Sayfa 19 Cevapları
Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Bursa’da Zaman” şiiri üzerine aşağıdaki sorulara yönelik genel açıklamalar:
Şiir Hakkında Özet:
Bu şiir, Bursa'nın tarihi, doğal güzellikleri ve manevi atmosferini anlatmaktadır. Ahmet Hamdi Tanpınar, şiirinde zaman, tarihi mekânlar ve güzelliklerin iç içe geçtiği bir Bursa betimlemesi yapmıştır. Rüya, zamansızlık ve bellek temaları, Tanpınar'ın şiirinde sıkça işlenen temalar olarak karşımıza çıkar.
Şiirde Kullanılan İmgeler:
İmgeler, Bursa’nın camileri, türbeleri, bahçeleri ve tarihî yapıları gibi unsurlar üzerinden verilmiştir. Bu imgeler, şehre duyulan özlemi ve şehrin ruhunu yansıtan unsurları tasvir eder.
Nazım Birimi ve Mısra:
Bu şiirdeki nazım birimi, klasik şiirde olduğu gibi dizelerle kurulmuştur. Mısralar, şehrin dokusunu, ruhunu ve tarihini derin bir duygusallıkla anlatır.
Şiir, zaman kavramı etrafında dönerek, okuyucuyu hem geçmişe hem de şimdiki zamana yolculuğa çıkarır.
Sayfa 20 Cevapları
1. Metinde yer alan aşağıdaki kelimelerin anlamını bağlamdan hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu kontrol ederek kelimelerin sözlükteki karşılığını yazınız.
| Kelime | Tahminim | Sözlük Anlamı | Cümlede Kullanımı |
|---|---|---|---|
| Vehim | Endişe, korku | kuruntu. | Onun içini bir vehim kapladı, sebebini bilmeden endişelendi. |
| Timsal | Sembol, temsil | simge | Ömrünün timsali beyaz Nilüfer bu bahçede açtı. |
Bu tablo, verilen kelimelerin metinde kullanıldığı anlamları ve sözlükteki karşılıklarını gösterir.
Sayfa 21 Cevapları
2. Metinde anlamını bilmediğiniz diğer kelimeleri tespit ederek anlamlarını TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten öğreniniz.
| Kelime | Tahminim | Sözlük Anlamı | Cümlede Kullanımı |
|---|---|---|---|
| Yâd | Hatıra | anma, bellek | Geçmişi yad ederek eski günleri hatırladık. |
| Hengâme | Olay, kargaşa | gürültü patırtı. | Büyük bir hengame kopsa da o sakin kalmayı başardı. |
| Uhrevi | Dini, manevi | Öbür dünya ile ilgili, ahiret ile ilgili; maverai, dünyevi karşıtı | Bu dünya işlerinden sıyrılarak uhrevi işlere odaklanmalıyız. |
Karşılaştırıyorum
Beş Şehir: Zaman, tarihsel bir süreç olarak ele alınır. Bursa, geçmişiyle şehitlik ve zaferlerin merkezi olarak anlatılır. Zaman, şehrin geçmişten geleceğe birikimini taşır.
Bursa’da Zaman: Zaman, manevi ve kişisel bir anlam taşır. Geçmiş ve şimdi iç içe geçmiştir. Zamanın zamansızlık boyutu vurgulanır.
Karşılaştırma:
- Beş Şehir: Zaman geçmişe duyulan özlem ile tarihsel bir akış olarak ele alınır.
- Bursa’da Zaman: Zaman, manevi bir deneyim ve rüya atmosferinde anlatılır.
Sıra Sizde
Bursa’da Zaman şiirinden alınan dizelerde geçen altı çizili kelimeler olan son uykumuzu, uhrevi, ölüm ve ebediyet, birbirleriyle güçlü bir manevi ve zamansızlık ilişkisi içerisindedir.
- Son uykumuzu ifadesi, ölümün bir metaforu olarak kullanılmıştır. Bu uyku, insanın dünyadaki son dinlenişine işaret eder.
- Uhrevi, dünyevi olmayan, manevi ve ilahi bir boyutu ifade eder. Ölümle birlikte insanın ruhunun ilahi bir yolculuğa çıkacağına dair bir ima taşır.
- Ölüm, sonlu bir hayatın son perdesidir, ancak Tanpınar bunu bir ebediyet, yani sonsuzluk kapısı olarak görür.
- Ebediyet, ölümden sonra gelen sonsuz hayatı ifade eder. Bu, şiirde ölümün son değil, aksine başka bir başlangıç olduğunun altını çizer.
Bu kelimeler, şiirde ölüm ve sonsuzluk temalarını bir araya getirerek şairin zaman ve ölüm algısını ortaya koyar. Şair, zamanı, geçmişle şimdi arasında bir köprü olarak ele alırken, ölümün ebedi bir boyuta geçiş olduğuna vurgu yapar. Bu da şiire derin bir manevi atmosfer ve felsefi anlam kazandırır.
Sayfa 22 Cevapları
Bursa’da Zaman Şiiri Çalışma Yaprağı
İçerik
- Konu: Bursa’nın tarihi, manevi atmosferi ve doğal güzellikleri.
- Tema: Zaman, geçmiş, manevi hissiyat ve şehirle bütünleşme.
Şekil
- Ölçü: Serbest ölçü
- Nazım Birimi: Bent
Ahenk Unsurları
- Kafiye: Şiirde belirgin bir kafiye düzeni yoktur, serbest nazım özellikleri taşır.
- Redif: Şiirin bazı bölümlerinde tekrarlanan kelimeler redif niteliği taşır. Örneğin, "uykumuzu" kelimesi bir redif olarak kullanılabilir.
