Sayfa 51 Düşün Paylaş Cevapları
İhtiyar Çilingir ve Eski Yalıların Hatırlattığı Boğaziçi metinlerinden yararlanarak hikâye ve anı türlerinde dilin kullanım özelliklerine dair çıkarımlarınızı örnek ifadeler aracılığıyla açıklayınız.
İhtiyar Çilingir (Hikâye Türü):
- Olay Odaklı: Hikâye, belirli bir olay etrafında şekillenir. "Çilingir kapıyı açtı, içeride kimse yoktu."
- Betimleyici Dil: Karakterler ve mekan canlı betimlenir. "Adamın yüzü kırışık, gözleri çakmak çakmaktı."
- Dramatik Anlatım: Olayın akışı vurgulanır. "Anahtar tık etti, kapı açıldı."
Eski Yalıların Hatırlattığı Boğaziçi (Anı Türü):
- Nostaljik Dil: Geçmişe özlem dolu anlatım. "Eski Boğaziçi yalıları artık yok ama hatıralar canlı."
- Duygusal Ton: Kişisel hisler ön planda. "O yalıda geçen çocukluk günlerim unutulmaz."
- Zaman Vurgusu: Geçmişe atıf yapılır. "Bir zamanlar Boğaziçi'nde huzur hakimdi."
Sayfa 53 Sıra Sizde ve Ders Dışı Etkinlik Cevapları
Anı Türünün Genel Özelliklerini Yansıtan İnfografik İçin Başlıklar:
-
Anlatım Biçimleri:
- İçsel ve Kişisel: Yazarın kendi yaşam deneyimlerini ve hatıralarını içeren anlatım.
- Betimleyici ve Öyküleyici: Yaşanmış olaylar, duygusal ve detaylı bir şekilde aktarılır.
-
İlişkili Disiplinler:
- Tarih: Geçmişe dair önemli olayların tanıklığını içerir.
- Psikoloji: Yazarın iç dünyası ve duygusal süreçleri aktarılır.
- Sosyoloji: Toplumsal olaylar ve insanların bu olaylar üzerindeki etkisi anlatılır.
-
Yazılma Amaçları:
- Tarihi ve Kişisel Tanıklık: Geçmişte yaşanan önemli olaylara birinci elden tanıklık sunmak.
- Toplumsal Belleği Koruma: Kültürel ve toplumsal hafızayı gelecek nesillere aktarmak.
- Kişisel Deneyim Paylaşımı: Bireyin yaşadığı kişisel olaylardan dersler çıkarmak.
-
Anı Türünün Türk ve Dünya Edebiyatında Tanınmış Örnekleri:
- Türk Edebiyatı: Ziya Gökalp - Limni ve Malta Mektupları, Halide Edib Adıvar - Türk’ün Ateşle İmtihanı
- Dünya Edebiyatı: Amin Maalouf - Afrikalı Leo, Ernest Hemingway - Paris Bir Şenliktir
Ders Dışı Etkinlik: Bir Anlatım Tekniği Olarak Anı
Amaç: Anı türünün diğer edebî türlerle nasıl etkileşimde bulunduğunu anlamak.
Afrikalı Leo örneğinden yola çıkarak, anı türü edebî eserlerde bir kurgu tekniği olarak kullanılır ve eserlere gerçeklik, samimiyet ve duygusal bir derinlik kazandırır. Anılar, okuyucuyu hem bireysel hem de toplumsal geçmişe götürür. Amin Maalouf'un "Afrikalı Leo" eseri de bu tür bir etki yaratır; hem tarihsel hem de kişisel düzeyde derin bir anlatı sunar.
Anı Türünden Yararlanılarak Oluşturulmuş Diğer Eserler:
- Halide Edib Adıvar - Türk’ün Ateşle İmtihanı: Kurtuluş Savaşı anıları.
- Stefan Zweig - Dün Bugün Yarın: Yazarın hayatı ve düşüncelerini içeren anı kitabı.
Anı Türünün Edebî Eserlere Katkısı:
Anı türü, edebi eserlere gerçekçilik, samimiyet ve tarihsel derinlik katar. Yazarın kişisel gözlemleri ve deneyimleri, kurgusal eserleri daha etkileyici hale getirir ve okuyucuda güçlü bir bağ oluşturur.