen kavramlardan uygun olanı yazınız.

11) Kalp-damar sisteminin yaşamsal organlara uygun oranda kan pompalayamaması nedeniyle ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile seyreden akut dolaşım yetmezliğine şok denir.
12) Bir ya da birden fazla öğrencinin kendilerinden daha güçsüz öğrencileri kasıtlı ve sürekli olarak rahatsız etmesine ve rahatsız edilen öğrencide korku, endişe veya zarar vermenin amaçlandığı fiziksel, sözel, psikolojik saldırıya akran zorbalığı adı verilir.
13) Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilaca uygun süre ve dozda, en düşük maliyetle ve kolayca ulaşabilmeleri akılcı ilaç kullanımı olarak tanımlanmıştır.
14) Stresle başa çıkmaya ve yaşam kalitesini artırmak amacıyla durumu değiştirme ya da duruma verilen tepkileri değiştirmeye stres yönetimi denir.

9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 95

15) Sağlığa zarar verecek durumlardan korunmak için yapılacak uygulamalar ve alınan temizlik önlemlerinin tümü hijyen olarak tanımlanır.
16) Sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi olayına obezite denir.
17) Kullanılan bir madde veya yapılan bir davranış sonucu fiziksel, zihinsel, duygusal ya da sosyal sorunlara neden olan kontrol kaybına bağımlılık denir.
18) Besinlerin üretim, saklama, hazırlama ve pişirme aşamalarında sağlık için zararlı hâle gelebileceği bilinciyle besinleri uygun biçimde seçme ve uygun yöntem kullanarak tüketmeye sağlıklı beslenme adı verilir.
19) Birdenbire ortaya çıkan hastalık veya yaralanma durumunda kişinin hayatını korumak, sağlık durumunun kötüleşmesini önlemek ve iyileşmesine destek olmak amacıyla olay yerindeki imkânlarla yapılan hızlı ve etkili müdahalelere ilk yardım denir.
20) İlk değerlendirme sonucunda bilinci kapalı olan ancak soluk alıp vermeye ve nabzı atmaya devam eden hasta/yaralıya uygulanan tekniğe koma pozisyonu denir.

Aşağıdaki yapılandırılmış gridde (harflendirilmiş kutucuklarda) Sağlık Bilgisi ünitesi ile ilgili kavramlar verilmiştir. Kutucuklardaki harfleri kullanarak aşağıdaki soruları yanıtlayınız. Her harf sadece bir kez kullanılabilir.

21- Kollarda ve bacaklarda atardamar kanaması gibi önemli kanamaların durdurulması için hangi yöntem uygulanır?
Cevap: a

22- Gebeler, çocuklar ve yaşlıların sigaranın zararlarından sigara bağımlıları gibi etkilendiği içicilik türü nedir?
Cevap: b

23- İnsanların beyin işlevlerini bozan; uyuşukluk, konuşma bozukluğu ve uyumsuz davranışların sergilenmesine neden olan madde nedir?
Cevap: c

24- Patojen bir mikroorganizmanın herhangi bir dokuda veya organda yaşaması ve çoğalmasına ne denir?
Cevap: d

25- Coğrafi bir sınırlandırma olmaksızın belirli bir zaman içinde yaşanan enfeksiyon salgınlarına ne denir?
Cevap: ğ

26- Yukarıdakilerden hangisi hastalıkların bulaşma yollarından biridir?
Cevap: e

27- Büyüme, yaşamın sürdürülmesi, verimliliğin artırılması ve sağlığın korunması için besinlerin tüketilmesine ne denir?
Cevap: ç

28- Yukarıdakilerden hangisi stresle başa çıkma yollarından biridir?
Cevap: f

29- Soru: Canlılara güç ve baskı uygulayarak onlara bedensel veya ruhsal açıdan zarar vermeye ne denir?
Cevap: ı

30- Yukarıdakilerden hangisi aniden gelişen dolaşım yetmezliğidir?
Cevap: g

9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 96

31. Soru: Aşağıda birbiri ile bağlantılı doğru/yanlış tipinde ifadeler içeren tanılayıcı dallanmış ağaç tekniğinde bir soru verilmiştir. Birinci ifadeden başlayarak doğru ya da yanlış cevabınıza göre çıkışlardan sadece birini işaretleyiniz.

1. AMATEM bağımlılık tedavisinde yardım alınacak kuruluşlardandır. (D)
2. Altı ayda bir diş hekimine gidilmelidir. (D)
3- 4. Sağlık kişinin bedenen, ruhen ve sosyal olarak tam bir iyilik hâlinde olmasıdır. (D)
Cevap: 1. D, 2. D, 4. D – 1. çıkış

Aşağıdaki (32-33) açık uçlu soruları cevaplayınız.

