Hacı İbrahim Efendi: Mehmetçiğe Dikilen Botlar Dinleme Metni Cevapları
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 58 Cevabı
METNE HAZIRLIK
1. Yardımlaşma niçin önemlidir? Düşüncelerinizi paylaşınız.
Cevap: Yardımlaşma, toplumda birlik ve dayanışmayı artırır. İnsanlar zor zamanlarında birbirlerine destek olduklarında zorlukların üstesinden daha kolay gelirler. Örneğin, bir doğal afet veya hastalık durumunda yardımlaşma, hem ihtiyaç sahiplerinin hayatını kolaylaştırır hem de insanlarda iyilik ve empati duygularını geliştirir.
2. Millî Mücadele Döneminde halkımızın yaptığı fedakârlıklar nelerdir? Anlatınız.
Cevap: Millî Mücadele Dönemi’nde halkımız, ellerindeki tüm imkânları ordunun hizmetine sunmuştur. Kadınlar cepheye cephane taşımış, köylüler yiyeceklerini askerlerle paylaşmış, hatta çocuklar bile orduya yardımcı olmuştur. Halkın dayanışması sayesinde askerler moralli ve kararlı bir şekilde mücadele edebilmiştir.
1. ETKİNLİK
Metni dinlerken ilginizi çeken yerleri defterinize not alınız.
Cevap: Bu etkinliği sizler yapmalısınız.
2. ETKİNLİK
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 59 Cevabı
a. Metinde geçen kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahminlerinizi Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz. Kelimeleri cümle içinde kullanınız.
Tabakhane:
- Tahmin: Deri işlenen yer.
- Sözcük Anlamı: Tabakhane, deri tabaklanan fabrikadır. Ham deri olarak gelir ve bitmiş deri olarak fabrikadan çıkar.
- Cümlem: Tabakhanede iş bulmuştu.
Küfe:
- Tahmin: Hamalların içinde eşya taşıdıkları büyük sepet
- Sözcük Anlamı: söğüt ve benzeri ağaçların ince dallarından örülen, sırtta yük taşımaya yarayan, kaba ve dayanıklı, derin, büyük sepet, sırt sepeti.
- Cümlem: Hamal sırtında küfe taşıyordu.
Ahali:
- Tahmin: Halk.
- Sözcük Anlamı: aynı yerde oturuyor olmaktan başka ortak niteliği olmayan insan topluluğu.
- Cümlem: Ahali meydana toplanmıştı.
Çarık:
- Tahmin: Eskiden giyilen bir giysi türü.
- Sözcük Anlamı: işlenmemiş sığır derisinden yapılmış, kenarlarında açılan deliklerden deri şeritler geçirilip ayak üzerinde bağlanarak giyilen ilkel pabuç.
- Cümlem: Çarıkları eskimişti.
b, Öğrendiğiniz kelimeleri ve kelimelerin anlamlarını “SÖZLÜĞÜM” bölümüne yazınız.
Cevap: Bu etkinliği defterinize sizler yazmalısınız.
3. ETKİNLİK
Soruları dinlediğiniz metne göre cevaplayınız.
1- Hacı İbrahim Efendi’nin ürettiği ayakkabıların özellikleri nelerdir?
Hacı İbrahim Efendi’nin yaptığı botlar, dayanıklı ve uzun süre kullanılabilir ayakkabılardı. Kaliteli malzemelerle ürettiği bu botlar, askerlerin zorlu savaş koşullarında uzun süre yıpranmadan kullanabileceği türdendi.
2- Hacı İbrahim Efendi ayakkabı üretmeyi neden bırakmıştır?
Hacı İbrahim Efendi, ülkenin işgal altında olması nedeniyle kendini çaresiz hissetmiş ve çalışmaya devam etmek istememiştir. İçindeki vatan sevgisi ona bot dikmeye devam etmenin bir anlamı olmadığını düşündürmüştür.
3- Askerlere yapılan botları gören köylüler bu durumu nasıl karşılamıştır?
Köylüler, ilk başta şaşkınlık içinde kalmışlar ve kendi eksikliklerinden dolayı utanç duymuşlardır. Ancak daha sonra onlar da askerler için yardımda bulunarak bu dayanışmaya katılmışlardır.
4- Hacı İbrahim Efendi’nin yaptıkları karşısında Atatürk’ün yaklaşımı ne olmuştur?
Atatürk, Hacı İbrahim Efendi'nin fedakârlığını takdirle karşılamış ve ona yaptığı hizmetten dolayı teşekkür etmiştir.
