10. Sınıf Fizik Ders Kitabı Sayfa 168 Cevapları Ekoyay Yayıncılık

Böüm Değerlendirmesi Sorular ve Cevaplar

1. Durgun bir suya parmağınızı daldırarak bir dalga oluşturunuz. Parmağınızı suya daha az daldırıp çıkarmanız suda oluşan dalganın dalga boyu nasıl değişir? Açıklayınız.
➡ Parmağı daha az daldırmak, daha kısa süreli bir etki yaratır ve daha küçük dalga boyu oluşturur. Eğer parmak daha derin daldırılırsa, daha büyük dalga boyu oluşur çünkü suya aktarılan enerji artar.

2. Dalga boyu ile dalganın hızı arasındaki ilişki nedir? Bir odacıklı dalga hareketi derinlikle nasıl değişir?
➡ Dalga boyu ile dalga hızı doğru orantılıdır. Yani, dalga boyu arttıkça dalga hızı da artar. Derin sularda dalga daha hızlı yayılırken, sığ sularda dalga yavaşlar ve kırılmaya uğrayarak yön değiştirir.

3. Sığ ortamdan derin ortama geçen dalganın frekansı hakkında ne söylenebilir? Açıklayınız.
➡ Dalga frekansı ortam değiştiğinde değişmez. Ancak, dalga boyu ve dalga hızı değişebilir. Sığ ortamdan derin ortama geçen dalganın hızı arttığı için dalga boyu uzar ama frekansı sabit kalır.

4. Ayşe ve Nilgün yüzdükleri büyük ve derin havuzun yanındaki küçük ve sığ havuza geçen dalgaların yön değiştirdiğini fark ederler.
➡ Dalga hızı, derin ortamdan sığ ortama geçtiğinde azalır ve dalga kırılarak yön değiştirir. Bu, ışığın kırılması gibi düşünülebilir.

a) Yandaki şekil üzerinde sağ uca giren dalgaları çiziniz.
➡ Derin sudan sığ suya geçen dalgalar, kırılarak yön değiştirir. Dalga cephesi sığ suya geçtiğinde daha kısa dalga boyuna sahip olur.

b) Sığ suya giren dalgaların dalga boyu, hızı ve frekansı nasıl değişir?
➡ Dalga boyu kısalır, dalga hızı azalır, ancak frekans değişmez. Çünkü frekans, kaynağa bağlı bir özelliktir ve ortam değişiminden etkilenmez.