10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 97 Cevapları Tutku Yayıncılık

HAZIRLIK ÇALIŞMASI CEVAPLARI

1. İçme suyu olarak kullanılamayan deniz ve okyanusların ne gibi işlevleri vardır?
Kısa Cevap: Deniz ve okyanuslar, ekosistemin dengesini sağlamada, ticaret yolları oluşturmada, balıkçılık ve enerji üretimi gibi birçok alanda önemli işlevlere sahiptir.

Açıklama: Deniz ve okyanuslar, dünya iklimini düzenleyen ana unsurlardır. Buharlaşma yoluyla yağış döngüsünü destekler, birçok deniz canlısına yaşam alanı sağlar ve balıkçılık yoluyla gıda ihtiyacını karşılar. Ayrıca, denizler yenilenebilir enerji kaynakları (rüzgar ve dalga enerjisi) için büyük bir potansiyele sahiptir ve deniz ulaşımı sayesinde dünya ticaretinde önemli bir rol oynar.

2. Dünya ticaretinin önemli bir bölümü neden deniz yoluyla yapılır?
Kısa Cevap: Deniz yolu, maliyetin düşük, taşınabilecek yük miktarının fazla ve kıtalar arası ulaşımın kolay olması nedeniyle dünya ticaretinde önemli bir yere sahiptir.

Açıklama: Deniz taşımacılığı, kara ve hava taşımacılığına göre çok daha ekonomik bir yöntemdir. Büyük tonajlı yüklerin (petrol, doğal gaz, kömür gibi) taşınmasında deniz yolu vazgeçilmezdir. Ayrıca limanlar, farklı ülkelerin ticaret ağlarının merkezleri haline gelmiştir ve dünya ekonomisinin can damarı olarak işlev görmektedir.

3. İstanbul ve Çanakkale boğazlarının ülkemiz için önemi nedir?
Kısa Cevap: İstanbul ve Çanakkale boğazları, Türkiye’nin jeopolitik ve ticari açıdan stratejik konumunu belirleyen en önemli su yollarıdır. Bu boğazlar, Karadeniz’i Akdeniz’e bağlayarak dünya ticaretinde önemli bir geçiş noktasıdır.

Açıklama: İstanbul ve Çanakkale boğazları, sadece ticaret gemileri için değil, aynı zamanda enerji taşımacılığı ve savunma açısından da kritik öneme sahiptir. Bu boğazlardan geçen gemiler, Türkiye’ye ekonomik katkı sağlarken, aynı zamanda uluslararası ilişkilerde stratejik bir koz olarak kullanılmaktadır. Montreux Boğazlar Sözleşmesi, bu bölgelerdeki denetim hakkını Türkiye’ye vermiştir.

4. Su, yerin altına nasıl sızar? Yer altı su zenginliği neden her yerde aynı değildir?
Kısa Cevap: Su, yer altına toprak ve kayaçlardaki boşluklardan sızarak yer altı sularını oluşturur. Yer altı su zenginliği, bölgenin jeolojik yapısına, yağış miktarına ve yüzey şekillerine bağlı olarak değişiklik gösterir.

Açıklama: Yağışlar veya yüzey suları, geçirgen toprak ve kaya katmanlarından yerin derinliklerine doğru hareket eder. Ancak, geçirimsiz kayaçlar suyun birikmesini engelleyebilir. Yer altı su kaynaklarının zenginliği, bölgenin su toplama kapasitesine ve iklim koşullarına göre farklılık gösterir. Örneğin, yağışın bol olduğu bölgelerde yer altı suyu daha fazlayken, kurak bölgelerde bu kaynaklar sınırlıdır.

5. Ülkemizde gayzer kaynaklarına rastlamak mümkün müdür?
Kısa Cevap: Evet, Türkiye’de gayzer kaynaklarına rastlamak mümkündür. Özellikle Kaplıca ve termal turizmiyle ünlü bölgelerde sıcak su kaynakları bulunmaktadır.

Açıklama: Türkiye, tektonik fay hatları üzerinde yer aldığı için doğal sıcak su kaynakları açısından zengindir. Afyonkarahisar, Denizli (Pamukkale) ve Kütahya gibi şehirlerde termal kaynaklar bulunur. Ancak, gerçek anlamda “gayzer” şeklinde sürekli fışkıran su kaynakları sınırlıdır. Bu tür kaynaklar, daha çok volkanik bölgelerde yaygındır.

6. Akarsularımız üzerinde taşımacılık yapılabiliyor mu?
Kısa Cevap: Türkiye’deki akarsuların çoğu, eğimli ve düzensiz akış rejimine sahip olduğu için taşımacılığa uygun değildir.

Açıklama: Türkiye’deki akarsular, genellikle yüksek dağlardan başlayıp kısa mesafelerde denize ulaşan dik bir profile sahiptir. Bu nedenle, akarsular üzerinde taşımacılık yapmak zordur. Ancak, bazı akarsularımız (Kızılırmak, Sakarya gibi) kısıtlı alanlarda küçük çaplı taşımacılık ve turistik faaliyetler için kullanılabilmektedir.