32- Aşağıda ergenlik döneminin sağlıklı geçirilebilmesi için yapılması gerekenlerle ilgili bir zihin haritası verilmiştir. Verilen zihin haritasında boş bırakılan yerleri ilgili alanlara göre doldurunuz.

Ergenlik Dönemi: Duyusal, Fiziksel ve Duygusal Değişimler Tablosu

Açıklama:

Ergenlik dönemi, bireylerin hem duyusal, fiziksel hem de duygusal anlamda çeşitli değişiklikler yaşadığı zorlu bir süreçtir. Bu dönemde bireylerin ruh hali sık sık değişebilir, kimlik arayışı ve sosyal çevreye bağımlılık artabilir. Aynı zamanda fiziksel olarak boy uzaması, kilo alımı ve ses değişiklikleri gibi önemli gelişimler yaşanır. Duygusal olarak ise yalnızlık, kaygı, belirsizlik gibi hisler yoğun şekilde hissedilebilir.

33. Sağlıklı beslenme; besinlerin üretim, saklama, hazırlama ve pişirme aşamalarında sağlığa zararlı hâle gelebileceği bilinciyle besinleri uygun biçimde seçme ve uygun yöntem kullanarak tüketmedir.
Aşağıda bir restoranın menüsündeki kahvaltı ve öğle yemeğine ait yiyecek ve içecekler verilmiştir. Ali sağlıklı beslenmeye dikkate eden biridir. Buna göre kahvaltı ve öğle yemeği için hangi yiyecek veya içecekleri seçmelidir? Aşağıdaki ilgili boşluklara yazınız.

Sağlıklı Kahvaltı ve Öğle Yemeği Seçimi

Ali'nin sağlıklı beslenmeye dikkat eden biri olması nedeniyle, aşağıda yer alan kahvaltı ve öğle yemeği için doğru yiyecek ve içecek seçenekleri verilmiştir.

Açıklama:

Ali, kahvaltıda süt, peynir, yumurta gibi protein açısından zengin ve sağlıklı yiyecekleri tercih etmelidir. Buğday ekmeği ve fıstık ezmesi gibi lifli ve enerji veren besinler de kahvaltının önemli parçalarıdır.

Öğle yemeğinde ise fırında balık gibi sağlıklı bir protein kaynağı tüketmek önemlidir. Yanında tam tahıllı ekmek, mevsim salata ve ayran gibi yiyecek ve içecekler dengeli beslenmeyi destekler. Marul ve domates gibi sebzeler de öğünlerin daha sağlıklı hale gelmesine katkı sağlar.

34. Öğretmen derste öğrencilerine zihinsel, duygusal ve sosyal sağlıkla ilgili küçük bir sınav yapmıştır. Öğretmen, öğrencilerden verilen ifadeleri doğru ve yanlış olarak belirtmesini istemiştir. Öğrencilerin cevapları aşağıdaki tablodadır. Öğrenciler, tabloyu doğru (D) ve yanlış (Y) olarak doldurmuştur. Verilen her doğru cevap için 10 puan, her yanlış cevap için -10 puan alacaklardır.
Verilen tabloya göre her öğrencinin aldığı toplam puanı hesaplayarak altlarına yazınız.

Öğrencilerin Doğru ve Yanlış Cevaplarına Göre Puan Hesaplaması

Her doğru cevap 10 puan, her yanlış cevap -10 puan olarak değerlendirilmektedir. Aşağıda her öğrencinin toplam puanı hesaplanmıştır.

Toplam Puan Hesaplamaları:

Murat: (+10) + (-10) + (+10) + (-10) + (+10) + (+10) = 20 Puan
Cemile: (-10) + (-10) + (+10) + (-10) + (-10) + (+10) = -20 Puan
Yağız: (+10) + (-10) + (+10) + (+10) + (+10) + (+10) = 40 Puan
Bilge: (-10) + (+10) + (+10) + (+10) + (-10) + (+10) = 20 Puan
Naz: (-10) + (-10) + (+10) + (+10) + (+10) + (+10) = 20 Puan

Sonuç:

• En yüksek puanı 40 puan ile Yağız almıştır.
• En düşük puanı -20 puan ile Cemile almıştır.
  Bu tablo, öğrencilerin zihinsel, duygusal ve sosyal sağlıkla ilgili bilgilerinin doğru ve yanlışlarını göstererek eksik yönlerin geliştirilmesi gerektiğine işaret eder.

