10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Sayfa 26-27 Cevapları Meb Yayınları

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 26 Cevapları (MEB 2025-2026)

Çözümleyebilme

Birlikte Öğrenelim

Aşağıdaki yönergeleri takip ederek çalışmayı yapınız.

1. İstasyon: İçerik

Soru: Koşukta insan ve doğa sevgisi nasıl ele alınmıştır?
Cevap: İnsan doğayı sever, doğanın canlanışı sevinç, umut ve bereket olarak anlatılır.

Soru: Koşuğun konusu duygu dünyanızda nasıl bir etki bıraktı?
Cevap: Coşku, umut ve canlılık duygusu bıraktı.

Soru: Koşuğun içeriğini yansıttığını düşündüğünüz kelimeler nelerdir? Gerekçelendirerek açıklayınız.
Cevap: “Rüzgâr, bulut, yağmur, göl, çiçek, yeşerdi” kelimeleri; çünkü baharın dirilişini ve doğanın canlanışını gösterir.

2. İstasyon: Şekil

Soru: Koşuğun şekil özellikleri nelerdir?
Cevap: Dörtlüklerden oluşur; hece ölçüsü, kafiye, redif ve tekrarlar kullanılır.

Soru: Koşuğun sözlü edebiyat geleneğine ait olduğunu hangi gerekçelere dayandırabilirsiniz?
Cevap: Ezgili olması, kopuz eşliğinde söylenmesi, anonimleşmesi ve kalıp sözlerle aktarılması sözlü geleneğe işarettir.

Soru: Koşukta kullanılan şekil unsurlarının şiire katkıları neler olabilir?
Cevap: Ahenk ve akılda kalıcılık sağlar, dinleyicinin şiiri kolayca anlamasını ve hatırlamasını sağlar.

3. İstasyon: Dil ve Üslup

Soru: Söyleyicinin dil ve üslup seçiminde hangi unsurlar etkili olmuş olabilir?
Cevap: Göçebe yaşam, doğayla iç içe oluş ve dinleyicilere hitap etme ihtiyacı dili sade ve anlaşılır kılmıştır.

Soru: Bu koşuğu siz söyleseydiniz dil ve üslupta ne gibi değişiklikler yapardınız?
Cevap: Güncel sözcükler eklerdim, kısa nakaratlar koyarak şiirin ezgisini artırırdım.

Soru: Koşukta kullanılan dil ve üslubun söyleyiciyle okuyucu arasında kurduğu bağ hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Sade, ezgili dil dinleyiciyle sıcak ve ortak bir kültür bağı kurar.

4. İstasyon: Ahenk

Soru: Okuduğunuz koşuğun akılda kalıcılığı hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Cevap: Ölçü, kafiye ve tekrarlar sayesinde çok akılda kalıcıdır.

Soru: Koşuktaki hangi ahenk unsurlarının koşuğun ritmine daha fazla katkı sağladığını düşünüyorsunuz?
Cevap: Hece ölçüsü, redif ve yarım kafiye ritme en çok katkı verir; aliterasyon da akışı güçlendirir.

Soru: Ahenk unsurlarını kullanarak şiirin bir bölümünü yeniden yazınız.
Cevap:
“Rüzgâr eser, bulut göçer,
Dağ başında sular uçar;
Bahar gelir gönül seçer,
Sevinç taşar, sürü coşar.”

Grup Soruları

Soru: Koşuğun yapı özellikleriyle söylendiği dönem arasında nasıl bir ilişki vardır?
Cevap: Dörtlük ve hece yapısı, törenlerde ezgili söyleyişe uygundur; bu nedenle dönemle doğrudan bağlantılıdır.

Soru: Şiirden koşuğun söylendiği dönemin toplum özellikleriyle ilgili ne gibi çıkarımlara ulaşabilirsiniz?
Cevap: Doğayla yakın yaşam, hayvancılık, göçebe hayat ve topluluk dayanışması ön plandadır.

Soru: Yapı unsurlarının, dil ve anlatım özelliklerinin dönem ve toplumla ilişkisine yönelik görüşleriniz nelerdir?
Cevap: Hece ölçüsü, kafiye ve sade dil, sözlü aktarımı kolaylaştırır ve toplumsal birlik duygusunu pekiştirir.

Soru: Ortak görüşlerinizi yazılı hâle getirerek öğrenme duvarında sergileyiniz.
Cevap: Ortak görüş: Koşuk, sözlü geleneğin ezgili–ritimli yapısıyla doğa merkezli yaşamı ve topluluk bilincini yansıtır.

10. Sınıf Edebiyat Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları (2025-2026)

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 27 Cevapları (MEB 2025-2026)

Karşılaştıralım

Soru: Okuduğunuz koşuğu, aşağıda verilen koşma ile içerik ve yapı özellikleri açısından karşılaştırarak balık kılçığı diyagramında gösteriniz.

Koşuk

• Kafiye ve redif: “-dı/-di, -erdi” redifleri, yarım kafiye, tekrar.
• Ölçü: Hece ölçüsü.
• Nazım birimi: Dörtlük.
• İçerik: Doğa, baharın gelişi, bereket.

Koşma (Köroğlu)

• Kafiye ve redif: “gümbür gümbürlenir” redifi, “-ar/-er” kafiyeleri, nakarat.
• Ölçü: Hece ölçüsü.
• Nazım birimi: Dörtlük.
• İçerik: Yiğitlik, savaş ve meydan coşkusu.