Uluğ Bey Metni Cevapları
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 68 Cevabı
HAZIRLANALIM
Soru: Aşağıdaki bilim insanlarından hangilerini tanıyorsunuz? Bunların bilime katkılarını arkadaşlarınızla paylaşınız.
Aziz Sancar: DNA onarımı üzerine yaptığı çalışmalarla tanınmış, 2015 Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Kanser tedavisi ve hücre mekanizmaları üzerine önemli keşiflerde bulunmuştur.
İbni Sina: Tıp ve felsefe alanında önemli çalışmalarıyla bilinir. “Tıbbın Kanunu” adlı eseri, asırlarca Avrupa üniversitelerinde ders kitabı olarak okutulmuştur.
Piri Reis: Osmanlı denizcisi ve haritacısıdır. Hazırladığı dünya haritası, keşifler döneminde büyük bir öneme sahiptir.
Aşağıdaki metni okuyunuz. Bu metinde anlatılanlarla ilgili duygu ve düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 71 Cevabı
1. ETKİNLİK
“Kara gözlü, siyah saçlı bir bebekleri oldu.” cümlesindeki “kara” ve “siyah” kelimelerinin anlamları aynıdır. Yazılış ve okunuşları farklı ancak anlamları aynı olan kelimelere eş anlamlı kelimeler denir.
Soru: Aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını okuduğunuz metinden bularak örnekteki gibi ilgili kutucuğa yazınız.
- şark - doğu
- bilim - ilim
- nı-oksan - eksik
- hayat - yaşam
- meşhur - ünlü
- medrese - üniversite
- çağdaş - modern
- harp - savaş
2. ETKİNLİK
Soru: Okuduğunuz metinden alınan bazı kelimeler aşağıdaki kutucuklarda verilmiştir. Ancak kelimelerin bazı harfleri eksiktir. Bu kelimeleri anlamlarından hareketle yanda verilen harfleri kullanarak tamamlayınız.
HÜKÜMDAR - Anlamı: Padişah, kral, hakan gibi taht sahibi devlet başkanı.
OLANAKSIZ - Anlamı: Olma ihtimali bulunmayan, imkânsız.
İMPARATORLUK - Anlamı: Kendi topraklarında oturan çeşitli milletleri egemenliği altında toplayan devlet biçimi.
ASTRONOMİ - Anlamı: Gök bilimi.
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 72 Cevabı
3. ETKİNLİK
Uluğ Beyte ilgili soruları okuduğunuz metne göre defterinize cevaplayınız.
1- Ailesinde bilimsel çalışmalarıyla tanınan biri var mıdır?
Cevap: Dedesi Aksak Timur, bilimsel çalışmalarıyla değil, savaşlarıyla tanınmıştır.
2- Uluğ Bey ne anlama gelmektedir?
Cevap: Büyük prens anlamına gelir.
3- Neden hükümdarlık yapmak istememiştir?
Cevap: Bilime olan ilgisi nedeniyle hükümdarlığa daha az önem vermiştir.
4- Bilimin hangi alanlarında çalışmalar yapmıştır?
Cevap: Matematik ve astronomi alanlarında çalışmıştır.
5- Hükümdarlık imkânlarını hangi amaçla kullanmıştır?
Cevap: Bilimi geliştirmek amacıyla kullanmıştır.
4. ETKİNLİK
Soru: Bu ifade aşağıdakilerden hangileriyle tamamlanabilir? İlgili kutucukları işaretleyiniz.
(✔) bilime tutkuyla bağlıdır.
(✔) bilimin gelişmesi için çok çalışmıştır.
hükümdarlığı bilim insanlığına tercih etmiştir.
(✔) hükümdardır.
(✔) matematikçidir.
üniversite hocasıdır.
5. ETKİNLİK
Aşağıdaki soruları okuduğunuz metne göre cevaplayınız.
Soru: Bir yazının, bir kitabın bölümlerinin başına konulan ve konuyu kısaca tanıtan söze başlık denir. Buna göre sizce okuduğunuz metnin başlığı ile içeriği uyumlu mudur?
Cevap: Evet, başlık ve içerik uyumludur.
Soru: Neden böyle düşünüyorsunuz? Aşağıya yazınız.
Cevap: Metin, Uluğ Bey’in hayatı ve bilime olan katkıları hakkında bilgi vermektedir.
