Çankaya’da Hediye Edilmek İstenen Ev Metni Cevapları
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 57 Cevabı
METNE HAZIRLANALIM
Soru: Atatürk müze evlerinden birine gitme imkânınız olduysa müze gezisi sırasında neler hissettiğinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Geçen yıl Atatürk’ün Yalova’daki köşkünü ziyaret ettim. Müze gezisi sırasında çok heyecanlı ve duyguluydum. Atatürk'ün yaşadığı yerleri görmek, onun kullandığı eşyaları incelemek bana büyük bir gurur ve mutluluk verdi. Kendimi sanki onun zamanında yaşıyormuş gibi hissettim. Ziyaret sırasında Atatürk'ün kişisel eşyalarını görmek, onun sade yaşamını ve fedakârlıklarını yakından hissetmemi sağladı.
Soru: Aşağıda Atatürk’ün hayatının bir dönemini geçirdiği müze evlerine ait görseller verilmiştir. Bu görselleri inceleyiniz ve müze evleriyle ilgili edindiğiniz bilgileri noktalı yerlere yazınız.
- Birinci Görsel: Ankara’daki Çankaya Köşkü, Atatürk'ün çalışma ve yaşam alanı olarak kullandığı evdir. Bu köşk, bugün müze olarak hizmet vermektedir.
- İkinci Görsel: Anıtkabir, Atatürk'ün anısına yapılmış olan ve onun ebedi istirahatgâhı olarak kullanılan anıtsal yapıdır.
Okuyalım
Soru: Çankaya’da Hediye Edilmek İstenen Ev” metninin görsellerini inceleyiniz. Metnin görsellerinden ve başlığından hareketle konusunu tahmin ediniz. Metni okuduktan sonra metnin konusunu belirleyiniz ve tahmininizle karşılaştırınız.
Metnin konusuyla ilgili tahminim:
Atatürk'e Ankara'da bir evin hediye edilmek istenmesi ve onun bu hediyeyi kabul etme süreciyle ilgili olabilir.
Metni okuduktan sonra belirlediğim konu:
Atatürk’e hediye edilmek istenen evin Çankaya’daki köşk olduğu, ancak Atatürk’ün bu evi şahsi malı olarak kabul etmeyip Milli Savunma Bakanlığı adına tapusunu yaptırdığı anlatılmaktadır.
Soru: Metni noktalama işaretlerine dikkat ederek sessiz okuyunuz. Sessiz okuma sırasında metnin ana fikrini, önemli gördüğünüz ifadeleri, kişi ve yer adlarını defterinize not alınız. Daha sonra metni bir kez de sesli okuyunuz.
Cevap: Metni sessizce okuyabilirsiniz.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 60 Cevabı
Sözcük Çalışması
Soru: Aşağıdaki sözcüklerin anlamlarını metnin bağlamından hareketle tahmin edip yazınız. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz.
Sözcükler
meteoroloji:
- Tahminim: Hava durumu tahmini yapan kurum.
- Sözlük anlamı: Hava koşullarında meydana gelen değişmeleri, iklim türlerini araştırıp hava durumu tahminlerinde bulunan bilim dalı; hava bilgisi
istasyon:
- Tahminim: Trenlerin yolcu indirip bindirdiği yer.
- Sözlük anlamı: Tren, metro durağı.
müftü:
- Tahminim: Bir yerdeki din konusunda en yetkili kişi.
- Sözlük anlamı: İl ve ilçelerde din görevlilerinin amiri olan ve dinî konularda fetva verme yetkisi bulunan devlet memuru.
pey:
- Tahminim: Depozito
- Sözlük anlamı: Güvenmelik, Sözleşme yapılırken, taraflardan birinin diğerine işten caymayacağını belirtmek amacıyla önceden verdiği güvence parası; kapora.
kepenk:
- Tahminim: Dükkanların hırsız girmemesi için kapatılan sürgüsü.
- Sözlük anlamı: İş yeri, pencere, kapı vb. yerleri kapamak için kullanılan, türlü biçimlerde sac levha, demir veya tahta kanat.
tüccar:
- Tahminim: Ticaretle uğraşan kişi.
- Sözlük anlamı: Ticaret yapan, ticaretle uğraşan kimse.
tescil:
- Tahminim: Onaylama.
- Sözlük anlamı: Bir taşınmazın üzerinde bir ayni hakkın kurulması için tapu kütüğüne yapılması gerekli kayıt.
mimar:
- Tahminim: Bina projesi çizen kişi.
