Bir Saat Ki Metni Cevapları (4. Sınıf Türkçe)

Bir Saat Ki Metni Cevapları

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 123 Cevabı

HAZIRLANALIM

Soru: Çanakkale Savaşı hakkında bildiklerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Çanakkale Savaşı kara ve deniz savaşları şeklinde gerçekleşmiştir. İngiltere ve Fransa, Çanakkale Boğazı’nı ele geçirerek Rusya’ya yardım ulaştırmayı planlamışlardır. Ancak Türk ordusu buna izin vermemiş, savaş binlerce şehit verilerek kazanılmıştır.

“Bir Saat ki…” metnini önce sessiz sonra sesli okuyunuz.

BİR SAAT Kİ…

Çanakkale Savaşı’nın en kızışmış günleri…
Mustafa Kemal, Conkbayırı’nda askerlerini cesaretlendirmek için savaşı ön cepheden yönetiyordu.
Düşmanın topçu ateşi yoğunlaşırken, çevresine sürekli olarak şarapnel parçaları düşüyordu…
0, bunlara hiç aldırmadan, bütün dikkatini karşısındaki düşmana vermişken birden sarsıldı. Elini göğsüne götürdü.
Yanında bulunan alay komutanı Yarbay Servet Bey (Servet Yurdatapan) büyük bir endişe ile ona döndü,
“Komutanım, vuruldunuz!”
Mustafa Kemal, parmağını dudaklarına götürüp, kaşlarını yukarı kaldırarak yaverine sus işareti yaptı.
Hiçbir şey olmamış gibi, askerlerini yönetmeye devam etti.
Akşam olup, çarpışmalar zayıflayınca, elini göğüs cebine atan Mustafa Kemal, saatini çıkardığında, saatin parçalanmış olduğunu gördü.
Uzun uzun baktıktan sonra,
“İşte, bir saat ki,” dedi.

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 124 Cevabı

1. ETKİNLİK

Soru: Okuduğunuz metinde geçen aşağıdaki kelimeleri anlamlarıyla örnekteki gibi eşleştiriniz.

alay-cephe-cesaretlendirmek-yönetmek-komutan-şarapnel-topçu-yaver

Topların kullanılışı, bakımı üzerine yetiştirilen asker sınıfı. (topçu)
Patladığında etrafa küçük parçalar saçan bir tür top mermisi. (şarapnel)
Komutanların yanında bulunan ve onların buyruklarını yazmakla, gereğinde yerine ulaştırmakla görevli subay. (yaver)
Üzerinde savaşın sürdüğü bölge (cephe)
Bir albayın komutası altında üç veya dört taburdan oluşan askerî birim. (alay)
Bir asker topluluğunun başı kumandan (komutan)
Korkusunu ve çekingenliğini gidermek; cesaret vermek (cesaretlendirmek)

Soru: Bu kelimelerden ikisini anlamına göre cümlede kullanınız.

Cümlelerim:

• Ordumuz 1. Dünya Savaşı’nda pek çok cephede mücadele etmiştir.
• Komutan, askerlerini motive etmek için onlarla konuşma yaptı.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metne göre defterinize cevaplayınız.

1. Soru: Metinde hangi savaştan söz ediliyor?
Cevap: Çanakkale Savaşı’ndan söz ediliyor.

2..Soru: Olay hangi cephede geçiyor?
Cevap: Olay, Conkbayırı’nda geçiyor.

3. Soru: Mustafa Kemal neresinden vuruluyor?
Cevap: Mustafa Kemal, göğsünden vuruluyor.

4. Soru: Mustafa Kemal yaverine neden sus işareti yapıyor olabilir?
Cevap: Askerlerin moralinin bozulmaması ve paniğe kapılmamaları için sus işareti yapıyor olabilir.

5. Soru: Mustafa Kemal’in hayatını kurtaran eşya nedir?
Cevap: Mustafa Kemal’in hayatını kurtaran eşya, saatidir.

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 125 Cevabı

3. ETKİNLİK

1. Akşam olup, çarpışmalar zayıflayınca, elini göğüs cebine atan Mustafa Kemal, saatini çıkardığında saatin parçalanmış olduğunu gördü.
2. El ne der sonra, hiç düşündün mü?
3. Çanakkale Savaşı’nda ben de savaştım diyordu.
4. Dudağının üstünde küçük bir ben vardı.

