Sıra Sizde
Aşağıdaki soruları verilen bilgilerden de yararlanarak cevaplayınız.
1. Reis Bey oyunundaki temel çatışmayı tespit edin.
Cevap: Reis Bey'in hikayesinde temel çatışma, bireyin içsel çatışmalarını dışa vurması ile toplumdaki adaletsiz düzene karşı duyduğu öfke arasındaki zıtlıktır. Ana karakter, içinde bulunduğu durumla mücadele ederken, toplumsal düzene karşı duyduğu isyanı da hisseder.
2. Çatışmanın meydanda gelmesine yol açan sebepler ve çatışmanın sonuçları hakkında tartışarak çıkarmalarda bulununuz.
Cevap: Çatışmanın meydana gelmesinin başlıca sebepleri arasında toplumun adaletsizliği, bireylerin yaşadığı sosyal ve ekonomik zorluklar yer almaktadır. Bu çatışmanın sonucunda, karakterin toplumsal düzene karşı öfkesinin artması ve bu öfkenin toplumda büyük değişimlere yol açması beklenmektedir.
Yorumluyorum
1. Reis Bey'in adalet ve merhamet analizine katılıp katılmadığınızı inceleyerek nedenlerini açıklayınız.
Cevap: Reis Bey'in adalet ve merhamet analizine katılmak mümkündür çünkü Reis Bey, kişisel adaletin peşinden gitmekte ve toplumun zayıf kesimlerine merhamet göstermektedir. Ancak, bunun uzun vadede daha büyük bir toplumsal değişime yol açıp açmayacağı tartışmalıdır.
2. Toplumsal yasada adaletin sağlanması gerektiğini ruhen tartışınız.
Cevap: Toplumsal yasada adaletin sağlanması, toplumun bütün bireylerine eşit fırsatlar sunması ve adil kararlar alması açısından önemlidir. Adaletin sağlanmaması, bireylerin toplumdaki yerlerini sorgulamalarına ve devlete karşı güven kaybına yol açar.
3. Ulaştığınız sonuçları tahtaya yazınız.
Cevap: Toplumda adaletin sağlanması ve bireylerin haklarının korunması, toplumsal huzuru artıracaktır. Bunun sağlanması, her bireyin eşit haklara sahip olmasından geçer.
Düşün Paylaş
Aşağıdaki soruları Reis Bey ve Aklın Aksesuarları adlı metinlerden yararlanarak cevaplayınız.
1- Reis Bey oyunundaki kişilik özelliklerini tespit edin.
Reis Bey, tutkulu ve adaletli bir kişilik olarak öne çıkar. İçsel çatışmalarını dışa vuran, toplumla barışık olamayan bir karakterdir.
2- Oyunun kişilik özelliklerini arkadaşlarınızla tartışarak ortak görüşler oluşturunuz
Reis Bey'in özellikleri, toplumsal yapının dışında bir karakter oluşturur. Bu, onun karşılaştığı sorunlarla baş etme biçimini de şekillendirir.
3- Reis Bey'in diğer kişiler karşı davranışlarını kişisel özellikleri ve toplumsal değerlerle ilişkisini açıklayınız.
Reis Bey'in toplumsal düzene karşı duyduğu öfke, onun bireysel adalet anlayışından kaynaklanır. Bu öfke, toplumdaki haksızlıkları görmesine ve ona karşı çıkmasına yol açar.
Karşılaştırıyorum
Reis Bey adlı tiyatro metninde yer alan kişilerin olumlu ve olumsuz özelliklerini tespit ederek aşağıdaki tabloya yazınız.
Reis Bey adlı tiyatro metnindeki kişiler için olumlu ve olumsuz özelliklerini aşağıdaki gibi belirleyebiliriz:
| Kişiler | Olumlu Özellikler | Olumsuz Özellikler |
|---|---|---|
| Reis Bey | Adaletli, cesur, tutkulu, güçlü | İçsel çatışmalar, öfkeli, toplumla uyumsuz |
| Mahkum | Cesaretli, direngen | Suçlu, içsel mücadelelerde zorlanıyor |
| Köylü Müşteri | İyi niyetli, mütevazı | Zayıf karakterli, kolay kandırılabilir |
| Otel Kâtibi | Dürüst, çalışkan | Sert, duygusuz, katı |
Sıra Sizde:
Aşağıdaki çalışmayı gerçekleştiriniz.