- Sözlük anlamı: Yapıları belirli ölçü ve kurallara göre tasarlayan kimse.
Anlayalım, Yorumlayalım
Aşağıdaki soruları okuduğunuz metne göre cevaplayınız.
Soru: 1) Atatürk ve beraberindekiler Ankara’ya ilk geldiklerinde nereye yerleşiyorlar?
Cevap: Atatürk ve beraberindekiler, Ankara’ya ilk geldiklerinde Keçiören’deki Ziraat Okulu’na (bugünkü meteoroloji binası) yerleşmişlerdir.
Soru: 2) Ankara Müftüsü, Müdafaa-i (Savunma) Hukuk Cemiyeti Başkanı Rıfat Börekçi ve zengin Ankaralılar, Atatürk’e ev hediye etme konusunda ne düşünüyorlar ve bu konuyla ilgili ne yapıyorlar?
Cevap: Ankara Müftüsü, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Başkanı Rıfat Börekçi ve zengin Ankaralılar, Atatürk’e bir ev alıp hediye etmeyi istemişlerdir. Bunun için aralarında para toplayarak belediyeye yatırmışlar ve Atatürk’ten seçtiği bir eve yerleşmesini istemişlerdir.
Soru: 3) Atatürk, neden hediye edilecek evi bir başkasına seçtiriyor ve yapılacak seçimin gizli kalmasını istiyor?
Cevap: Atatürk, işleri çok yoğun olduğu için evi kendisi seçmek yerine başkasına seçtirmiştir. Ancak insanların bu durumu yanlış yorumlamaması için seçim sürecinin gizli kalmasını istemiştir.
Soru: 4) Evin tapusunu üzerine almayı kabul etmeyen Atatürk, bu soruna nasıl bir çözüm buluyor?
Cevap: Atatürk, evi hediye olarak kabul etmeyi doğru bulmadığı için evin tapu tescilini Milli Savunma Bakanlığı adına yaptırmış ve böylece evin orduya bağışlanmasını sağlamıştır.
Soru: 5) Çankaya’daki o ev, bugün ne olarak kullanılmaktadır?
Cevap: Çankaya’daki o ev, bugün müze olarak kullanılmaktadır.
Soru: Çankaya’daki ev satın alınıp Atatürk’e hediye edilmek istenince o, bundan neden rahatsız oluyor? Atatürk’ün kendisine bir ev hediye edilmek istenmesinden rahatsız olması hakkında ne düşünüyorsunuz? Aşağıya yazınız.
Cevap: Atatürk, yaptıklarının karşılığında herhangi bir kişisel çıkar ya da hediye beklemeyen bir liderdi. Kendisine ev hediye edilmek istenmesinden rahatsız olmasının nedeni, onun mütevazı ve millete adanmış kişiliğinden kaynaklanmaktadır. Bu davranışı, Atatürk’ün büyük bir lider olduğunu ve hepimize örnek teşkil ettiğini gösterir.
Soru: Metinden Atatürk’ün hangi kişilik özellikleri hakkında bilgi edindiğinizi açıklayınız.
Cevap: Metinden, Atatürk’ün fedakâr, mütevazı, milletini ve vatanını düşünen bir lider olduğunu anlıyoruz. Aynı zamanda, kendini değil halkı düşünen ve her zaman zorluklara göğüs geren bir kişiliğe sahiptir.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 61 Cevabı
Soru: “Çankaya’da Hediye Edilmek İstenen Ev” başlığının aşağıda verilen özellikleri taşıyıp taşımadığını açıklayınız.
• Başlık, kısa ve ilgi çekici olmalıdır.
• Metnin içeriğine uygun olmalıdır.
• Çok uzun olmamalıdır.
Başlık, kısa ve ilgi çekici olmalıdır:
Başlık çok uzun olmamakla birlikte dikkat çekici niteliktedir.
Metnin içeriğine uygun olmalıdır:
Başlık, metnin içeriğini doğru bir şekilde yansıtmaktadır. Atatürk’e hediye edilmek istenen bir evden bahsedildiği için uygundur.
Çok uzun olmamalıdır:
Başlık, metnin içeriğine göre biraz uzun sayılabilir; ancak anlamı tam olarak ifade etmektedir.
Soru: Aşağıdaki cümlelerden hangileri öznel (kişiden kişiye değişkenlik gösteren, kanıtlanabilir özelliği olmayan), hangileri nesnel (kanıtlanabilir bir bilgi içeren, herkes için doğruluğu aynı olan, kişiden kişiye değişmeyen) yargıları bildirmektedir? Tablodaki ilgili yerleri işaretleyiniz.