4. ETKİNLİK
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 60 Cevabı
Dinlediğiniz metnin konusunu ve ana fikrini yazınız.
Konu: Hacı İbrahim Efendi’nin, Kurtuluş Savaşı sırasında Mehmetçiklere dayanıklı botlar dikerek yaptığı fedakârlık.
Ana Fikir: Vatan sevgisi olan insanların, ellerinden gelen her türlü yardımı yaparak zorlukların üstesinden gelebileceği vurgulanmaktadır.
5. ETKİNLİK
Dinlediğiniz metinde geçen olayları oluş sırasına göre anlatınız.
Cevap: Ayakkabı yapım işi ile uğraşan yaşlı Halil İbrahim Efendi Milli Mücadele yıllarında ülke zor durumda iken bir şeyler yapamadığı için canı sıkılıyor ve işi bırakıyor. Dükkanını açmıyor. Bir süre sonra ayaklarında çarıkları bile olmayan askerleri görünce onlara ayakkabı dikerek yardımcı olacağını fark ediyor ve binlerce ayakkabı dikiyor. Askerler ayakkabıları almaya geldiğinde ahali de u durumu görüp utanıyor ve onlarda yardım ediyorlar. Atatürk bu hizmeti karşısında ona teşekkür ediyor…
ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU; DİNLEDİĞİMİ ANLARIM
Hacı İbrahim Efendi; Mehmetçiğe Dikilen Botlar* metniyle ilgili çalışmalarınızı formdaki ölçütler doğrultusunda değerlendirerek uygun gördüğünüz alanları işaretleyiniz,
Cevap: Kendiniz işaretleyiniz.
6. ETKİNLİK
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 61 Cevabı
Metinle ilgili ifadelerden doğru olanları bularak boyayınız. Boyadığınız harfleri sırasıyla yazıp şifreyi bulunuz.
Cevap: VATAN
7. ETKİNLİK
Dinlediğiniz metinde Hacı İbrahim Efendinin yaptığı fedakârlıklardan bahsedilmiştir. Siz o dönemde yaşayan bir çocuk olsaydınız ne gibi fedakârlıklar yapardınız? Sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Eğer o dönemde yaşasaydım, askerlere su ve erzak taşımak, cepheye ulaşan kervanlara yardım etmek gibi fedakârlıklarda bulunurdum. Mermileri cepheye taşımakta ve yaralı askerlerin tedavisine destek olmakta da elimden geleni yapardım.
8. ETKİNLİK
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 62 Cevabı
Verilen görseller ve açıklamalardan hareketle “Cumhuriyet Bayramı” konulu bir şiir veya hikâye edici bir metin yazınız.
Cumhuriyet Bayramı, 29 Ekim 1923’te ilan edilen Cumhuriyet’in önemini anlatan bir gün olarak her yıl büyük bir coşkuyla kutlanır. İşte bir örnek şiir:
Cumhuriyet Ağacı
Bir tohumdu cumhuriyet,
Toprakta kök saldı elbet.
Özgürlükle filizlendi,
Barışla büyüyüp serpildi.
Her yıl gelir 29 Ekim,
Kalbimizde coşkuyla kutlanır.
Atatürk'ün emanetiyle,
Geleceğe umutla bakılır.
Cumhuriyet Bayramı Konulu Hikaye
Ali, 29 Ekim sabahı erkenden uyanmıştı. Bugün Cumhuriyet Bayramı’nın coşkuyla kutlanacağı gündü. Heyecanla bayrağını aldı ve annesiyle birlikte meydana doğru yürümeye başladı. Yol boyunca tüm evlerin balkonlarında ay-yıldızlı bayrakların dalgalandığını görmek Ali’nin gururunu daha da artırıyordu.
Meydana vardıklarında marşlar çalınıyor, herkes neşeyle Atatürk’ü ve Cumhuriyet’in ilanını anıyordu. Okul arkadaşlarıyla törende yerini alan Ali, öğretmenlerinin hazırladığı gösteriyi izledi. Çocuklar ellerinde bayraklarla "Cumhuriyet, bağımsızlığın simgesidir!" diye haykırarak sahnede yürüdüler.
Törenin sonunda Ali’nin dedesi ona dönerek, “Cumhuriyet, özgürlük demektir, evlat. Atatürk’ün bize en büyük armağanıdır. Bunu hep koruyup yaşatmak bizim görevimiz,” dedi. Ali o an Cumhuriyet’in sadece bir kutlama olmadığını, aynı zamanda sorumluluk ve geleceğe umut olduğunu anladı.