- Kelime Tekrarı: Şiirde bazı kelimeler anlamı güçlendirmek için tekrar edilmiştir. Örneğin, "Bursa", "zaman" gibi anahtar kelimeler şiirin çeşitli bölümlerinde tekrar eder.
- Aliterasyon: Şiirin bazı dizelerinde özellikle "s" ve "r" seslerinin tekrar ettiği görülmektedir. Bu ses tekrarları, şiirde ahenk yaratır.
- Asonans: "e" ve "a" sesleri, şiirin bazı bölümlerinde sıkça tekrar ederek asonans oluşturur, bu da şiire yumuşak bir ses akışı sağlar.
Bu formu, Bursa’da Zaman şiirinin yapısına uygun olarak doldurdum.
Sayfa 23 Cevapları
Bursa’da Zaman Şiirinde Çınar, Su, Gül ve Cami Kelimelerinin Sembolik Değerleri
| Çınar | Su | Gül | Cami |
|---|---|---|---|
| Çınar, uzun ömrü ve güçlü yapısıyla direnç, güç ve kök salmışlık anlamına gelir. Bursa'da da tarihi çınarlar şehirle özdeşleşmiştir. | Su, safiyeti, temizliği ve hayatı temsil eder. Şiirde geçen su, şehirle özdeşleşen manevi ve doğal güzellikleri çağrıştırır. | Gül, geleneksel olarak sevgi, güzellik ve manevi aşk sembolüdür. Aynı zamanda Hz. Muhammed'i (s.a.v.) simgeleyen bir sembol olarak da bilinir. | Cami, dini ve manevi boyutu temsil eder. Şehirdeki camiler, toplumsal ve dini hayatın merkezini ifade eder. |
Bu tablodaki semboller, şiirin manevi derinliğini artırmakta ve şehrin ruhunu daha etkili bir şekilde yansıtmaktadır.
Düşün Paylaş
Hz. Muhammed’in "Siz yerdakilere merhamet edin ki göktekiler de size merhamet etsin" hadisi, insanlara karşı merhamet ve yardımseverlik göstermemiz gerektiğini vurgular.
Merhamet ve Yardımseverlik Örnekleri:
- Hayvan barınakları: Sokak hayvanlarına güvenli yaşam alanları sunulması.
- Aşevi: İhtiyaç sahiplerine düzenli yemek yardımı.
- Kuş evleri: Eski Türk mimarisinde kuşlara yönelik şefkatin göstergesi.
Bu örnekler, merhametin ve yardımlaşmanın somut yansımalarıdır.
Sayfa 24 Cevapları
2. Aşağıdaki anlamlara uygun atasözü ve deyimleri tespit edelim:
- Pek çok kişiye borcu bulunmak: Uçan kuşa borcu olmak
- Kimsenin bulunmadığı ıssız yer: Kuş uçmaz kervan geçmez
- Kimsenin geçmesine izin vermemek: Kuş uçurtmamak
- Garip ve kimsesiz kişiye Allah yardım eder: Garip kuşun yuvasını Allah yapar
Tabiat, Türk kültüründe nasıl bir yere sahiptir?
Cevap: Türk kültüründe tabiat, özellikle geleneksel Türk mimarisinde ve sanatta önemli bir yer tutar. Şiirde de görüldüğü gibi çınar, su ve gül gibi doğa unsurları, muhayyile ve manevi dünya ile bağlantılıdır. Doğa, insanın ruhuna hitap eden ve yaşamın döngüsünü temsil eden bir unsurdur. Özellikle çınar gibi uzun ömürlü ağaçlar, gücün ve köklü geleneklerin sembolü olarak karşımıza çıkar.
Doğanın kültürümüzdeki yeriyle ilgili örnekler:
| Günlük Yaşam | Sanat | Gelenek-Görenek | Atasözü/Deyim |
|---|---|---|---|
| Bahçeli evler | Doğa temalı tablolar | Ağaç dikme geleneği | "Su gibi aziz ol" |
| Çeşme başında buluşmalar | Doğal mimari unsurlar | Ağaç gölgesinde oturma | "Ağaç yaş iken eğilir" |
Sayfa 25 Cevapları
Şiir, Resim ve Bilimsel Metinde Zaman Kavramı
| Şiir | Resim | Bilimsel Metin |
|---|---|---|
| Ahmet Hamdi Tanpınar'ın “Bursa’da Zaman” şiirinde zaman, geçmiş ve şimdiki zaman arasında bir bağ kurar. Şehirdeki tarihi yapılar üzerinden zamanın akışına vurgu yapar. | Salvador Dali'nin “Belleğin Azmi” adlı resminde zaman, eriyen saatler ile temsil edilmiştir. Zamanın akışkan ve belirsiz doğası vurgulanır. | Zaman, ölçülebilir bir süreç olarak tanımlanmıştır. Bilimsel metinde zaman, geçmiş, şimdi ve gelecek olarak üç boyutlu bir yapıdadır. |
Düşün Paylaş
1- Medeniyetlerin oluşumunda suyun önemi: Cevap:
Su, medeniyetlerin kurulmasında ve gelişmesinde temel bir kaynak olmuştur. Şehirlerin genellikle su kaynaklarına yakın yerlerde kurulması, tarımın ve ticaretin gelişmesi açısından büyük önem taşır. Bursa da tarihi boyunca bu konumun avantajlarını kullanmıştır.
2- Suyun sürdürülebilir yaşama etkisi: Cevap:
Su, yaşamın devamı için kritik bir öneme sahiptir. Sürdürülebilir bir yaşam için su kaynaklarının korunması ve verimli kullanılması gerekmektedir. Bursa’da Zaman şiirinde su, şehir hayatının vazgeçilmez bir parçası olarak görülür ve şehrin sürekliliğini sağlayan önemli bir unsur olarak vurgulanır.