Cümle | Öznel Anlatım | Nesnel Anlatım |
---|---|---|
Mustafa Kemal ve beraberindekiler, 27 Aralık 1919 tarihinde Ankara’ya ilk geldiklerinde Keçiören’deki Ziraat Okuluna yerleşmişlerdir. | ❌ | ✅ |
Bina çok geniş ve etrafı da açık olduğundan korunması güçtü. | ✅ | ❌ |
O zamanlar Ankara, kale ve civarından ibaretti. | ❌ | ✅ |
Üç tane ev seçmişler. | ❌ | ✅ |
Çankaya’daki ev Çankaya’nın en yüksek yerinde, bahçesinde gayet güzel yetişmiş meyve ve kavak ağaçları olan, tahta kepenkli bir bağ evidir. | ✅ | ❌ |
Çankaya’daki ev en uygun olandır, efendim. | ✅ | ❌ |
Bu nedenle hayat boyu kendisinin oturması kaydıyla evin tapu tescilini Milli Savunma Bakanlığına yaptırmıştır. | ❌ | ✅ |
Bu temada okuduğunuz metinleri (Ordumuzun Hepimize İhtiyacı Var, Ağustos Şafağı, Çankaya’da Hediye Edilmek İstenen Ev) aşağıdaki soruları cevaplayarak karşılaştırınız.
Bu metinler arasında konu bakımından nasıl bir ilişki vardır?
Cevap: Tüm metinler, Kurtuluş Savaşı ve Milli Mücadele dönemini anlatmaktadır.
Metinler arasında şahıs ve varlık kadrosu yönlerinden nasıl benzerlikler bulunmaktadır?
Cevap: Metinlerin çoğunda Atatürk ve Kurtuluş Savaşı’na katılan diğer kahramanlar yer almaktadır.
Hangi metin / metinlerin içeriği duygu ağırlıklıdır?
Cevap: "Ağustos Şafağı" metni daha duygu ağırlıklıdır, ancak diğer metinlerde de duygu yüklü bölümler mevcuttur.
Hangi metin / metinler içerik yönünden daha etkileyicidir?
Cevap: "Ordumuzun Hepimize İhtiyacı Var" ve "Çankaya’da Hediye Edilmek İstenen Ev" metinleri, yaşanmış olaylara dayanarak etkileyici bir anlatım sunmaktadır.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 62 Cevabı
Soru: Okuduğunuz metnin özelliklerini belirten ifadelerin başındaki kutucukları işaretleyiniz.
- Yazar, anlatımı 1. kişi (ben) ağzıyla yapmıştır. (✓)
- Yazar, dinleyip gözlemleyerek tanık olduğu bir olayı anlatmıştır. (✓)
- Metinde yazarın anlattığı olay, Atatürk’ün hediye edilmek istenen evi almaktan duyduğu rahatsızlık ve bu duruma bulduğu çözümdür. (✓)
- Yazar, anlattığı olayı geçmişten günümüze aktarmıştır. ()
- Yazar, kişisel deneyimlerinden, izlenimlerinden ve gözlemlerinden yararlanmıştır. (✓)
- Metnin içten, akıcı, anlaşılır ve ilgi çekici bir anlatımı vardır. (✓)
- Yazar, bu metni yaşanan bir olayı okuyucuların bilgisine sunmak ve bu olaydan bir ders çıkarmalarını sağlamak için yazmıştır. (✓)
Soru: Belirlediğiniz özelliklerden yararlanarak okuduğunuz metnin türünü tahmin edip ilgili kutucuğu işaretleyiniz.
Hikâye ()
Haber metni ()
Anı (✓)
Soru: Aşağıdaki cümlelerin anlam özelliklerini belirleyip ilgili kutucukları işaretleyiniz.