9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 98

Burun kanaması, herkesin başına gelebilecek bir olaydır. Bu olay çocuklarda ve yaşlılarda sık yaşanıyorsa kaygı duyulmalıdır çünkü bu durum bir hastalık belirtisi olabilir. Burun kanamalarında yapılması gerekenlerin başında kişinin sakinleştirilmesi gelir. Sakinleştirilen kişi oturtulmalı, kişinin başı hafifçe öne doğru eğilmeli, kanayan burun deliğine kısa bir süre tampon yapılmalıdır. Bu esnada hastanın ağızdan nefes alıp vermesi sağlanmalıdır.

35- Yukarıda verilen metinden yararlanarak verilen ifadeleri doğru (D) veya yanlış (Y) olarak belirleyiniz.

a) (D) Kanamayı durdurmak için hasta oturtulmalıdır.
b) (Y) İlk önce çevre güvenliği sağlanmalıdır.
c) (D) Hasta ağızdan nefes almalı ve yutkunmamalıdır.
ç) (Y) Burna uzun süre tampon yapılmalıdır.
d) (Y) Hasta uygun bir yere yatırılmalı ve hastanın başı yukarı kaldırılmalıdır.
e) (D) Burun kanamalarında hasta sakinleştirilmelidir.

Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları okuyup doğru seçeneği işaretleyiniz.

36- Aşağıdakilerden hangisi akılcı ilaç kullanımı sağlanabilmesi için dikkat edilecek hususlardan değildir?

A) Her ilacın farklı kullanım yöntemi olduğundan ilaç, hekimin veya eczacının önerisi dışında kullanılmamalıdır.
B) İlaç, doğru zaman aralıklarında, doğru dozda ve belirtilen süre boyunca kesintisiz kullanılmalıdır.
C) Buzdolabında saklanması gereken ilaçlar kesinlikle buzlukta saklanılmamalı ve dondurulmamalıdır.
D) Virüs kaynaklı nezle, grip, soğuk algınlığı gibi hastalıkların tedavisinde antibiyotikler kullanılmalıdır.
E) İlaçlar, çocukların göremeyeceği ve ulaşamayacağı yerlerde saklanmalıdır.
Cevap: C

37- I. Cep telefonu
II. Radyasyon
III. Hormonlar
IV. Gürültü
Yukarıdakilerden hangileri sağlığa etki eden çevresel etmenlerden biridir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV
Cevap: D

38- Aşağıdakilerden hangisi koruyucu sağlık hizmetlerinden değildir?

A) İlaçla koruma B) Sağlık eğitimi C) Bağışıklama
D) Besin sağlığı E) Ameliyat
Cevap: E

39- I. Yaş
II. Doğal afetler
III. Alışkanlıklar
IV. Cinsiyet
Yukarıdakilerden hangileri zihinsel, duygusal ve sosyal sağlığı etkileyen kişisel faktörlerdendir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV
Cevap: D

40- Aşağıda verilenlerden hangisi stres ile başa çıkma yollarından biri değildir?

A) Problemler için etkili çözüm yolları aranmalıdır.
B) Mükemmeliyetçilik için çaba gösterilmelidir.
C) Beslenmeye ve uyku düzenine dikkat edilmelidir.
D) Aile, arkadaş çevresi, sosyal gruplardan yardım alınmalıdır.
E) Yaşanılan stresi denetleyebilmek için gevşeme ve derin nefes teknikleri öğrenilmelidir.
Cevap: B

9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 99

41- Mikroplardan korunmak için eller sık sık yıkanmalıdır. Bakteri ve virüslerin en fazla bulunduğu yer ellerdir. Bundan dolayı el temizliği, günlük yapılması gereken en önemli kişisel temizliktir.
El yıkamanın doğru yöntemi ile ilgili bilgiler şunlardır:
• Yeterli miktarda sıvı sabun ele alınır.
• Sabun ellere sürülür.
• Parmak sırtları, diğer elin avuç içine sürtülerek temizlenir.
• Tırnak uçları, avuç içinde ovalanır.
Buna göre, aşağıdaki görsellerden hangisinde el yıkamanın doğru yöntemlerine ait bilgi verilmemiştir?
Cevap: E

42- Aşağıdakilerden hangisi madde bağımlılığının yol açtığı sağlık sorunlarından değildir?

A) Bulantı, kusma, sürekli karın ağrısı, ishal ya da kabızlık, bağırsak ve mide spazmları
B) Brusella hastalığı
C) Zamanla kaygı, korku, düşmanlık ve paranoya belirtileri
D) Karaciğer ve böbrek yetmezliği
E) Nefes darlığı, öksürük, solunum felci
Cevap: B

43- Aşağıdakilerden hangisi beden kitle indeksine göre sınıflandırılmış kilo gruplarından değildir?

A) Zayıf B) Çok zayıf C) Normal D) Cılız E) Şişman
Cevap: D

44- Aşağıdakilerden hangisi teknoloji bağımlılığının neden olduğu sorunlardan biri değildir?

