Sayfa 73 Düşünelim Cevapları
Tarih Öncesi Çağlar ve Yazının İcadı
Verilen yönergeler doğrultusunda aşağıdaki etkinlikleri yapınız.
Tarih öncesi çağlar ve yazının icadıyla ilgili verilenleri inceleyerek soruları cevaplayınız.
Eski Taş Çağı (Paleolitik Çağ):
- Zaman Dilimi: MÖ 600.000 – MÖ 12.000
- Özellikler: Avcılık ve toplayıcılıkla geçinen insan toplulukları mağaralarda yaşamıştır. Kaba taş aletler kullanılmaya başlanmıştır. Türkiye’de Antalya’daki Karain ve Beldibi mağaraları bu döneme aittir.
Orta Taş Çağı (Mezolitik Çağ):
- Zaman Dilimi: MÖ 12.000 – MÖ 10.000
- Özellikler: Avcılık ve toplayıcılığın yanında tarım için ilk hazırlıklar yapılmıştır. Köpek evcilleştirilmiştir. Türkiye’de Burdur’daki Baradız ve Samsun’daki Tekkeköy mağaraları bu dönemin önemli yerleşim alanlarındandır.
Yeni Taş Çağı (Neolitik Çağ):
- Zaman Dilimi: MÖ 10.000 – MÖ 5.500
- Özellikler: Tarım yapmaya ve yerleşik hayata geçilmeye başlanmıştır. Köyler kurulmuş ve tarım ürünleri depolanmıştır. Göbeklitepe ve Çatalhöyük bu dönemin önemli yerleşim yerlerindendir.
Maden Çağları:
- Zaman Dilimi: MÖ 5.500 – MÖ 3.200
- Özellikler: Bakır, tunç ve demir gibi madenler kullanılmaya başlanmıştır. Ticaret gelişmiş, kaleler ve surlar inşa edilmiştir.
Yazının İcadı ve Tarih Çağlarının Başlaması:
- Zaman Dilimi: MÖ 3.200 ve sonrası
- Özellikler: Sümerler yazıyı icat ederek bilgiyi kalıcı hale getirmiştir. Bu sayede tarih çağları başlamıştır. Ticaret kayıtları tutulmuş, bürokrasi gelişmiştir.
Soru: Siz olsaydınız tarih öncesi çağları hangi ölçütlere göre sınıflandırırdınız? Gerçekçeleriyle açıklayınız.
Cevap: Tarih öncesi çağları, insanların geçim faaliyetlerine, teknolojik gelişmelere ve yaşam tarzına göre sınıflandırmak mantıklı olabilir. Örneğin:
- Beslenme ve Geçim Tarzı: Avcılık ve toplayıcılık dönemi, tarım dönemi.
- Teknolojik Gelişmeler: Taş aletlerin kullanımı, madenlerin keşfi.
- Sosyal Yapı: Göçebe yaşamdan yerleşik hayata geçiş, köylerin ve şehirlerin kurulması.
Bu ölçütler, toplumların ilerleyişini ve değişen yaşam koşullarını daha net bir şekilde yansıtır.
Sayfa 74-75 Cevapları
1. Soru: Kaynaklardan harekete Neolitik Çağ’da hangi alanlarda gelişmeler yaşandığı söylenebilir? Tartışınız.
- Tarım ve Yerleşik Hayat: Neolitik Çağ’da tarımın başlamasıyla insanlar yerleşik hayata geçmiştir. Ekin yetiştirme, hayvan evcilleştirme ve tarla açma gibi faaliyetler yaygınlaşmıştır.
- Alet Gelişimi: Toprak işlemek için saban, balta, orak gibi aletler kullanılmaya başlanmıştır.
- Depolama ve Ticaret: Üretilen fazla tarım ürünleri saklanmış ve ticarette kullanılmıştır. Tahıl ambarları bu dönemde önem kazanmıştır.
2. Soru: Günümüzdeki tarım faaliyetlerinde hangi aletler, araçlar ve teknik donanımlar kullanılmaktadır?
- Mekanik Aletler: Traktör, biçerdöver, pulluk.
- Sulama Sistemleri: Damlama sulama, yağmurlama sistemleri.
- Teknolojik Donanımlar: GPS ve drone destekli tarım, tarım sensörleri ve yazılımları.
- Depolama: Silolar, soğuk hava depoları.
- Kimyasal Destek: Gübre ve pestisit kullanımı.
3. Soru: Neolitik Çağ’da Kullanılan Tarım Araç Gereçlerinin Özelliklerine Göre Eşleştirme
- (ç- Balta) Tarım arazilerindeki kuru ağaçları ve büyük çalıları keserken kullanılır.
- (b- Orak) Tahılları biçerken ve toplarken kullanılır.
- (a- El değirmeni taşı) Toplanan tahılları döverek ufalamak için kullanılır.
- (d- Çömlek) Elde edilen fazla tahılları korumak ve depolamak için kullanılır.
- (e- Çapa) Toprağı kazmak ve tohumları gömmek için kullanılır.
- (c- Saban) Toprağı havalandırmak ve ekime uygun hale getirmek için kullanılır.
Tarım Devrimi’nin Ortaya Çıkışı:
Günümüzden yaklaşık 15.000 yıl önce Neolitik Çağ’da iklimin ısınması ve buzulların erimesiyle birlikte tarım yapılabilir hale gelmiştir. Tarım Devrimi ile insanlar yerleşik hayata geçmiş, köyler ve şehirler kurulmuş, üretim fazlası ticaretin gelişmesini sağlamıştır. Bu süreç, insanlık tarihinin ilk medeniyetlerinin ortaya çıkmasına öncülük etmiştir.