Atasözleri Üzerine Dinleme Metni Cevapları
8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 113 Cevabı
HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
“El el ile, değirmen yel ile” atasözünden ne anlıyorsunuz? Anlatınız.
Cevap: Bu atasözü, işbirliğinin ve uygun koşulların önemini vurgular. Bir işin başarıya ulaşması için doğru araçlar ve diğer insanlarla uyum içinde çalışmak gereklidir.
Metni, not alarak dinleme yöntemiyle dinleyerek metin içerisinde geçen atasözlerini 5. Etkinlik’e yazınız. Dinleme çalışmasının sonunda 5. Etkinlik’e not ettiğiniz atasözlerini arkadaşlarınızın not ettikleriyle karşılaştırınız.
Cevap: Bu etkinliği sizler yapabilirsiniz.
1. ETKİNLİK
Dinlediğiniz metindeki anlamını bilmediğiniz kelime ya da kelime gruplarını aşağıya yazınız. Metindeki anlamını bilmediğiniz kelime ya da kelime gruplarının anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz. Anlamını öğrendiğiniz yeni kelime/kelime gruplarını sözlüğünüze yazınız. Öğrendiğiniz kelimeleri birer cümlede kullanınız.
Kelime/Kelime Grubu: Tümce
Cümlem: Bu tümceyi doğru anladın mı?
Kelime/Kelime Grubu: İmbik
Cümlem: İmbikle hazırlanan yağlar çok saf olur.
Kelime/Kelime Grubu: Kanı
Cümlem: Kanımca bu öneri daha uygundur.
Kelime/Kelime Grubu: Duyuş
Cümlem: Onun duyuşu çok hassastır.
Kelime/Kelime Grubu: Yargı
Cümlem: Erken yargıya varmamalısın.
Kelime/Kelime Grubu: Özgün
Cümlem: Özgün fikirler her zaman değerlidir.
Kelime/Kelime Grubu: Töre
Cümlem: Töreler, kültürün bir aynasıdır.
2. ETKİNLİK
8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 114 Cevabı
Aşağıdaki soruları dinlediğiniz metne göre cevaplayınız.
1. Atasözünün sözlük anlamı nedir?
Cevap: Ataların uzun denemelere, gözlemlere dayanan yargılarını, genel bir kural, bilgelik veya öğüt olarak veren ve kalıplaşmış bir biçimi olan kısa, özlü sözlerdir.
2. Deyimlerle atasözlerinin ortak özelliği nedir?
Cevap: Her ikisi de kalıplaşmış ifadelerdir ve söz dizimleri değiştirilmeden kullanılır.
3. Atasözlerinin söz dizimi neden değiştirilemez?
Cevap: Söz dizimleri değiştirildiğinde atasözleri özelliğini ve anlamını yitirir.
4. Atasözleri nasıl ortaya çıkmış?
Cevap: İlk olarak bireyler tarafından söylenmiş, toplum tarafından benimsenip kullanılmış ve zamanla kalıplaşmıştır.
5. Metinde bu zamana kadar duymadığınız atasözleri var mı? Açıklayınız.
Cevap: "Acıklı başta, akıl olmaz." atasözünü ilk kez duydum.
3. ETKİNLİK
Dinlediğiniz metnin konusunu ve ana fikrini aşağıya yazınız.
- Metnin Konusu: Atasözlerinin anlamı, ortaya çıkışı ve özellikleri.
- Metnin Ana Fikri: Atasözlerinin kültürel ve toplumsal önemi.
4. ETKİNLİK
Dinlediğiniz metinle ilgili aşağıdaki formda verilen ölçütlerden doğru olanlar için “Evet”, yanlış olanlar için “Hayır” yazan kutuyu işaretleyiniz. Formu doldurduktan sonra dinlediğiniz metinle ilgili görüşlerinizi yazınız.
Yazar, metne kişisel düşüncelerini katmıştır. (H)
Dinlediğim metin, bilgilendirici türde bir metindir. (E)
Yazar; yer, zaman ve şahıs öğelerine yer vermemiştir. (E)
Neden-sonuç, amaç-sonuç ve benzetme cümlelerine yer vermiştir. (E)
Sade ve anlaşılır cümlelere yer vermiştir. (E)
Metinle İlgili Görüşlerim
Cevap: Dinlediğim metin, atasözlerinin özelliklerini açıklayan sade ve bilgilendirici bir anlatıma sahiptir. Anlatımda akıcı bir dil kullanılmış ve örneklerle desteklenmiştir. Bu sayede atasözlerinin önemini daha iyi anladım.
5. ETKİNLİK
8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 115 Cevabı
Metni dinlerken not ettiğiniz atasözlerinin anlamını TDK Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü’den bularak aşağıya yazınız.
Atasözü: Acıklı başta, akıl olmaz.
Anlamı: Büyük sıkıntılar içinde bulunanlar mantıklı düşünmekte zorlanabilirler.