Anlam Özellikleri – Cümleleri Doğru İşaretleyiniz:
Cümle | Neden-Sonuç | Amaç-Sonuç | Koşul-Sonuç |
---|---|---|---|
Bina çok geniş ve etrafı açık olduğundan korunması çok güçtü. | ✓ | ||
Hangisi bize uygunsa bana gizlice söyle. | ✓ | ||
İşleri çok yoğun olduğundan evlere, bahçeye bakacak zamanı hiç yoktu. | ✓ | ||
Daha önceleri bir İngiliz deri tüccarı oturduğu için ev oldukça bakımlıydı. | ✓ | ||
“…Bulgurluzade Rıfat ve Mehmet Efendilerden Mustafa Kemal’e hediye edilmek üzere hemen satın alındı.” | ✓ | ||
Büyük kahramanlık gösteren ordumuzu onurlandırmak için bu evi orduya bağışlamak istiyordu. | ✓ |
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 63 Cevabı
Söz Varlığımız
Soru: Aşağıdaki cümlelerde geçen adların altını örnekteki gibi çiziniz ve bu adları ilgili başlıkların yanındaki noktalı yerlere yazınız.
Aşağıdaki Cümlelerde Geçen Adların Altını Çiziniz ve Türlerini Yazınız:
-
Bahçede ağaçlar vardı. Tür Adı: Ağaçlar
-
Üç tane ev seçmişler. Tür Adı: Ev
-
O zaman Ankara kale ve civarından ibaretti. Özel Ad: Ankara
-
Atatürk, istasyondaki bu küçük binaya taşındı.
- Özel Ad: Atatürk
- Tür Adı: İstasyon
-
Çankaya’daki ev en uygun olandır.
- Özel Ad: Çankaya
- Tür Adı: Ev
-
Bu nedenle Atatürk bu binaya “Direksiyon” ismini vermişti. Özel Ad: Direksiyon
-
Daha önceleri orada bir tüccar oturuyordu. Tür Adı: Tüccar
Bir Tek Varlığa İşaret Eden Adlar: Ankara - Atatürk - Direksiyon
Aynı Türden Birçok Varlığı Karşılayan Adlar: Ağaç, istasyon, bina, ev, düşünce, tüccar
Soru: Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Görsellerin altına örnekteki gibi cümleler yazınız. Bu cümlelerin özel adları ve tür adlarını örneklendirmesine dikkat ediniz.
Aşağıdaki Görseller için Cümleler Yazınız:
Bahçedeki akasya çiçek açmış. Tür Adı: Akasya
Küçük kız ders çalışıyor. Tür Adı: Kız
Beyaz kedi çimenlerin arasında geziyor. Tür Adı: Kedi
Pamuklar toplanmaya hazır. Tür Adı: Pamuk
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 64 Cevabı
Soru: Çankaya Köşkü’nün aşağıda verilen bölümlerini inceleyiniz. 65. sayfadaki soruları tablodan ve Köşk’ün verilen bölümlerinden yararlanarak cevaplayınız.
Çankaya Köşkü’nün Bölümleri ve Anlamları
Elçi Kabul Salonu - Göreve yeni başlayan elçilerin Atatürk’e güven mektuplarını sundukları bölümdür.
Çalışma Odası - Türkiye’deki modern mimarinin başlangıcı olarak kabul edilen art deco (art deko) tarzında düzenlenmiş özel bir odadır.
Yeşil Salon - Atatürk’ün Kurtuluş Savaşı yıllarında çalışma odası olarak kullandığı salon. Gazeteciler, yazarlar ve yabancı konuklar burada ağırlanmıştır.
Çankaya Sofrası - Atatürk’ün devletin ileri gelenleri ve çalışma arkadaşlarıyla devlet meselelerini tartıştığı tarihi sofra olarak bilinir.
Kütüphane - Türkçe, Fransızca, Almanca ve İngilizce yazılmış 2.671 kitap barındırır. Atatürk, Nutuk adlı eserini burada yazmıştır.
Sergi Salonu - Köşkün mimarisi ve tarihî gelişimine dair bilgilerin yer aldığı sergi alanıdır. Atatürk’ün kişisel eşyalarının örnekleri de burada sergilenmektedir.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 65 Cevabı
Soru: Atatürk’ün konuklarını kabul ettiği salonu ziyaret etmek isterseniz köşkün hangi bölümlerini, hangi gün ve saatlerde ziyaret etmelisiniz?
Cevap: Atatürk elçileri elçi kabul salonunda kabul ederdi. Bu salonu salı ve cumartesi günleri 10.30-12.00 arası ziyaret edebilirim.
Soru: Atatürk’ün devlet meselelerini görüştüğü ve çalışmalarını yürüttüğü yeri ziyaret etmek isterseniz köşkün hangi bölümünü, hangi gün ve saatlerde ziyaret etmelisiniz?
