10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 113 Cevapları Ekoyay Yayıncılık

NE ÖĞRENDİNİZ?

Soru: Hızları yüksek iki tekne, birbirine yakın geçtiklerinde neden birbirine yaklaşma eğilimi gösterir?

Cevap: Bernoulli Prensibi nedeniyle, iki tekne birbirine yakın hareket ettiğinde aralarındaki suyun akış hızı artar ve basıncı düşer. Dış taraftaki suyun basıncı daha yüksek olduğu için tekneler birbirine doğru çekilir.

• Bernoulli Prensibi’ne göre, akışkanın hızı arttıkça basıncı azalır.
• İki tekne birbirine yakın hareket ettiğinde, aralarındaki su daha hızlı akar ve basıncı düşer.
• Teknelerin dış tarafında daha yüksek basınç olduğu için tekneler içe doğru hareket eder, yani birbirine yaklaşma eğilimi gösterir.
• Bu etki, aynı şekilde hızla hareket eden trenin yanından geçerken kişilerin trene doğru çekilmesi olayına da benzer.

Bölüm Değerlendirmesi – Soru-Cevap

1. Kapalı kaptaki sıvıların, uygulanan kuvveti nasıl ilettiğini açıklayınız.

Cevap: Kapalı kaplardaki sıvılar, uygulanan kuvveti her yöne eşit olarak iletir. Bu durum Pascal Prensibi ile açıklanır. Hidrolik fren sistemleri ve hidrolik presler, bu prensibe göre çalışır.

2. Bir brandanın uzun olduğu açının geniş yapmanın uçan hava akımını havalanmamaya sağladığı yarar nedir? Açıklayınız.

Cevap: Geniş açıdaki brandalar, hava akışını daha düzenli hale getirir ve rüzgârın basıncını dengeler. Böylece, brandanın dalgalanarak hava direncini artırması önlenir.

3. Bir branda, sabitken düz durur. Ancak bir kamyon hareket ettiğinde branda neden dışa doğru şişer?

Cevap: Hareket eden kamyonun üzerindeki hava akışı hızlanır, bu da Bernoulli Prensibi gereği brandanın dış yüzeyindeki basıncı düşürür. İçerideki hava basıncı daha yüksek olduğu için branda dışa doğru şişer.

Uygulama Soruları

4. İçerisinden A gazı geçirilen ve kesiti yanda verilen venturi tüpüne bağlı manometreler sıvı düzeyini farklı göstermektedir. Bunun sebebi nedir?

Cevap: Gazın hızı arttıkça basıncı düşer. Venturi tüpünün daralan kesitinde hız artar, bu da basıncın düşmesine neden olur. Manometrelerdeki sıvı seviyesinin farklı olması bu basınç farkından kaynaklanır.

5. Şekildeki hidrolik sistemde, A ve B pistonlarındaki basınç eşit olduğunda, neden küçük piston daha fazla hareket eder?

Cevap: Pascal Prensibi’ne göre sıvılar basıncı aynen iletir. Ancak küçük piston, büyük pistona göre daha küçük bir yüzeye sahip olduğu için daha fazla hareket eder.

6. Kenar uzunlukları sırasıyla X ve 2X olan aynı maddeden yapılmış A ve B kütlelerinin temas ettikleri yüzeyde oluşturdukları basınçların oranı (PA/PB) kaçtır?

Cevap: Basınç = Kuvvet / Yüzey Alanı olduğuna göre, yüzey alanı iki katına çıktığında basınç yarıya iner. Bu durumda PA/PB = 2 olur.