1- Öğretmeninizin rehberliğinde iki gruba ayrılınız.
2- Grup sözcülerini belirleyiniz.
- Birinci grup: Kendini Reis Bey’in yerine koyup, oteldeki baba ve kızına nasıl davranacağını belirler.
- İkinci grup: Kendini sanığın yerine koyup savunmasını nasıl yapacağını belirler.
Ulaştığınız sonuçları grup sözcüleri aracılığıyla paylaşınız.
Birinci Grup (Reis Bey’in Yerine Koyma):
Reis Bey, oteldeki baba ve kızı için, adaletli bir şekilde yaklaşmaya karar verir. Onlara önce sabırlı bir şekilde yaklaşarak, yaşadıkları durumu anlamaya çalışır. Aileyi dinledikten sonra, durumu çözmeye yönelik adımlar atar. Reis Bey, kendi içindeki öfkeyi ve kişisel çatışmaları bir kenara bırakır. Ailenin haklarını savunmak ve onların adaletli bir şekilde davranılmasını sağlamak için gerekli tüm adımları atar.
İkinci Grup (Sanığın Savunması):
Sanık, durumu izah ederken dürüst bir yaklaşım sergilemeye karar verir. Her ne kadar suçlu olsa da, yaptığının pişmanlığını dile getirir ve suçlarını kabul eder. Sanık, neden bu şekilde davrandığını açıklarken, zor bir dönemden geçtiğini ve çevresindeki koşulların ona bu şekilde hareket etmeye zorladığını vurgular. Kendini savunurken, duygusal ve mantıklı bir şekilde açıklamalar yaparak mahkemeyi etkilemeye çalışır.
Grup Sözcülerinin Paylaşımı:
Grup sözcüleri, grup içindeki düşünceleri sınıfta paylaşarak, her bir grubun Reis Bey ve sanık için nasıl yaklaşacakları konusunda fikirlerini açıklar.
Karşılaştırıyorum
Aşağıdaki soruları verilen metinden de yararlanarak cevaplayınız.
Reis Bey oyunu ile ilgili yaptığınız çalışmalardan ve verilen metinlerden yararlanarak tiyatronun şiir ve hikâye türleriyle benzerlik ve farklılıklarını aşağıdaki tabloya yazınız.
Tiyatro-Şiir ile Tiyatro-Hikaye Arasındaki Benzerlikler ve Farklılıklar
Benzerlikler:
- Duygusal Etki: Her iki tür de izleyiciye duygusal bir etki yaratmaya çalışır. Tiyatroda, oyuncuların performansı ve metnin içeriği, izleyicide duygu uyandırmayı hedeflerken, şiir de ritmik ve anlamlı yapısıyla benzer bir duygusal etki yaratır.
- Anlatım Biçimi: Her iki türde de anlamın aktarılması için belirli bir anlatım biçimi kullanılır. Şiir, dilin estetik yönünü ön plana çıkararak duyguları dile getirirken, tiyatro da karakterlerin sözleri ve hareketleri ile anlamı derinleştirir.
Farklılıklar:
- İzleyici Katılımı: Tiyatroda izleyiciler doğrudan sahnede gerçekleşen olaylara tanık olur ve katılım gösterir. Şiir ise daha çok içsel bir yansıma yaratır ve okuyucunun kişisel algısı üzerinden anlam oluşur.
- Yapı: Tiyatro genellikle diyaloglar ve sahne tasarımları ile zenginleştirilmiş bir türdür, olaylar ve karakterler etrafında şekillenir. Şiir ise daha soyut, ritmik ve kelimelerle anlam yaratmayı hedefler, daha kısa ve yoğun bir yapıya sahiptir.