Bu cümlelerde “el” ve “ben” kelimelerinin yazılış ve okunuşları aynı ancak anlamları farklıdır. “El” kelimesi 1. cümlede “kolun bilekten parmak uçlarına kadar olan, tutmaya ve iş yapmaya yarayan bölümü” anlamında, 2. cümlede ise “yakınların dışında kalan kimse, yabancı” anlamında kullanılmıştır. “Ben” kelimesi 3. cümlede “teklik birinci kişiyi gösteren söz” 4. cümlede “çoğu doğuştan, tende bulunan ufak, koyu renkli leke veya kabartı” anlamındadır. Yazılış ve okunuşları aynı olan ama anlamları farklı olan bu tür kelimelere eş sesli (sesteş) kelimeler denir.

Soru: Buna göre aşağıdaki cümlelerde geçen eş seslisi kelimeleri diğer anlamıyla birer cümlede kullanınız.

• Tüm gün bağda üzüm topladık.
Cevap: Ayakkabımın bağı çözülmüş.

• Çayın kenarında piknik yapmak üzere yola çıktılar.
Cevap: Akşam yemeğinden sonra çay içtik.

• Geçen gün yağan doluda bazı evlerin camları kırılmış.
Cevap: Çantam tamamen dolu, diğerini getirin.

4. ETKİNLİK

Soru: Aşağıdakilerden hangisi okuduğunuz metinden çıkarılamaz? İlgili kutucuğu işaretleyiniz.

• Savaşın uzun ve yorucu geçtiği (Doğru)
• Türk ordusunun kurtuluş mücadelesi verdiği (Doğru)

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 126 Cevabı

5. ETKİNLİK

Soru: Aşağıdaki soruları verilen görselden hareketle cevaplayınız. Bu görselin sizde uyandırdığı duyguları bağımsızlık mücadelesi ile ilişkilendirerek belirtiniz.

Cevap: Bu görsel, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinde gösterdiği büyük fedakârlıkları ve dayanışmayı simgeliyor. Kadın, erkek, yaşlı, genç demeden herkesin birlikte çalışarak zafer kazandığını hissettiriyor. Bağımsızlık için verilen mücadele, milletimizin vatan sevgisinin ve özgürlük tutkusunun en güzel örneğidir.

6. ETKİNLİK

Yazar, okuduğunuz metinde duygu ve düşüncelerini düzyazı hâlinde anlatmıştır.

Soru: Sizce bir konudaki duygu ve düşünceleri şiirle mi yoksa hikâye ederek mi anlatmak daha kolaydır? Düşüncelerinizi aşağıya yazınız.
Cevap: Bence bir konudaki duygu ve düşünceleri hikâye ederek anlatmak daha kolaydır. Çünkü hikâye, olaylar ve detaylarla duyguları ifade etmeye olanak tanır. Şiir yazarken ahenk ve ritim gibi unsurlar da göz önünde bulundurulmalıdır, bu da duygu ve düşünceleri ifade etmeyi zorlaştırabilir.

7. ETKİNLİK

Soru: Aşağıda T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “2019 Miltı Mücadele’nin 100. Yılı: Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a Çıkışı ve Kongreler” konulu “Genç Sanat: 3. Afiş Tasarım Yarışması”nda derece alan iki afiş verilmiştir. Bu afişlerde ne anlatılmak istendiğini defterinize yazınız.

Cevap: Afişlerde, Atatürk’ün Samsun’a çıkışı ve bağımsızlık mücadelesinin başlangıcı anlatılmaktadır. Birinci afişte, Samsun’a vapurla yapılan yolculuk, milletin kurtuluş mücadelesine olan ilk adımı simgeliyor. İkinci afişte ise “Fikirler Ölmez” vurgusu, Atatürk’ün bağımsızlık düşüncesinin ve reformlarının her zaman yaşayacağını ifade ediyor.

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 127 Cevabı

8. ETKİNLİK

a- Aşağıdaki metni okuyarak verilen konu hakkında duygu ve düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Üç yıl önceydi.” dedi. “Büyük bir sel geldi.
Bizim köyden yirmi evin tarlasını aldı dereye doldurdu. Tekmil toprağını sildi süpürdü, dereye doldurdu. Böyle zamanlarda köylü imece yapar. İmece demek, toprağı gidenlerin hepsinin bir araya gelip bir arada çalışması demektir. Mesela tarlalar sıraya konur. Birinci gün Ahmet’in tarlasına toprak taşınacak, denir; bütün köylü, çoluk çocuk, kadın, erkek başlarlar Ahmet’in tarlasına… Onu bitirince Mehmet’in tarlasına geçerler. Onu bitirince de ötekine. Benim tarlam on ikinci idi o yıl. Biz o zaman yirmi evin tarlasını bütün köy, bir buçuk yılda taşıdık, bitirdik.”

