Sayfa 190 Öğrenme Galerisi ve Etkinlik Soruları
1) Öğrenme Galerisi nedir?
Öğrenme galerisi, öğrencilerin bir konu veya üniteyi gözden geçirmesi, eksikliklerini belirlemesi ve işbirliği içinde öğrenmelerini sağlamaya yönelik bir tekniktir. Bu yöntem, ön hazırlık gerektirmeyen ve sınıf içinde aktif katılımı teşvik eden bir çalışma modelidir.
2) Öğrenme galerisi nasıl uygulanır?
Öğrenme galerisi tekniği aşağıdaki adımlarla uygulanır:
- Öğrenciler 3-5 kişilik gruplara ayrılır.
- Gruplar yaptıkları çalışmaları duvarlara asar ve her grup belirlenen bir listeye yönlendirilir.
- Grup üyeleri tartışmalar yaparak listelere "öğrenmelerini" ekler.
- Öğrenciler diğer grupların listelerini dolaşarak fikirlerini ekler.
- Her grup, kendi listesine eklenen bilgileri değerlendirerek bir özet oluşturur ve sınıfa sunar.
Öğrenme Galerisi Uygulaması ile İlgili Sorular
3) Hangi konular üzerinde öğrenme galerisi etkinliği yapılmıştır?
Etkinlik kapsamında aşağıdaki tarihsel konular ele alınmıştır:
- Eski Çağ’dan Orta Çağ’a Varlıklarını Devam Ettiren Devletler (Çin, Sâsânî ve Doğu Roma İmparatorlukları).
- Türkistan’da Kurulan Devletler (I. Göktürk Devleti, II. Göktürk Devleti, Uygur Devleti).
- İslam Devletleri (Hz. Muhammed ve Dört Halife Dönemi, Emeviler, Abbasiler).
4) Çin İmparatorluğu ne zaman kuruldu ve hangi dönemde yıkıldı?
Çin İmparatorluğu, MÖ 221 yılında kurulmuş ve MS 1912 yılında yıkılmıştır.
5) Çin İmparatorluğu’nun kurucusu kimdir?
Çin İmparatorluğu’nun kurucusu Qin Shi Huangdi (Çin Şi Huangdi) olarak bilinmektedir.
6) Çin İmparatorluğu hangi bölgede kurulmuştur?
Çin İmparatorluğu, günümüz Çin topraklarında kurulmuştur.
7) Çin İmparatorluğu'nun başlıca siyasi ve askeri gelişmeleri nelerdir?
- MÖ 221: Küçük feodal devletlerin birleşmesiyle Çin’de ilk siyasi birlik sağlandı.
- MS 220: Merkezi otorite kaybolarak Çin’in siyasi birliği bozuldu.
- MS 580: Sui Hanedanlığı, parçalanmış Çin’i yeniden birleştirdi.
- MS 618-906: Tang Hanedanlığı, Çin’e hâkim oldu ve altın çağını yaşadı.
- MS 751: Abbâsîler ve Türkler, Talas Savaşı’nda Çin İmparatorluğu’nu mağlup etti.
- MS 906: Ülkede başlayan isyanlar sonucu Tang Hanedanlığı yıkıldı ve Çin siyasi birliği yeniden bozuldu.
Sayfa 191 Çin İmparatorluğu’nun Siyasi ve Askeri Gelişmeleri ile İlgili Sorular
1) Çin İmparatorluğu ne zaman ve kim tarafından kuruldu?
Çin İmparatorluğu MÖ 221 yılında Qin Shi Huangdi tarafından kuruldu.
2) Çin’de siyasi birlik ilk kez ne zaman sağlandı?
Çin’de ilk siyasi birlik MÖ 221 yılında sağlanarak imparatorluk dönemi başladı.
3) Çin İmparatorluğu’nun merkezi otoritesi ne zaman kayboldu?
Han Hanedanlığı’nın MS 220 yılında yıkılmasıyla birlikte merkezi otorite kayboldu ve Çin siyasi birliği bozuldu.
4) Çin’de hangi hanedanlık 580 yılında yeniden birleşmeyi sağladı?
Sui Hanedanlığı, 580 yılında Çin’i yeniden birleştirdi.
5) Tang Hanedanlığı dönemi neden Çin’in "Altın Çağı" olarak kabul edilir?
618-906 yılları arasında süren Tang Hanedanlığı dönemi, Çin’in ekonomik, kültürel ve askeri açıdan en parlak dönemi olarak kabul edilir.
6) Çin İmparatorluğu Talas Savaşı’nda hangi devletlere karşı yenilgi aldı ve bunun sonucu ne oldu?
751 yılında Abbâsîler ve Türkler, Çin İmparatorluğu’nu Talas Savaşı’nda mağlup etti. Bu yenilgi sonucunda Çin, Türkistan’daki hâkimiyetini kaybetti.
7) Çin’de 906 yılında hangi olaylar yaşandı?
Tang Hanedanlığı’na karşı isyanlar başladı, yönetim zayıfladı ve 906 yılında hanedanlık tamamen yıkılarak Çin’in siyasi birliği bozuldu.
