10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 26 Cevapları Dörtel Yayıncılık

Soğan Kök Hücrelerinde Hücre Bölünmesinin Tespiti Deneyi

Deneyin Amacı

Hücre bölünmesinin evrelerini ayırt edebilmek.

Araç ve Gereçler

• Köklendirilmiş kuru soğan
• Asetokarmin veya aseto-orsein boyası
• Jilet veya makas
• Pens
• Tüp maşası
• İspirto ocağı
• Beher veya su bardağı
• Mikroskop
• Petri kabı
• Lam ve lamel

Ön Hazırlık

Etkinliği yapmadan 4-5 gün önce bir kuru soğanı saçakları su içinde kalacak şekilde, su dolu bir beherin veya bardağın içerisine koyarak bekletiniz. Eğer köklenme gerçekleşmezse, köklenme oluşana kadar bekleme süresini uzatınız.

Deneyin Yapılışı

1. Köklendirilmiş soğanın köklerinden birkaç tanesinin uçlarını (yaklaşık 5 mm) jilet veya makasla keserek bir petri kabına koyunuz.
2. Petri kabına, soğan köklerinin üstlerini örtecek kadar asetokarmin veya aseto-orsein boyası dökünüz.
3. Kabı bir tüp maşası ile tutarak ocakta hafifçe ısıtınız.
4. Isıtılan kök uçlarından birini lam üzerine yerleştirip kök ucundan jilet veya makasla kesiniz.
5. Lam üzerinde kalan parçaya bir damla taze asetokarmin veya aseto-orsein boyası damlatınız ve parçayı jilet veya makasla küçük parçalara ayırınız.
6. Lam üzerindeki kökleri bir lamel ile kapatıp üzerine bastırarak parçaların ezilmesini sağlayınız. Bu işlem hücrelerin birbirinden ayrılmasını sağlar.
7. Hazırladığınız preparatı önce küçük objektifle inceleyerek hücrelerin en çok görüldüğü bölgeleri tespit ediniz. Tespit ettiğiniz bölgeyi büyük objektifle inceleyiniz.
8. Bölünmenin değişik safhalarını ve bu safhalardaki farklı yapıları dikkatlice inceleyiniz.

Değerlendirme

Soğan kök hücrelerinden bölünme geçiren hücrelerin şekillerini defterinize çizerek hangi evrede olduklarını tespit etmeye çalışınız. Asetokarmin veya aseto-orsein boyaları, hücre bölünmesini gözlemlerken kullanılır çünkü bu boyalar, DNA'yı ve kromozomları renklendirerek hücre bölünmesinin evrelerinin daha net görünmesini sağlar. Bu sayede hücre çekirdeğindeki değişiklikler ve kromozom yapıları kolayca izlenebilir.