Örnek olarak:
Reis Bey adlı tiyatro eseri, dramatik yapısı ve karakterlerin gelişen ilişkileriyle tiyatro-hikaye türüne yakınken, içindeki şiirsel unsurlar sayesinde tiyatro-şiirle de benzerlik göstermektedir.
Yorumluyorum
Necip Fazıl Kısakürek’in biyografisinden ve aşağıdaki metinden yararlanarak sanatçının sanat anlayışındaki başlıca tema ve kavramların Reis Bey metnine yansımalarını yazınız.
-
Vicdan Azabı: İnsanların yanlış yaptıkları şeyler sonucunda duydukları pişmanlık ve vicdanlarının rahatsızlık duyması. Reis Bey’de karakter, başkalarına karşı yaptığı haksızlıkların ve yanlışlıkların farkına vararak bu vicdan azabını hisseder.
-
Adalet: Kişilerin haklarını doğru bir şekilde dağıtma ve haksızlıklara karşı durma gerekliliği. Reis Bey’in mücadelesinde adalet arayışı çok önemli bir tema oluşturur. Adalet, karakterin davranışlarını yönlendiren en güçlü etkenlerden biridir.
-
Toplumsal Baskılar: Karakterlerin yaşadıkları çevrelerinden ve toplumsal normlardan dolayı hissettikleri baskı. Reis Bey’de toplumsal normlar ve başkalarının beklentileri, karakterin eylemlerini şekillendirir.
-
İçsel Çatışma: Karakterin duygusal ve düşünsel olarak birbirine zıt iki durum arasında kalması. Reis Bey, doğru olanı yapma ile kendi çıkarlarını koruma arasında sık sık içsel çatışmalar yaşar.
-
Özlem ve Ayrılık: Kaybedilen ya da uzakta olan şeylere karşı duyulan özlem. Reis Bey, geçmişteki hatalarını ve kaybettiği fırsatları düşünerek bir tür özlem duyar.
Sıra Sizde
Aşağıdaki kutucuklarda tiyatronun yapı unsurları ve temel tiyatro terimleri bulunmaktadır. Kutucuklardaki numaraları kullanarak soruların cevaplarını yazınız. Aynı kutucuğu birden fazla cevap için kullanabilirsiniz.
1. Modern tiyatro türleri hangileridir?
Cevap: Modern tiyatro türleri arasında dramatik tiyatro, absürd tiyatro, epik tiyatro, postmodern tiyatro ve politik tiyatro yer alır.
- Trajedi (2)
- Komedi (8)
- Dram (15)
2. Tiyatronun yapı unsurları hangileridir?
Cevap: Tiyatronun yapı unsurları arasında karakter, mekân, zaman, çatışma, dramatik örgü, diyaloglar, monologlar, figüran, perde ve sahne düzenlemeleri bulunmaktadır.
- Karakter (1)
- Mekân (13)
- Dramatik Örgü (11)
- Sahne (12)
- Perde (7)
- Tablo (16)
3. Tiyatro kişilerini ifade eden kavramlar hangileridir?
Cevap: Tiyatro kişilerini ifade eden kavramlar arasında başrol, yan rol, figüran, karakter, prolog, monolog, replikler ve sahne ışıkları yer alır.
- Tip (3)
- Figüran (6)
- Tirat (4)
4. Oyuncuların rol gereği yaptığı konuşma türleri hangileridir?
Cevap: Oyuncuların rol gereği yaptığı konuşma türleri arasında monolog, diyalog, replik, iç monolog ve uzun monologlar sayılabilir.
- Monolog (5)
- Diyalog (13)
- Replik (14)
5. Tiyatrolarda kullanılan anlatım teknikleri hangileridir?
Cevap: Tiyatrolarda kullanılan anlatım teknikleri arasında dramatizasyon, soyut anlatım, diyalog, monolog, iç monolog ve sahne tasarımları bulunmaktadır.
- Diyalog (13)
- Monolog (5)
- Replik (14)
6. Tiyatronun bölümleri hangileridir?
Cevap: Tiyatronun bölümleri genellikle giriş, gelişme, doruk noktası, çözülme ve sonuç gibi aşamalara ayrılır.
- Perde (7)
- Sahne (12)
- Tablo (16)