Çin İmparatorluğu’nun Yönetim ve Ordu Yapıları ile İlgili Sorular
8) Çin İmparatorluğu’nda hükümdarın siyasi ve dini konumu nasıldı?
Kaynak A’ya göre, hükümdar Gök Tanrı’nın yeryüzündeki temsilcisi olarak görülüyordu ve halkın en büyük lideriydi. Feodal prenslerin üstünde bir konumdaydı ve otoritesini “Göğe borçlu” olduğu düşünülüyordu.
9) Çin’de toplumsal sınıflar nasıl şekillenmiştir?
Çin toplumu, asil sınıfı olan Şi’ler ve köylüler olan Nong’lar şeklinde ayrılmıştır. Bunun dışında kölelik müessesesi de bulunuyordu.
10) Tang Hanedanlığı döneminde yönetim nasıl şekillenmişti?
Kaynak B’ye göre, imparatorun baş danışmanı başbakan olarak görev yapıyordu ve hükümet üç ayrı sekreterlik üzerinden yönetiliyordu.
11) Çin’de "duhu zhidu" sistemi neyi ifade eder?
Kaynak C’ye göre, duhu zhidu sistemi merkezi yönetimin, sınır bölgelerinde oluşturduğu valilik benzeri yönetim birimlerini ifade eder.
12) Tang Hanedanlığı döneminde Batı Bölgesi nasıl yönetiliyordu?
Kaynak C’ye göre, Batı Bölgesi, Anxi Genel Valiliği aracılığıyla yönetilmiştir.
13) Çin’in sınırlarını batıya doğru genişletmesinin amaçları neydi?
Kaynak Ç’ye göre, Çin’in batıya doğru genişlemesi İpek Yolu’nu güvence altına almak ve bölgedeki ticareti kontrol etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir.
14) Çin’in Batı Bölgesi’ni kontrol altına almak için yaptığı faaliyetler nelerdi?
Çin, Batı Bölgesi’nde askeri garnizonlar kurarak hem tarım faaliyetlerini teşvik etmiş hem de bölgeye asker yerleştirerek nüfusunu artırmıştır.
Sayfa 192 Çin İmparatorluğu Cevapları
Yönetim Yapısının Özellikleri:
- Hükümdar, Gök Tanrı’nın temsilcisi kabul edilirdi.
- Veraset sistemi, babadan oğula geçerdi.
- İmparator başta, altında başbakan ve üç sekreterlik bulunurdu.
- Feodal sistem uygulanırdı, toplum asiller (Şi’ler) ve köylüler (Nong’lar) olarak ayrılırdı.
- Duhu Zhidu Sistemi, sınır bölgelerde valilik sistemini oluştururdu.
- Tang Hanedanlığı, Batı bölgesini Anxi Genel Valiliği ile yönetirdi.
Ordu Yapısının Özellikleri:
- Piyadeler ağırlıklıydı, ancak süvariler özel olarak seçilirdi.
- Hafif süvari birlikleri, Göktürk atlılarına benzetilerek oluşturulurdu.
- Tang Hanedanlığı, askeri tarım garnizonları ile sınır güvenliğini sağlardı.
- Askerler, savaşta kılıç, miğfer ve zırh kullanırlardı.
- Sınır bölgeleri, askeri birliklerle korunurdu.
Sayfa 193 Sâsânî İmparatorluğu’nun Siyasi ve Askerî Gelişmeleri ile İlgili Sorular ve Cevaplar
1) Metinde ve Kaynak G’de verilen gelişmeler nelerdir?
Sâsânîler, 226 yılında Part egemenliğine son vererek imparatorluğu kurmuştur. Bizans ile uzun süren savaşlar yapmış, 627’de Ninova Savaşı’nda büyük bir yenilgi almıştır.
2) Gelişmeler nerede gerçekleşmiştir?
Sâsânîler, İran ve Anadolu topraklarında Bizans ile mücadele etmiştir. İslam orduları, Kadisiye ve Nihavend savaşlarını Irak bölgesinde yapmıştır.
3) Gelişmeler ne zaman gerçekleşmiştir?
- Sâsânîler 226 yılında kurulmuştur.
- 557’de Göktürklerle birlikte Ak Hun Devleti’ni yıkmışlardır.
- 627’de Bizans ile yapılan Ninova Savaşı’nda yenilmişlerdir.
- 651’de İslam orduları tarafından tamamen yıkılmışlardır.
4) Gelişmeler niçin gerçekleşmiştir? Nasıl gerçekleşmiştir?
Sâsânîler, eski Pers topraklarını ele geçirmek için Bizans ile savaşmıştır.
İslam orduları ise Kadisiye ve Nihavend Savaşları’nda Sâsânîleri mağlup ederek İran’ı fethetmiştir.
5) Gelişmelerde kimler etkili olmuştur?
- Erdreşir, Sâsânî İmparatorluğu’nu kurarak ilk hükümdar olmuştur.
- Bizans İmparatoru Herakleios ve İslam orduları, Sâsânîlerin yıkılmasında önemli rol oynamıştır.