A) Bulanık görme, göz yorgunluğu, baş ağrısı
B) Yürürken ya da araba sürerken kişinin kaza yapması
C) Kişinin sosyalleşmesini engelleyerek sosyal geri çekilme
D) Zamanın iyi değerlendirilmesi sağlanarak akademik başarının arttırılması
E) Hareketsiz yaşam tarzı sebebiyle kas ve iskelet sistemi problemlerinin oluşması
Cevap: D

45- Aşağıdakilerden hangisi ilk yardımın öncelikli amaçlarından birisi değildir?

A) İyileştirmeyi kolaylaştırmak
B) Hastanın durumu kötüleştiğinde hastaya ilaçla müdahale etmek
C) Hasta/yaralının sağlık durumunun kötüleşmesini önlemek
D) Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak
E) Kişinin hayatını korumak
Cevap: B

46- İlk yardımın ABC’sinin sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
I. Bak- Dinle- Hisset yöntemiyle solunumun değerlendirilmesi
II. Dolaşımın değerlendirilmesi
III. Solunum yolu açıklığının değerlendirilmesi

A) I-II-III B) II-I-III C) III-I-II D) III-II-I E) II-III-I
Cevap: C

47- Solunum yolu kısmi olarak tıkanmış bir kişide aşağıdakilerden hangisi görülür?

A) Öksürür. B) Nefes alamaz. C) Konuşamaz.
D) Karın ağrısı olur. E) Morarma meydana gelir.
Cevap: A

48- Bak-Dinle-Hisset yönteminde solunum en fazla kaç saniye dinlenmelidir?

A) 2 B) 5 C) 10 D) 20 E) 25
Cevap: C

9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 100

49- “Sağlık hakkı” sağlıklı birey ve toplum hedefine ulaşabilmek için gerekli tesislere ve imkânlara ulaşabilmeyi ve bunları kullanabilmeyi kapsayan temel bir insanlık hakkıdır.
Buna göre
I. Mevcudiyet
II. Erişilebilirlik
III. Kabul edilebilirlik
Verilenlerden hangileri sağlık hakkı değerlendirilirken kullanılan ölçütlerdendir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: E

50- I. Kimyasal etkenler
II. Biyolojik etkenler
III. Psikolojik etkenler
Yukarıdakilerden hangisi kişi ve toplum sağlığını etkileyen çevresel etkenlerdendir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
Cevap: C

51- Ergenlik, aile ve akran ilişkileri gibi alanlarda önemli psikososyal değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi ergenlerin psikososyal değişim gösteren özelliklerinden değildir?

A) Duygusal coşku ve taşkınlık
B) Toplum içinde sivrilme
C) Sessizleşme ve içine kapanma
D) Rol sahibi olma çabası
E) Çabuk kurulan ve bozulan ilişkiler
Cevap: C

52- Aşağıdakilerden hangisi fiziksel stres belirtilerinden değildir?

A) Halsizlik
B) Aşırı yeme veya kilo kaybı
C) Baş ağrısı
D) Aşırı ya da düzensiz uyku
E) Depresyon (çökkünlük)
Cevap: E

53- Aşağıdakilerden hangisi enfeksiyonların bulaşma yollarından değildir?

A) Hava yolu B) Temas yolu C) Vektör yolu
D) Ara kaynak E) Genetik
Cevap: E

54- Aşağıdakilerden hangisi akran zorbalığı ile ilgili bilinen yanlışlardandır?

A) Zorbalık her okul türünde ve kademesinde görülebilir.
B) Zorbalık her yaşta her çocuğun başına gelebilir.
C) Hem erkekler hem de kızlar zorbalık yapabilir.
D) İsim takmak, dalga geçmek bir tür şakalaşmadır.
E) Çocuklar zorbalıkla baş etmek için yetişkinlerin desteğine ihtiyaç duyarlar.
Cevap: D

55- İlk yardımda “kurtarma” ne anlama gelir?

A) Suda boğulan kişiyi sudan çıkarmaktır.
B) Araçta sıkışan kişiyi aracı keserek çıkarmaktır.
C) Olay yerinde hasta/yaralıya hızlı ancak sakin yapılan müdahaledir.
D) Olay yerinde hasta/yaralıyı aceleyle hastaneye götürmektir.
E) Olay yerinde hasta/yaralıya ilaçla müdahale etmektir.
Cevap: C

56- Aşağıdakilerden hangisi obezitenin neden olduğu ruhsal sağlık sorunlarındandır?

A) Horlama
B) Toplumsal uyumsuzluk
C) Yüksek tansiyon
D) Reflü
E) Tip 2 diyabet.
Cevap: B