10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 23-31 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Biyoloji Kitabı Sayfa 23–31 Cevapları (Fotosentez)

10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 31 Cevapları (MEB Yayınları)

Kontrol Noktası

Soru: Fotosentez reaksiyonlarının temel adımları şematik olarak aşağıdaki bilgi görselinde özetlenmiştir. Bilgi görselini inceleyerek öğrendiklerinizi kontrol ediniz.

Işığa Bağlı Evre:

• Kloroplastın granum kısmında gerçekleşir.
• Işık enerjisi kullanılır.
• Su molekülü fotoliz ile parçalanır, O₂ açığa çıkar.
• Açığa çıkan elektronlar ETS (Elektron Taşıma Sistemi) üzerinden taşınır.
• Bu süreçte ATP ve NADPH üretilir.

Işıktan Bağımsız Evre (Calvin Döngüsü):

• Kloroplastın stroma kısmında gerçekleşir.
• Işığa doğrudan ihtiyaç yoktur.
• Işığa bağlı evrede üretilen ATP ve NADPH kullanılır.
• Atmosferden alınan CO₂, organik moleküllere (örneğin glikoz) dönüştürülür.

Özetle: Işığa bağlı evrede enerji taşıyıcıları üretilir, ışıktan bağımsız evrede bu taşıyıcılar kullanılarak organik besinler sentezlenir.

Sayfa 23 – Fotosentez

Fotosentez, canlıların enerji ihtiyacını karşılamasında en temel olaylardan biridir. Bitkiler, algler ve bazı bakteriler, güneş ışığını kullanarak karbondioksit ve sudan organik besin üretir. Bu süreçte oksijen açığa çıkar ve ekosistemlerdeki enerji akışının başlangıcı olur. Fotosentez yalnızca karasal alanlarda değil, denizler ve göller gibi sucul ortamlarda da gerçekleşir.

Sayfa 24 – Pigmentler

Fotosentezin gerçekleşebilmesi için bitkilerde pigmentler görev yapar.

• Temel pigment: Klorofil a
• Yardımcı pigmentler: Klorofil b, karoten, ksantofil

Bitkiler en çok kırmızı ve mavi ışığı kullanır. Yeşil ışığı yansıtıkları için yeşil görünürler.

Sayfa 25 – Işığa Bağlı Evre

• Yer: Kloroplastın granaları

Olaylar:

• Su molekülü ışıkla parçalanır → oksijen açığa çıkar.
• Elektronlar ETS’ye aktarılır.
• ATP ve NADPH üretilir.

Bu evrede elde edilen ATP ve NADPH, Calvin Döngüsü’nde kullanılmak üzere stromaya gönderilir.

Sayfa 26 – Işığa Bağlı Evrenin Ürünleri

• ATP → Enerji sağlar.
• NADPH → Hidrojen taşır.
• Oksijen → Atmosfere verilir.

Işığa bağlı evre, fotosentezin enerji üretim basamağıdır.

Sayfa 27 – Işıktan Bağımsız Evre (Calvin Döngüsü)

• Yer: Stroma
• Girdiler: CO₂ + ATP + NADPH
• Çıktılar: Glikoz, nişasta, yağ ve proteinler
• Ara ürün: PGAL

Bu evreye doğrudan ışık gerekmez ancak ışığa bağlı evreden gelen enerji taşıyıcılarına ihtiyaç vardır.

Sayfa 28 – Fotosentez Hızını Etkileyen Faktörler (Işık)

• Işık şiddeti arttıkça fotosentez hızı da belli bir noktaya kadar artar.
• Kırmızı ve mavi ışık en verimli, yeşil ışık ise en verimsizdir.

Sayfa 29 – Karbondioksit Miktarı

• Fotosentezin hızı CO₂ miktarıyla doğru orantılıdır.
• Belirli bir seviyeden sonra CO₂ artışı hız üzerinde etkili olmaz.
• Ortamdaki CO₂ tutucular (Ca(OH)₂, KOH vb.) fotosentezi yavaşlatır.

Sayfa 30 – Sıcaklık, Su, Mineraller ve pH

• Sıcaklık: En uygun değer yaklaşık 33 °C.
• Su: Eksikliği fotosentezi sınırlar.
• Mineraller: Mg, Fe, K, N, P gibi elementler fotosentezde görevli enzimler ve klorofil için gereklidir.
• pH: Enzimlerin çalışmasını doğrudan etkiler.