Atasözü: Acından kimse ölmemiş.
Anlamı: İnsanlar ne kadar yoksul olursa olsun, yaşamlarını sürdürebilmek için bir çözüm yolu bulurlar.
Atasözü: Fazla mal göz çıkarmaz.
Anlamı: Elinizdeki malın fazlalığı zarar vermez, aksine yarar sağlar.
Atasözü: Baba koruk yer, oğlunun dişi kamaşır.
Anlamı: Anne-babanın yaptığı hataların sonuçlarına çocuklar katlanır.
Atasözü: Bir ağaçta gül de biter, diken de.
Anlamı: Bir ailede iyi ve kötü insanlar bir arada bulunabilir.
Atasözü: Bakmakla usta olunsa, kediler kasap olurdu.
Anlamı: Sadece izlemekle bir iş öğrenilmez, uygulama yapmak gereklidir.
Atasözü: Bir ağızdan çıkan, bin ağza yayılır.
Anlamı: Gizli tutulmak istenen bir bilgi, söylendiğinde çok çabuk yayılır.
Atasözü: Damlaya damlaya göl olur.
Anlamı: Küçük çabalar birikerek büyük sonuçlar doğurabilir.
6. ETKİNLİK
8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Hecce Yayınları Sayfa 116 Cevabı
Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. Cümlelerin yüklemi sondaysa cümlenin yanına “kurallı cümle”, başta ya da ortadaysa “devrik cümle” yazınız. Yüklemi olmayana ise “eksiltili cümle” yazınız.
- Birkaç sözcükle kurulu olanlar olduğu gibi uzun bir cümle biçiminde olanlar da vardır. Kurallı cümle
- Acından ölmemiş kimse. Devrik cümle
- Görüldüğü üzere bu durumlarda genellikle eş anlamlılar ya da yakın anlamlılar kullanılmaktadır. Kurallı cümle
- Gün geçtikçe insanlar pencereneden. Devrik cümle
- Gün ekin atasözümüzün bölgelere göre değişik biçimleri aldığı da vardır. Kurallı cümle
- Üstünde yıpranmış bir ceket, altında ise yamalı bir pantolon. Eksiltili cümle
Yukarıda yaptığınız çalışmadan yararlanarak kurallı, devrik ve eksiltili cümleler arasındaki farkları söyleyiniz.
- Kurallı cümle: Yüklemi sonda bulunur ve tam bir yargı içerir.
- Devrik cümle: Yüklem başta ya da ortada bulunur.
- Eksiltili cümle: Tam bir yargı bulunmaz, cümlenin yüklemi eksiktir.
7. ETKİNLİK
Sınıfınızda “Keskin sirke küpüne zarar.” atasözünün anlamıyla ilgili bir konuşma yapınız. Konuşmanızda ikna etme stratejisini uygulayınız. Fikirlerinizin arkadaşlarınız tarafından kabul edilmesini sağlamak için fikirlerinizi destekleyen kaynaklardan, güvenilir delillerden ve verilerden yararlanınız.
Keskin Sirke Küpüne Zarar
"Değerli arkadaşlar, 'Keskin sirke küpüne zarar' atasözü, öfkenin sadece bireyin kendisine değil, çevresindeki insanlara da zarar verebileceğini ifade eder. Öfke kontrolünü sağlayamayan bireylerin hem fiziksel hem de duygusal olarak zarar gördüğü bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Harvard Üniversitesi’nin yaptığı bir çalışmada, sürekli sinirli olan bireylerin sağlık sorunlarıyla daha sık karşılaştığı ortaya konmuştur. Bu nedenle, öfkemizi kontrol etmeli ve sağduyulu davranmalıyız. Unutmayalım ki öfke, çözüm değil, sorunların kaynağıdır."
8. ETKİNLİK
Bir şeyin, bir kişinin ya da bir olayın alaylı, insanı güldürecek ya da düşündürecek şekilde abartılı biçimde resmedilmesi karikatür olarak adlandırılır. Yandaki karikatürü inceleyiniz. Çizerin bu karikatürde ne anlatmak istediğini “duyulardan hareketle yazma” yöntemini kullanarak defterinize yazınız. Yazdığınız metni zenginleştirmek amacıyla atasözü, deyim ve özdeyişler kullanınız. Yazdığınız metni gözden geçirirken metindeki yazım ve noktalama hatalarıyla anlatım bozukluklarını düzeltiniz. Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Karikatürde insanların düşüncelerinin karmaşası ve sözlerin kontrolsüz gücü ifade edilmiştir. “Söz var iş bitirir, söz var baş yitirir.” atasözünden yola çıkarak söylenen her kelimenin bir etkisi olduğunu ve bu etkinin bazen geri dönüşü olmayan durumlar yaratabileceğini anlayabiliriz. Konuşmadan önce düşünmek ve doğru ifadeler kullanmak hayatımızı olumlu şekilde etkiler.