O akşam evlerine dönerken Ali, kalbinde Cumhuriyet'in sıcaklığını hissederek yarınlara daha güvenle bakıyordu.
9. ETKİNLİK
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Meb Yayınları Sayfa 63 Cevabı
1. Paketi açabilmek için kurdeleyi kesti.
2. Ben konuşurken sözümü kesti.
Verilen birinci cümledeki altı çizili kelime sözlükteki ilk anlamında kullanılmıştır. Bu kullanıma gerçek anlam denir, ikinci cümledeki altı çiz kelime ise; sözlükteki ilk anlamından tamamen uzaklaşıp başka bir anlamda kullanılmıştır. Bu kullanım ise mecaz anlama örnektir.
Verilen örnekleri inceleyiniz. Siz de cümlelerdeki altı çizili kelimelerin hangi anlamda kullanıldığını belirleyerek işaretleyiniz.
Cümleler | Mecaz | Gerçek |
---|---|---|
Kasabadakiler çok şaşırdılar. | ✔️ | |
Hacı İbrahim ağır ağır söze girdi. | ✔️ | |
Onun yaptığı ayakkabılar çok ünlüydü. | ✔️ | |
Bir köşeye geçip çay söyledi. | ✔️ | |
On asker ve bir çavuş da başlarında duruyordu. | ✔️ | |
Sadece birkaç erin botu vardı. | ✔️ | |
Tabakhanesine kapanıp çok sıkı çalıştı. | ✔️ | |
Gördükleri karşısında âdeta yıkıldı. | ✔️ |
Açıklamalar:
- Kasabadakiler çok şaşırdılar: Gerçek anlamda; burada şaşırma, doğrudan duygusal bir tepkiyi ifade ediyor.
- Hacı İbrahim ağır ağır söze girdi: Mecaz anlamda; burada konuşmanın yavaşlığı vurgulanıyor, gerçek anlamda bir "girme" yok.
- Onun yaptığı ayakkabılar çok ünlüydü: Mecaz anlamda; ün, burada kişinin işine atfedilen bir değeri sembolize ediyor.
- Bir köşeye geçip çay söyledi: Gerçek anlamda; çay sipariş etmek anlatılıyor.
- On asker ve bir çavuş da başlarında duruyordu: Gerçek anlamda kullanılmış; burada askerlerin gerçekten varlığı belirtiliyor.
- Sadece birkaç erin botu vardı: Gerçek anlamda kullanılmış, çünkü burada botların varlığı kastediliyor.
- Tabakhanesine kapanıp çok sıkı çalıştı: Mecaz anlamda; burada "kapanmak" ve "sıkı çalışma" ifadesi yoğun uğraşı ima ediyor.
- Gördükleri karşısında âdeta yıkıldı: Mecaz anlamda; fiziksel bir yıkılma yerine, duygusal bir çöküş anlatılmakta.
MERAKLI BİLGİN, HAYDİ ARAŞTIRMAYA
Atatürk’ün liderlik özelliği ile ilgili söylenmiş sözleri araştırıp yazınız. Sınıfınızdaki Atatürk Köşesi’nde sergileyiniz.
• Âcizler için imkansız, korkaklar için müthiş gözüken şeyler kahramanlar için idealdir.
• Bir millet, bir memleket için kurtuluş, esenlik ve muvaffakiyet istiyorsak bunu yalnız bir şahıstan hiçbir vakit istememeliyiz. Umumi kurtuluşu, gene umumi gayret temin eder ve bir millet, bir toplum yalnız bir ferdin gayretiyle bir adım bile atamaz.
• Amaç sadece kazanmaksa savaşta; hiçbir taraf yoktur ki kaybettim desin… Kaybetmek de bir erdemdir sadece bunu onurlu olarak kabul edebilmelisin.
• Ben icap ettiği zaman en büyük hediyem olmak üzere Türk milletine canımı vereceğim.
• Ne kadar zengin ve refah içinde olursa olsun, bağımsızlıktan yoksun bir millet, medeni insanlık karşısında uşak olmak mevkiinden yüksek bir davranışa hak kazanamaz.
• Memleket kesinlikle modern, medeni ve refah içinde olacaktır. Bizim için bu hayat davasıdır.
• Milletler üzüntü ve keder bilmemelidir. Önderlerin (Liderlerin) vazifesi, hayatı neşe ve şevkle karşılamak hususunda milletlerine yol göstermektir.