Soru: Bir yazıya verilen başlık;
Yazının ana fikrini içermeli,
İlgi çekici ve anlamlı olmalı,
Olabildiğince kısa bir başlık olmalıdır.
Buna göre siz bu metne nasıl bir başlık verirdiniz?
Cevap: Hükümdar Bilim Adamı.
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 73 Cevabı
6. ETKİNLİK
Soru: Uluğ Bey” adlı metni konuları bakımından aşağıdaki metinle karşılaştırarak ifadeleri uygun şekilde tamamlayınız.
“Uluğ Bey” adlı metinde Uluğ Bey'in kim olduğu ve bilime katkıları konusu işlenmiştir.
Yukarıdaki metinde yeni keşfedilen bir yıldıza ve onun ötegezegenine Türkçe ad verilmesi konusu işlenmiştir.
7. ETKİNLİK
Soru: Aziz Sancar hakkında yaptığınız araştırmadan hareketle hazırladığınız kısa sunumu arkadaşlarınızla paylaşınız. Sunum öncesi prova yapınız. Sunumunuzda nezaket kurallarına uyunuz ve beden dilinizi etkin kullanınız. Kelimeleri anlamına uygun kullanmaya dikkat ediniz.
Aziz Sancar Kimdir?
-
Aziz Sancar Hakkında Sunum İçeriği:
- Doğumu: 1946 yılında Mardin, Savur’da doğdu.
- Eğitim: İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirdi, ardından ABD’de biyokimya alanında doktora yaptı.
- Bilimsel Çalışmaları: DNA onarımı ve kanser tedavisi üzerine araştırmalar yaptı.
- Nobel Ödülü: 2015 yılında DNA onarımı çalışmaları ile Nobel Kimya Ödülü kazandı.
- Başarıları: Birçok ulusal ve uluslararası ödül aldı ve bilime önemli katkılar yaptı.
Aziz Sancar, Türkiye’nin gurur kaynaklarından biri olup bilime yaptığı katkılarla tanınan bir isimdir.
8. ETKİNLİK
Soru: Aşağıda üç noktanın kullanıldığı yerler ve bunları örnekleyen cümleler verilmiştir. Kurallar ile ilgili örnekleri eşleştiriniz.
a) Tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur:
Örnek: Benim söylediğim kelimeyi herkes hatırlıyor da onu söylemedikleri için...
b) Kaba veya uygun olmayan kelime ve bölümler yerine konur:
Örnek: Arabacı B...’ya yaklaşırken soğuk havayı hissetti.
4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları Sayfa 74 Cevabı
9. ETKİNLİK
Soru: “Uluğ Bey” metnini bir kez daha okuyunuz. Metnin önemli gördüğünüz noktalarım aşağıya not alınız. Not alırken ayrıntılara girmeyiniz.
Uluğ Bey Metni'nin Önemli Noktaları:
- Uluğ Bey, Aksak Timur’un torunudur ve 16 yaşında hükümdar olmuştur.
- Hükümdar olmasına rağmen bilime olan ilgisini kaybetmemiştir.
- Matematik ve astronomi alanında büyük çalışmalar yapmıştır.
- Semerkant’ta medrese ve çağının en gelişmiş rasathanesini kurarak bilimin gelişmesine öncülük etmiştir.
- Bilim için yaptıkları, insanlık tarihine önemli katkılar sunmuştur.
- Oğlu devlet yönetimini devralmıştır, ancak Uluğ Bey’in bilime katkıları kalıcı olmuştur.
10. ETKİNLİK
Soru: Siz ileride hangi mesleği yapmak istiyorsunuz? Bu mesleği neden seçtiğinizi aşağıya yazınız. Yazdıklarınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.
Gelecekte Yapmak İstediğim Meslek:
Ben ileride öğretmen olmak istiyorum. Çünkü insanlara bilgi aktarmayı ve onların gelişimine katkıda bulunmayı seviyorum. Öğrencilere yol gösteren bir öğretmen olarak onların gelecekte başarılı bireyler olmalarını sağlamak istiyorum. Aynı zamanda eğitim yoluyla toplumun gelişimine de katkıda bulunmak beni mutlu eder.
SONRAKİ METNE HAZIRLIK
Soru: EBA’dan bilinçli su tüketimiyle ilgili bir kamu spotu izleyiniz (“Merak Virüsü” metninin 5. etkinliğine yöneliktir.).
Cevap: EBA’dan “Su Kaynaklarını Bilinçli Tüketiyor musun?” adlı videoyu izledim.