Cevap: Atatürk’ün devlet meselelerini görüştüğü ve çalışmalarını yürüttüğü yer, Çankaya sofrasıdır. Burayı Cuma ve cumartesi günleri 13.30-15.00 arası ziyaret edebilirim.
Soru: Atatürk’ün okuduğu kitapları ve “Nutuk” adlı eseri kaleme aldığı yeri görmek isterseniz köşkün hangi bölümünü, hangi gün ve saatlerde ziyaret etmelisiniz?
Cevap: Atatürk’ün okuduğu kitapları ve “Nutuk” adlı eseri kaleme aldığı yer, kütüphanedir. Kütüphaneyi çarşamba günleri 13.30-16.30, cuma günleri 10.30-12.00, cumartesi günü 15.00-16.30, pazar günü 13.30-15.00 arası ziyaret edebilirim.
Soru: Atatürk’ün kişisel eşyalarıyla ilgili bilgi edinmek isterseniz köşkün hangi bölümünü, hangi gün ve saatlerde ziyaret etmelisiniz?
Cevap: Atatürk’ün kişisel eşyalarıyla ilgili bilgi edinmek istersem sergi salonunu ziyaret etmem gerekir. Bu bölümü Salı günleri 15.00-16.30, perşembe günleri 13.30-15.00, cuma günleri 09.00-10.30 saatleri arası ziyaret edebilirim.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 66 Cevabı
Konuşalım, Anlatalım
Soru: “Araştıralım, Hazırlanalım” bölümünde yaptığınız araştırma sonucu belirlediğiniz anıyı arkadaşlarınıza anlatınız.
Atatürk ve “Yurdumun Toprağı Temizdir” Anısı
Kral Edvard’ın İstanbul ziyareti sırasında yaşanan bir olay, Atatürk’ün kişiliğini yansıtan anlamlı bir anıdır. Kral Edvard, Dolmabahçe Sarayı’na yanaşırken yatından inip rıhtıma çıkmak ister. Ancak denizin dalgalı olması nedeniyle Kral’ın eli yere değer ve kirlenir. Atatürk, Kral’ın elini temizlemek için mendilini çıkardığını görür. Fakat bu duruma müdahale ederek Kral’a şu sözleri söyler:
“Yurdumun toprağı temizdir, o elinizi kirletmez.”
Bu anı, Atatürk’ün vatanına olan derin sevgisini ve gururunu gözler önüne serer. Onun nazarında, vatanın en küçük parçası bile temiz ve değerlidir. Ayrıca, bu küçük ama anlamlı söz, Atatürk’ün ince düşünceli ve onurlu kişiliğini yansıtır. Toprağına duyduğu sevgi, sadece sözlerinde değil, yaşam tarzında da kendini gösterir. Bu olay, bizlere her koşulda vatan sevgisinin ve milletimize olan bağlılığın önemini anlatmaktadır.
Düşünelim, Yazalım
Soru: Mustafa Kemal Atatürk’ün aşağıdaki sözüne göre bir milletin dağılmaması neye bağlıdır? Düşüncelerinizi yazınız.
“Bir millet, sımsıkı birbirine bağlı olmayı bildikçe yeryüzünde onu dağıtabilecek bir güç düşünülemez.”
Cevap: Bu sözden anladığımız üzere bir milletin dağılmaması için en önemli unsur birlik ve beraberlik içinde olmasıdır. İnsanların farklılıklarına rağmen aynı amaç doğrultusunda hareket etmesi, sevinçte ve tasada ortak olmaları, dayanışma içinde bulunmaları çok önemlidir. Dayanışma ve birlik, bir milletin en büyük gücüdür. Birlikte hareket eden bir toplumu dışarıdan hiçbir güç dağıtamaz, zorluklar karşısında dimdik ayakta kalabilirler. Bu nedenle milletçe birbirimize sıkı sıkıya sarılmak, her koşulda beraberlik içinde hareket etmek çok değerlidir.
Soru: Atatürk’e olan sevginizi anlatan bir şiir yazınız.
Atatürk’e Sevgi
Senin izinde yürür milletin,
Her sözün yol gösterir bize.
Hürriyetin ışığıyla aydınlanırız,
Sevgimiz daima kalbimizde.
Bir güneş gibi doğdun ülkeye,
Bağımsızlık seninle geldi.
Her adımında izlerin var,
Sana olan sevgimiz hiç bitmedi.
Önderimizsin, gururumuzsun,
Her zaman kalbimizde yerin.
Atam, senin izinden giderek,
Koruyacağız emanetini her gün, her yerin.