10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 14-15-16-17 Cevapları Beşgen Yayıncılık

Metne Hazırlık

• Sınıfınızda üç grup oluşturunuz. Grup başkanını seçiniz. Edebiyat, tarih ve din ile ilgili aşağıdaki şekli sınıf tahtasına çiziniz. Verilen kelimelere yönelik kavramların numaralarını ilgili dairenin içine yazınız. Bu kavramlardan yararlanarak edebiyat-din-tarih ilişkisi üzerine A, B ve C bölümlerine yönelik değerlendirme yapınız.

A- Edebiyat ve Tarih: 1. Kültür, 3. Bilim, 4. Millet, 5. Sanat, 8. Medeniyet
B- Edebiyat ve Din: 2. İnanç, 5. Sanat, 7. Estetik
C- Edebiyat, Din ve Tarih: 1. Kültür, 5. Sanat, 6. Sosyal yaşam

Edebiyat, tarih ve din; toplumların kültürel ve sosyal yapılarını şekillendiren ve bu yapıları geleceğe taşıyan üç önemli disiplindir. Kültür, millet ve medeniyet gibi kavramlar, tarihsel süreçler ve dini etkilerle biçimlenmiş, edebiyat ise bu sürecin bir yansıması olarak ortaya çıkmıştır. İnanç, hem edebi hem de tarihi metinlerde sıklıkla işlenirken, sanat ve estetik unsurları dinin ve edebiyatın iç içe geçtiği alanlarda kendini gösterir. Bilim ve sosyal yaşam ise hem tarih hem de dinin ışığında şekillenir, bu da toplumsal gelişim süreçlerini derinlemesine anlamayı sağlar. Bu etkinlik, öğrencilerin bu disiplinler arasındaki ilişkileri analiz etmesine olanak tanıyarak, onların düşünsel derinliğini ve analiz yeteneklerini geliştirir.

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Metinde geçen “irdelemek” kelimesinin anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğru olup olmadığını TDK’nin Türkçe Sözlük’ünden kontrol ediniz.
"İrdelemek" kelimesinin anlamı nedir?
İncelemek, detaylı bir şekilde ele almak.

2. Okuduğunuz metnin konusunu belirleyiniz.
Metnin konusu nedir?
Edebiyatın din ve tarih ile ilişkisi.

3. Metindeki “Bu yüzden bir milleti parçalamak, onu yok etmek isteyen uygarlıklar, önce o milletin dilini daha sonra dinini ve sonuç olarak da kültürünü yok ederler.” görüşüne katılıyor musunuz? Neden?
Yazarın, milletin dil, din ve kültürünün yok edilmesine dair görüşüne katılıyor musunuz?
Evet, çünkü bir milletin kimliği bu unsurlar ile şekillenir ve korunur.

4. Okuduğunuz metinde yazar ile anlatıcı niçin aynı kişidir? Açıklayınız.
Yazar ile anlatıcı neden aynı kişidir?
Metin, yazarın kişisel görüşlerini ifade eden bilgi verici bir metindir.

5. Metinden yola çıkarak edebiyat-din ilişkisini yorumlayınız.
Edebiyat-din ilişkisi nasıl yorumlanabilir?
Din, edebiyatın temel kaynaklarından biridir ve birçok edebi eser din ile şekillenir.

6. Metinden yola çıkarak edebiyat-tarih ilişkisini yorumlayınız.
Edebiyat-tarih ilişkisi nasıl yorumlanabilir?
Tarih, edebiyatın içeriğine yön verir; tarihi olaylar edebi eserlerde farklı şekillerde işlenir.

7. Metindeki anlatım biçimlerini ve düşünceyi geliştirme yollarını belirleyerek aşağıdaki kutucuklara yazınız.
Anlatım Biçimleri: Açıklayıcı anlatım, tartışmacı anlatım
Düşünceyi Geliştirme Yolları: Örneklendirme, alıntılama, karşılaştırma, tanımlama, neden-sonuç ilişkisi.

Sınıf Içi Etkinlik

Açık İletiler:

1. Edebiyat yapıtlarının anlamı, onları yaratan sanatçının kişisel özellikleri ve toplumsal koşullar çerçevesinde anlaşılabilir.
2. Kültürel yapıtlar, ekonomik, toplumsal, siyasal ve tarihsel koşullardan bağımsız olarak değerlendirilemez.
3. Din ve edebiyat arasında tarihsel süreç boyunca güçlü bir etkileşim bulunmaktadır.
4. Edebiyat, dinî düşünce ve etkinlikleri korumak ve ilerletmek için işlev görür.

Örtük İletiler:

1. Edebiyat eserleri, sadece sanatsal değil, aynı zamanda sosyolojik bir perspektifle de incelenmelidir.
2. Toplumsal gerçeklik, edebiyatın ve sanatın şekillenmesinde temel bir rol oynar.
3. Dinî materyaller, edebiyatın kalitesini ve toplumsal kabulünü artırabilir.
4. Edebiyatın dinle olan ilişkisi, sadece bir ifade aracı değil, aynı zamanda bir aktarım ve muhafaza aracıdır.