Cevap: Metinde anlatılan imece usulü yardımlaşma, insanların birlikte çalışarak büyük sorunların üstesinden gelebileceğini göstermektedir. Bu dayanışma, köy halkının birbirine olan bağlılığını ve yardımlaşmanın gücünü anlatıyor. Bu tarz yardımlaşma örnekleri, toplumun ne kadar güçlü ve dayanıklı olduğunu ortaya koyar.

b- Siz de katıldığınız ya da tanık olduğunuz bir yardımlaşma çalışmasını sınıfta anlatınız.

Cevap: Geçtiğimiz yıl mahallemizdeki bir yardım kampanyasında yer aldım. Kampanya, ihtiyaç sahibi ailelere gıda ve kıyafet yardımını içeriyordu. Arkadaşlarımla birlikte paket hazırlama ve dağıtım işlerinde çalıştık. Hep birlikte bir şeyler yapmanın ve yardıma muhtaç insanlara destek olmanın mutluluğunu yaşadık.

9. ETKİNLİK

Soru: Aşağıdaki hususlara dikkat ederek “fedakârlık” temalı bir duvar gazetesi hazırlayınız.

• Güvenilir kaynaklardan araştırma yapınız.
• Konuyla ilgili görsel materyaller toplayınız.
• Araştırma sonucu ulaştığınız bilgileri görsellerle destekleyiniz.
• Kullanacağınız yazıları yazım ve noktalama bakımından kontrol ediniz.
• Çalışmanızı sınıf panosunda sergileyiniz.

FEDAKÂRLIK TEMALI DUVAR GAZETESİ

Başlık: Fedakârlık Nedir?

Fedakârlığın Tanımı:
Fedakârlık, bir kişinin başkalarının mutluluğu veya iyiliği için kendi ihtiyaçlarından feragat etmesi anlamına gelir. Bu, aile içinde, toplumda veya herhangi bir grup içinde gerçekleşebilir.

Fedakârlığın Önemi:

• İnsanlar arasında sevgi ve güven bağlarını güçlendirir.
• Toplumsal dayanışmayı artırır.
• Yardımlaşma kültürünü yaygınlaştırır.

Örnek Fedakârlık Hikayeleri:

1. Anne ve babaların çocukları için yaptığı fedakârlıklar.
2. Doğal afetlerde insanların birbirine yardım için verdiği çabalar.
3. Eğitimde öğretmenlerin ve öğrencilerin karşılıklı fedakârlıkları.

Görseller:

• Yardımlaşan insanlar.
• Fedakârlığın önemini anlatan temsili resimler.

Slogan: "Fedakârlık, insanlığı ileriye taşıyan görünmez bir köprüdür."

SONRAKİ METNE HAZIRLIK

Soru: Atatürk’le ilgili anıları araştırınız (“Çiçekli Bir Badem Dalı” metninin “Hazırlık” çalışmasına yöneliktir.).

1. Tarlada Uyuma Anısı

Mustafa Kemal Atatürk, çocukluk yıllarında dayısının Yunanistan’daki çiftliğinde bakla tarlasında bekçilik yapıyordu. Bir gün, gece boyunca hasta olan kız kardeşi Makbule’nin başında beklediği için öğle saatlerinde çardağın altında uyuyakalmıştı. Dayısı, onun yorgun olduğunu görünce uyandırmak istememişti. Atatürk’ün çocukluk yıllarındaki bu olay, ailesine olan sevgisini ve sorumluluk duygusunu göstermektedir.

2. Çiçekli Badem Dalı Anısı

Atatürk, Yalova’da bir gezi sırasında çiçek açmış bir badem ağacı görür. Bahçıvan, ağacın meyve vermediği için kesileceğini söyler. Atatürk ise, “Bu ağaç meyve vermese de çiçekleriyle bir sanat eseridir,” diyerek ağacın kesilmesini engeller. Bu olay, Atatürk’ün doğaya ve güzelliğe verdiği derin sevgiyi ve saygıyı ortaya koyar.